TEMEL KALEM MEVZUATI BİLGİSİ

Çekişmeli yargı hukuki uyuşmazlık, mahkeme önüne dava ile gelir. Çekişmeli yargıda, davalı ve davacı olmak üzere iki taraf vardır. Dava dilekçesiyle mahkemeye başvurmak suretiyle hukuki korunma talebinde bulunan kişiye davacı, kendisine karşı davacı tarafından hukuki korunma talep edilen kişiye ise davalı denir. Davada iki tarafın bulunması ise dava şartıdır.

Çekişmesiz yargıda dava değil talep; davacı değil talepte bulunan veya ilgili terimleri söz konusudur. Ayrıca çekişmesiz yargı işleri, genellikle mahkemece dosya üzerinden incelenerek karara bağlanan ve acele karar alınmasını gerektiren hususlardır. Bu nedenle, genellikle duruşma yapılması gündeme gelmez.

Yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında D seçeneği yanlıştır. Cevap: D seçeneğidir.

Dava dilekçesinin içeriğine ilişkin HMK 119. madde hükmüne göre dava dilekçesinde aşağıdaki hususların bulunduğu hatırlandığında cevap C seçeneğidir(Açık bir şekilde talep sonucu ve 
davalının istekleri yer almaz).

Tevzi işlemi tamamlandığında, dosya hangi mahkemeye gönderilmiş ise o mahkemenin esas kaydından numara alır ve sistem tarafından aynı anda tevzi formu düzenlenir. Tevzi formu, dava veya işlerin hangi mahkemeye gönderildiğini gösteren ve başvuru sahibine verilen alındı belgesidir.

Türk mahkemelerinin yargı hakkının bulunması,Davacının yatırması gereken gider avansının yatırılmış olması,Teminat gösterilmesine ilişkin kararın gereğinin yerine getirilmesi,Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları; kanuni temsilin söz konusu olduğu hâllerde, temsilcinin gerekli niteliğe sahip bulunması,HMK madde 114’te sayılan dava şartlarının arasındadır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir. I yer almaz. II, III ve IV yer alır.

Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 201. maddesinde düzenlendiği üzere dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra ön inceleme aşamasına geçilir. Ön inceleme aşamasının sonunda aşağıdaki hususları içeren bir ön inceleme tutanağı (ön inceleme tutanağı) düzenlenir.

Tanıklara gönderilecek davetiyede şu hususlar yazılır:

SEGBİS veya benzeri sistemlerle elde edilen ses ve görüntü verileri de Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 199. maddesine göre elektronik belge hükmündedir.

Defter tutma, taşınır ve taşınmaz mallar ile borç, alacak ve hakların kayıt altına alınmasıdır (YİY 210.). Defter tutma işlemleri, yazı işleri müdürü, yazı işleri personeli veya bilirkişi eliyle yaptırılabilir. Defter tutma işlemleri elektronik ortamda yapılır. Bu nedenle "II-Defter tutma işlemleri sadece yazı işleri personeli eliyle yaptırılır" ifadesi yanlıştır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 214. maddesine göre elektronik ortamda hazırlanan hüküm, hükme katılan başkan ve hâkimler ile zabıt kâtibi tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanarak UYAP veri tabanında saklanır.

Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 220. maddesi gereğince bilirkişiler, UYAP Bilirkişi Bilgi Sistemi üzerinden de işlem yapabilirler. Bilirkişi dosyayı inceledikten sonra elektronik ortamda düzenlediği raporunu güvenli elektronik imzayla imzalayarak mahkemesine gönderir.Bilirkişi listesinde yer almayan bilirkişilerin ise bu işlemleri yapabilmeleri için öncelikle mahkeme huzurunda yemin etmeleri gerekir. Cevap: E

Görev, bir davaya o yerdeki hukuk mahkeme­lerinden (genel veya özel mahkemeler) hangisi ta­rafından bakılacağını belirten bir hukuki kurum­dur. Doğru cevap C’dir.

Davacıya, dilekçesinde bulunması zorunlu olan eksikliğin giderilmesi için mahkemece bir haftalık kesin süre verilir. Buna göre dava dilekçesinde bu­lunması zorunlu olan ve eksikliğin giderilmesi için bir haftalık kesin süre verilebilecek hâller şunlardır:

Buna göre I, II ve IV dava dilekçesinde bu­lunması zorunlu olan ve eksikliğin giderilmesi için bir haftalık kesin süre verilebilecek hâllerdendir. Doğru cevap E’dir.

Ön inceleme aşamasının amacı, hâkimin tahkikat aşamasına hazır bir şekilde başlamasını sağlamak (D seçeneği), yargılamayı hızlandırmak (C seçeneği), ta­rafları sulh ve arabuluculuğa teşvik etmek (E seçeneği) ve dava şartları ile ilk itirazlar gibi hususları önceden çözüme kavuşturmaktır (A seçeneği). Buna göre B seçeneğinde verilen “Davacının yatırması gereken gider avansının yatırılıp yatırılmadığını kontrol etmek” ifadesi çekişmeli yargıda dava sürecindeki ön inceleme aşamasının amaçlarından biri değildir. Doğru cevap B’dir.

Mahkemelerden çeşitli mercilere gönderilen evrakın işlendiği kayda, zimmet kaydı denir. Doğru cevap C’dir.

Gider avansı, her türlü tebligat ve posta ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi giderler için davacıdan alınan meblağı ifade eder. Gider avansının yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece bu eksikliğin tamam­lanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir. Doğru cevap B’dir.

Gizli olarak saklanmasına karar verilen belge ve tutanakların incelenmesi başkan veya hâkimin açık iznine bağlıdır. Doğru cevap C’dir.

Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 220. maddesi gere­ğince bilirkişiler, UYAP Bilirkişi Bilgi Sistemi üze­rinden de işlem yapabilirler. Bunun için bilirkişile­rin güvenli elektronik imza sahibi olmaları gerekir. Buna göre E seçeneği doğrudur. Bilirkişi listesin­de yer alan bilirkişiler tespit ve teslim tutanağını, dosyanın iş listesine düşmesinden itibaren en geç bir hafta içinde güvenli elektronik imza ile imza­layarak mahkemeye göndermek ya da 6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanununun 275 inci mad­desinin birinci fıkrasında belirtilen haber verme yükümlülüğünü yerine getirmek zorundadır. Buna göre “Bilirkişiler tespit ve teslim tutanağını, dosyanın iş listesine düşmesinden itibaren en geç iki hafta içinde güvenli elektronik imza ile imza­layarak mahkemeye göndermek zorundadır.” ifadesini içeren B seçeneği yanlış olur. Bu tutanaklar, bilirkişi tarafından imzalanmadan dos­ya erişime ve incelemeye açılamaz. Buna göre A seçeneği doğru olur.  Bilirkişi listesinde yer al­mayan bilirkişilerin ise bu işlemleri yapabilmeleri için öncelikle mahkeme huzurunda yemin etmeleri gerekir. Buna göre C seçeneği doğru olur. Bilirkişilere ödenmesi gereken ücretler de Bi­lirkişi Bilgi Sistemi üzerinden banka hesaplarına aktarılabilir. Buna göre D seçeneği de doğru olur. Doğru cevap B’dir.

Defter tutma, taşınır ve taşınmaz mal­lar ile borç, alacak ve hakların kayıt altına alınmasıdır (IV). Defter tutma işlemleri, yazı işleri müdürü, yazı işleri personeli veya bilirkişi eliyle yaptırılabilir (II). Zorun­lu hâllerde fizikî ortamda yapılan işlemler gecikmeksizin elektronik ortama aktarılır (I). Buna göre I, II ve IV ifadeleri doğrudur Doğru cevap D’dir.

Alındı belgesi, kanun yolu dilekçesinin sis­teme kaydedilmesi üzerine verilen belgedir. Alındı belgesi, mahkemenin adını (I), dosyanın esas ve karar numarasını (II), karar tarihini, tarafların ve varsa mü­dahillerin ad ve soyadlarını (IV), davanın konusunu, başvurulan kanun yolu merciini, başvuru tarih ve saatini içerir. Buna göre I, II ve IV alındı belgesinde yer alan bilgilerdendir. Doğru cevap D’dir.

Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 216. maddesine göre hâkimin re’sen harekete geçtiği hâller ile kanunlar­daki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla taraflar­dan birinin talebi olmadıkça hüküm tebliğe çıka­rılmaz. Buna göre E seçeneği doğrudur. Tarafların elinde bulunan hüküm nüshalarının farklı olması hâlinde karar kartonundaki esas alınır. Buna göre A seçeneği de doğru olur. Taraflar, harcın ödenmiş olup olmamasına bakıl­maksızın ilâmı her zaman alabilirler. Buna göre D seçeneği de doğru olur. Bakiye karar ve ilâm harcının ödenmemiş ol­ması, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe kon­masına, kanun yollarına başvurulmasına ve hük­mün kesinleştirilmesine engel teşkil etmez. Buna göre B seçeneği doğru, C seçeneği ise yanlış olur. Doğru cevap C’dir.