TEMEL İNSAN HAKLARI BİLGİSİ II

La Haye Barış Konferansı.

Nuremberg Askeri Ceza Mahkemesi. Cevap C'dir.

Nuremberg Askeri Ceza Mahkemesi. Cevap A'dır.

Tokyo Askeri Ceza Mahkemesi. Cevap B'dir.

Tokyo. Cevap D'dir.

Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi. Cevap D'dir.

Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi. Cevap A'dır.

Ruanda . Cevap B'dir.

Halkların kaderini tayin hakkı.Cevap A'dır.

Cenevre sözleşmeleri. Cevap E'dir.

Birleşmiş Milletler sistemi içerisinde insan haklarının korunmasında örgüt, yaptırım gücü ve zorlayıcı tedbirler alabilmedeki yetki eksikliği nedeniyle, etkinlik noktasında eleştirilere maruz kalsa da Birleşmiş Milletler günümüz insan hakları anlayışının gelişmesinde önemli katkılara sahiptir.

Günümüzde artık Uluslararası Ceza Mahkemesi insan haklarının en büyük ihlallerine karşı (soykırım suçları, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçu) hukuki bir denetim aracı olarak oluşturulabilmiştir.

Uluslararası hukukun en temel ilkelerinden birisi olan “iç işlerine müdahale yasağı” insan haklarının korunması gibi ulvi bir amacın gerçekleştirilmesi için esnetilebilmektedir.

Bu noktada Mahkemenin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
• Mahkeme II. Dünya Savaşı’nın kazanan devletlerin kendi aralarında yaptıkları bir antlaşma ile (Londra Antlaşması) kurulmuştur.
• Mahkemenin yargı yetkisi uluslararası insancıl hukukun ihlallerine ilişkindir.
• Mahkeme jürili olmayan toplu mahkemelerdir.
• Mahkemenin gıyabi yargılama yetkisi mahkemenin gerekli görmesi hâlinde, gerekli gördüğü oranda söz konusu olabilmekteydi.
• Kararlar kesindi ve tekrar incelenmelerine yer yoktu, bununla birlikte mahkeme kararlarının gerekçeli olma zorunluluğu vardı.
• Mahkemenin uygun gördüğü takdirde ölüm cezası verme yetkisinin yanında,
ömür boyu hapis ve süreli hapis cezası verme yetkisi de vardır

Tokyo Askerî Ceza Mahkemesi de Uzak Doğu’da işlenen savaş suçlarının faillerini yargılamak üzere kurulmuştur.

Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi de Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinin tabi olduğu kuralları esas almıştır. Fakat bununla birlikte iki mahkeme arasındaki en önemli farklardan biri Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesinin Yugoslavya’da çatışmalar devam ederken kurulmuş olmasına karşın Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesinin, ülkede iç savaşın bitip sonra göreceli de olsa bir barış ortamı sağlandıktan sonra kurulmasıdır

Statü soykırım suçunu “ulusal etnik, ırksal ya da dinsel bir grubu, tamamen veya kısmen yok etmek kastıyla o grubun üyelerini öldürmek, grubun üyeleri üzerinde ciddi bedensel ya da zihinsel zarar meydana getirmek, önceden planlı olarak kısmi ya da bütünsel anlamda grubun yasam koşullarında fiziksel tahribat yaratmak, gruba yönelik olarak doğumları önleyici etkili önlemler almak, kuvvet kullanarak grubun fürunu (çocuklar, torunlar) bir başka gruba dönüştürmek” şeklinde tanımlamıştır

Uluslararası Ceza Mahkemesinden önce kurulmuş olan mahkemeler genel bir deyişle savaş sonrası galip gelen tarafın mağlup olan tarafı yargılaması şeklindedir. Bu, biraz da bu mahkemelerin bir insancıl hukuk ihlali olduğunda, bu ihlallerin cezalandırılması maksadı ile kurulmuş olmalarının bir sonucudur. Oysa Uluslararası Ceza Mahkemesiyle bu duruma bir son verilerek uluslararası ceza hukuku suçu isleyen tarafın adil yargılanma hakkına (fair trial) saygı gösterilip tarafsız bir yargılama merciinde yargılanması sağlanmıştır

İnsani müdahalenin, “bir devletin, başka bir devletteki insan hakları ihlallerini önlemek amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin izni olmaksızın kuvvet kullanması” olarak kabul edilen tanımından yola çıkılarak öncelikle müdahale ve kuvvet konuları üzerinde durulmuş, uluslararası hukukta kuvvet kullanmanın meşru kabul edildiği durumlar hakkında insani müdahaleye ışık tutması açısından kısaca bilgi verilmeye çalışılmıştır.

Meşru müdafaa, bir devletin haksız bir taarruz karşısında bunu ortadan kaldırmak için sahip olduğu haktır