TEMEL İNFAZ HUKUKU BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 6

Af kanunu bakımından Anayasada meclisin ni­telikli bir çoğunlukla karar vermesi şartı aranmıştır. Af kararının verilebilmesi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile karar alınmasına bağlıdır. Af kararı alındıktan son­ra, hükümlü aftan yararlanmak istemediği gerekçesi ile infaz kurumunda kalmaya devam edemez. Doğru cevap A’dır.

Hapis cezasının infazının ertelenmesi ile ilgili önemli bir husus, cezanın infazının ertelenmesinin hapis cezasının ertelenmesinden farklı olmasıdır. Türk Ceza Kanununun 51. maddesi uyarınca, mahkum olunan hapis cezasının süresinin belirli bir sınırın altında olması halinde fail hakkında hükmolunan hapis cezasının ertelenmesine karar verilebilir. Hapis cezası ertelenen fail tarafından, mahkemece belirlenen denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirilmesi halinde ceza infaz edilmiş sayılır. Bu durumda kişi ceza infaz kurumuna girmez. Hapis cezasının infazının ertelenmesinde ise, kişi cezasını ceza infaz kurumunda çeker. Bu iki karar bakımından yetkili merciler de farklıdır. Hapis cezasını ertelenmesine sanık hakkında yargılama yapan ve mahkumiyet hükmü kuran mahkemece karar verilirken aşağıda görüleceği üzere hapis cezasının infazının ertelenmesi kararını verme yetkisi Cumhuriyet Başsavcılığına aittir. Doğru cevap B'dir.

Gebe olan veya doğum yaptığı tarihten itibaren bir yıl altı ay geçmemiş bulunan kadınlar
hakkında hapis cezasının infazı geri bırakılır. Doğru cevap C'dir.

Hapis cezasının infazı, hükümlünün istemi ile her defasında bir yılı geçmemek üzere en fazla iki kez ertelenebilir (CGTİHK, m. 17, f. 2). Doğru cevap B'dir.

Koşullu salıverilme kurumunun gerek hükümlü gerekse toplum bakımından pek çok faydası bulunmaktadır. Kişinin müebbet hapis cezasına mahkum olmuş olsa dahi bir gün ceza infaz kurumundan dışarı çıkabileceğini umut etmesi, insan onuru ile yakından ilgilidir. Müebbet hapis cezasına mahkum olanlar da koşullu salıverilmeden yararlanabilir. Doğru cevap E'dir.

Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler, iyi halli olduklarının tespitine kaynak olması amacıyla gözlem altında tutulmakta ve bu kişiler hakkında altı ayda bir gözlem ve sınıflandırma formu düzenlenmektedir. Doğru cevap D'dir.

Kanunda bazı durumlarda hükümlü hakkında koşullu salıverilme hükümlerinin uygulanmayacağı öngörülmüştür. Hükümlünün, Türk Ceza Kanununun ikinci Kitap, dördüncü Kısım, “Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar” başlıklı dördüncü Bölüm, “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar” başlıklı beşinci bölüm, “Milli Savunmaya Karşı Suçlar” başlıklı altıncı bölüm altında yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti
çerçevesinde işlenmesi dolayısıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olması hâlinde, koşullu salıverilme hükümleri uygulanmayacaktır (CGTİHK, m. 107, f. 16). Doğru cevap E'dir.

Sıfır-altı yaş grubunda çocuğu bulunan ve koşullu salıverilmesine iki yıl veya daha az süre kalan kadın hükümlüler ile maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen ve koşullu salıverilmesine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler de denetimli serbestlikten faydalanabilecektir. Doğru cevap A'dır.

Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezasının infaz edilmesine karar verilen hükümlü hakkında hangi yükümlülüklerin uygulanacağına Denetimli Serbestlik Müdürlüğü tarafından karar verilir. Doğru cevap D'dir.

Af kanunu bakımından Anayasada meclisin nitelikli bir çoğunlukla karar vermesi şartı aranmıştır. Af kararının verilebilmesi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile karar alınmasına bağlıdır. Doğru cevap C'dir.

Genel af halinde, sanık hakkında açılmış olan kamu davası düşer, hükümlü hakkında hükmolunmuş ceza bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar. Af kararı alındıktan sonra, hükümlü aftan yararlanmak istemediği gerekçesi ile infaz kurumunda kalmaya devam edemez. Anayasada yer verilen açık hüküm uyarınca münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkarılamayacağı gibi ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçlar genel ve özel af kapsamına alınamaz (Anayasa m. 169, f. 3). Doğru cevap D'dir.

B seçeneği doğru yanıttır. Çünkü I, II ve IV numaralı ifadeler doğrudur. III numaralı ifadede belirtilen "sağlık kurumunda geçireceği süreler ceza süresine ilave edilir" ifadesi yanlıştır. Aksine, sağlık kurumunda geçirilen süreler cezaevinde geçirilmiş sayılır.

Akıl hastalığına tutulan hükümlünün cezasının infazı geriye bırakılır ve hükümlü, iyileşinceye kadar Türk Ceza Kanununun 57 nci maddesinde belirtilen sağlık kurumunda koruma ve tedavi altına alınır. Sağlık kurumunda geçen süreler cezaevinde geçmiş sayılır. (Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun m. 16/1).

"Doğru yanıt C seçeneğidir. "

Hapis cezası bazı hallerde, hükümlünün istemi üzerine ertelenebilir. (CGTİHK, m. 17) Hükmün infazının hükümlünün istemiyle ertelenmesinin ilk şartı, hükümlünün infaz için çağrıldığında gelmiş olmasıdır. Bunun yanında, hükümlünün mahkûm olduğu cezanın kasten işlenen suçlarda üç yıl, taksirle işlenen suçlarda ise beş yıl veya daha az süreli hapis cezası olması gerekir (CGTİHK, m. 17, f. 1).

Doğru yanıt A seçeneğidir.

"IV. Taksirle işlenen suçlar " ifadesi genel bir tanımdır ve sorunun yanıtını kapsamamaktadır.

I, II, III ve V numaralı ifadeler doğrudur; bu ifadelerin yer aldığı D seçeneği doğru yanıttır.

Hakkında, işlemiş olduğu suç nedeniyle hapis cezasına hükmedilmiş olan ve cezasını ceza infaz kurumunda çekmeye başlayan hükümlü, cezasının infazı henüz tamamlanmadan koşullu salıverilme yoluyla ceza infaz kurumundan çıkabilmektedir. Böylece, hapis cezasının bir kısmının toplum içerisinde infaz edilmesi mümkün olmakta, hükümlünün hapis cezasının ardından topluma uyum sağlaması kolaylaşmaktadır.

Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olması halinde otuz altı yılını ceza infaz kurumunda geçirmesi gerekir (CGTİHK, m. 107, f. 3).

II numaralı ifade yanlıştır. Denetimli serbestliğin uygulanmasına infaz hakimi karar verir. 

Doğru yanıt A seçeneğidir.

İnfaz hakiminin denetimli serbestlik kurumunun uygulanmasını uygun bulmasının ardından denetimli serbestlik müdürlüğü, hükümlünün risk ve ihtiyaçlarını dikkate alarak koşullu salıverilme tarihine kadar uygulanmak üzere çeşitli yükümlülükler belirler. Bu yükümlülükler; • Kamuya yararlı bir işte ücretsiz olarak çalıştırılması, • Bir konut veya bölgede denetim ve gözetim altında bulundurulması, • Belirlenen yer veya bölgelere gitmemesi, • Belirlenen programlara katılması, şeklindedir.

Karakola imza verme sorumluluğu bulunmamaktadır? Doğru yanıt C seçeneğidir.

Özel af halinde ise hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kısaltılabilir ya da adli para cezasına çevrilebilir. Özel afta cezaya bağlı olan veya hükümde belirtilen hak yoksunlukları, özel affa rağmen etkisini devam ettirir. 

III. maddede verilen ifade yanlıştır.

Genel af kural olarak görülmekte olan davaları da kapsamaktayken, özel af hükümden sonra sonuç doğurur.

Doğru yanıt B seçeneğidir.