TEMEL İNSAN HAKLARI BİLGİSİ II

19-23 Nisan 1971 tarihleri arasında Addis Ababa’da yapılan Afrika İçin Ekonomik Komisyonun, Afrika’da Hukuksal Süreç ve Birey Üzerine Hukukçular Konferansı’nda üç konuda karar alınmıştır:
1. Gözaltına alma-tutuklama;
2. Yargılama Süreci: Mahkemeye başvuru, yargılama, temyiz, hukuksal başvurular ve ombudsman;
3. Yargılama Süreci: Yargının bağımsızlığı, yürütme ve yargı ve uluslararası yargısal süreçler.

Amerika kıtasında insan hakları anlamında ilk resmî belgeye 1776 yılında rastlanmaktadır (Kapani, Kamu Hürriyetleri, s. 43). Bu belge Virginia
Haklar Bildirisi olarak bilinir (Bildirinin tam metni için bkz Gemalmaz, s. 67-68).

1787 ABD Anayasası anayasal düzeyde uluslararası hukuka gönderme yapan ilk belge olması nedeniyle de önemlidir.

Örgütün merkezi Washington’dadır. Örgüt, Kanada dâhil Amerika kıtasındaki ve Karayiplerdeki ülkeler olmak üzere 35 ülkeden oluşmaktadır

Mayıs 1948’de ADÖ’nün 9. Konferansı’nda Amerikan İnsan Hak ve Ödevleri Bildirisi kabul edildi.

Amerikalılararası İnsan Hakları Sözleşmesi (Ame.İHS) 1969’da imzalanmış ve 1978’de yürürlüğe girmiştir.

İlerleyen yıllarda Ame.İHS’nin ekonomik, sosyal ve kültürel haklar alanında yeterli düzenlemeyapmadığı anlaşıldığından 1988 yılında bu konuda bir ek protokol hazırlanmıştır. Bu protokolün adı San Salvador Protokolü’dür.

Ame.İHS ile kurulmuş ve 1979’da resmen görevine başlamıştır. Merkezi Kosta Rika’da San Jose’de bulunmaktadır. ADÖ üyesi devlet vatandaşı adaylar
arasından Genel Kurulda 6 yıl için seçilen 7 yargıçtan oluşur.

Siyasal bağımsızlıkların kazanılmasının yoğunlaştığı 1960’lı yıllardan sonra Afrikalı devletler bölgesel birlik oluşturma çabalarına hız verdiler ve 1963’te Afrika Birliği Örgütünü kurdular.

Afrika Şartı’nda tanınan hakların korunması amacıyla Şart’ın 30 ile 44. maddelerine dayanarak 1986 yılında Afrika İnsan ve Halklarının Hakları Komisyonu oluşturulmuştur. Komisyon, Devlet ve Hükûmet Başkanları Kurulunca seçilen 11 uzmandan oluşur, 6 yıl için seçilirler ve kendi adlarına görev yaparlar.

Bireysel Başvuru: Taraf devletler dışında kişi ve kuruluşlardan (bireyler, hükûmet dışı kuruluşlar, topluluklar ve taraf olmayan devletler) gelen başvurulardır.