TEMEL İLK YARDIM BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 6

Grip

Influenza adı verilen virüs tarafından hastalık oluşur. Mevsimsel bir hastalık olup kış aylarında yaklaşık 6-8 hafta kadar etkili olur. Etken influenza virüsü A, B, ve C tiplerine sahiptir. C tipi insanlarda hastalık yapmaz. Hastalığın bulaşma yolu hasta insanların solunum salgılarının sağlam insanlara bulaşması şeklindedir. Hastalığın kuluçka süresi 1-3 gündür.

Difteri solunum yoluyla bu­laşan bir hastalıktır.

Solunumun değerlendirilmesi: BAK-DİNLE-HİSSET aracılığıyla kişinin soluk alıp almadığı en az 10 saniye kontrol edilir.

400 bine yakın

Hipotermi

Sağlığı etkileyen ilk unsur kişinin fiziksel özellikleridir. Birçok kaynakta da değiştirilemez özellikler olarak karşımıza çıkar. Bireysel faktörler genetik özellikler, yaş, cinsiyet, ırk, anneden yavrusuna geçen bağışıklık gibi başlıklar altında ele alınabilir.

Basit kedi, köpek ısırmaları/çizmeleri durumunda ilkyardımcı güvenli (koruma ilkesi) bir ortam oluşturduktan sonra hasta/yaralının bilincini ve yaşamsal belirtilerin değerlendirmesini yaptıktan sonra ikinci değerlendirmesini (baştan ayağa kontrol) yapmalıdır. Bu kontroller sırasında ısırık olan bölgeler tespit edilmelidir. Yaralı bölge en az 5 dakika sabunlu su ile yıkanmalıdır. Su ve sabunla yıkama işlemi yüzeysel yaralanmalarda kuduz ve diğer enfeksiyon risklerini büyük ölçüde azaltmaktadır. Kanama varsa kanamayı durdurmak için yara bölgesine baskı uygulanmalıdır. Ciddi yaralanmalarda tıbbi yardım istenmelidir. Doğru cevap D'dir.

Arı/akrep/yılan sokması durumunda ortaya çıkan alerjik ve toksik reaksiyonlar kişilerin ölümüne yol açmaktadır. Bu tür durumlarda kişinin bilinci kapalı ise etkin bir ikinci değerlendirme ile hayvanın ısırdığı/soktuğu bölgeler tespit edilmelidir. Isırılan/sokulan bölge kalp seviyesinde hareketsiz hâlde tutulmalıdır. Isırılan bölge sabunlu su ile yıkanmalıdır. Kişinin üzerindeki yüzük, bilezik ve benzeri takıları çıkartılmalıdır. Isırılan yerin hemen üzerinden elastik bir bandaj sarılmalıdır. Bandaj çok sıkı ya da gevşek olmamalıdır. Bandaj sayesinde zehrin kana karışması gecikecektir. Yılanın ısırdığı bölgeden kesme ya da ağız ile emme işlemi kesinlikle yapılmamalıdır. Bu tür uygulamalar ilkyardımcının sağlığını tehlikeye atmaktadır. Ayrıca yara üzerinde kesi atılması dokuda nekroza ve enfeksiyona yol açacaktır. Tıbbi yardım istenmeli, hasta en kısa zamanda hastaneye götürülmelidir. Doğru cevap E'dir.

Bedende artan ısı radyasyon, iletim, ısıyayım ve buharlaşma yöntemleriyle vücuttan uzaklaştırılır

Beden sıcaklığının normal değerlerinin üzerinde ol­ması durumuna hipertermi denir. Hipertermi bedende ısı üretimi ile ısı kaybı ara­sındaki dengenin bozulma­sı sonucu ortaya çıkar.

Aşırı terleme, yeteri sıvı almama, aşırı sıcak etkisiyle bedende hipovolemi yani sıvı eksikliği ortaya çıkar.

Üst deri, derinin en dıştaki tabakasıdır ve keratinosit adı verilen hüc­relerden oluşur. Ayrıca deriye rengini veren melanosit hücreleri de burada bulunur. Ka­lınlığı vücudun bölümüne ve cinsiyete göre değişir. Bu bölgede damar bulunmadığı için beslenmesi altta bulunan tabaka olan der­misten difizyon yolu ile olur.

Yanık derecelendirmesinde en tehlikeli yanık üçüncü derece yanık olarak ifade edilir.  Derinin tüm tabakalarını etkiler. Hatta deri altı kas, damar, tendon, kemiklere kadar iner. Bedenin % 20’sinde meydana gelen bu tür yanıklar kişiyi sıvı kaybına bağlı olarak dolaşım şo­kuna sokabilir.

Kimyasal yanıklarda kimyasalın türü ve sınıfı oldukça etkilidir. Kimyasalın türü ve etki mekanizması bilinmiyorsa asla su ile temas edilmemelidir.

Beden ısısının normal seviyelerin altına düşmesine hipotermi denir. Hipotermi beden ısı değerinin 35 C°’nin altına düşmesidir.

Orta hipotermi beden ısısı 28-32 C° ara­sındadır. Titreme ortadan kalkar. Denge artık söz konusu değildir. Nabız çok zor hissedilir.

Üçüncü derece donuklar, deri tabakaları ve deri altında bulunan yapıların (kas, tendon, kemik, sinir, damarlar) donmasıdır. Duyu kaybı, yanma, karıncalanma, kuru siyah bir görünüm ile karakte­rizedir. Geri dönüşümü yoktur.

Hastanın bilinci açıksa ılık ya da sıcak içecekler verilir. Hasta yavaş yavaş ısıtılır. Donmaya bağlı oluşan büller patlatılmaz, kişiye masaj ya da ovalama işlemi yapılmaz. Isınacağı düşüncesiyle kişiye alkol verilmez. El ve ayak doğal pozisyonda tutulur, eller yumruk yapılmış ve ayaklar büzülmüş ise açılmaya çalışılmaz. 112 acil servisten yardım istenir.

Dezenfeksiyon: Hastalık yapma özelliği bulunan mikropların uzaklaştırılması ve tamamen ortadan kaldırılması işlemine dezenfeksiyon denir. Doğru cevap B'dir.

İnsidans: Belirli bir zaman dilimi içinde hasta olanların popülasyona oranıdır. Eğer zaman dilimi belirtilmemişse, zaman dilimi olarak yıl kabul edilir. Doğru cevap A'dır.