TEMEL İLK YARDIM BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 11

Gıda zehirlenmelerine en çok yol açan bakte­rilerdir.

• Isırılan/sokulan hareketsiz hâlde tutulmalıdır.

• Isırılan/sokulan bölge sabunlu su ile yıkanmalıdır.
• Sokulan bölgedeki yüzük, bilezik ve benzeri takıları çıkartılmalıdır.
• Isırılan yerin hemen üzerinden elastik bir bandaj sarılmalıdır.
• Isırılan ya da sokulan bölgeden kesme ya da ağız ile emme işlemi kesinlikle yapılmamalıdır.
• 10 yaşından küçük çocuklarda ve 65 yaşından büyük yaşlılarda derhâl tıbbi yardım istenmeli, hasta en kısa zamanda hastaneye götürülmelidir.

Gırtlakta ve kulak memesinde olan kıkırdak dokununun adı elastik kıkırdaktır.

Çeşitli nedenlerden dolayı (bayılma, kramp vb.) suya batan bir kişide fizyolojik refleks mekanizmalara bağlı bir dizi olay ortaya çıkar. Suya batma durumunda refleks olarak nefes tutulur. Ağız ve larinkse sıvı girince refleks laringospazm (ses tellerinin solunum yolu girişini kapatması) gelişir ve istense de nefes alınamaz; bu evrede bolca su yutulur. Vücuda oksijen alınamaması sonucu hipoksi, karbondioksit atılamamasına bağlı olarak hiperkapni ve dokunun oksijen kullanamaması, CO2’nin birikmesi sonucu asidoz gelişir. Hiperkapninin solunum merkezini uyarması sonucunda solunum hareketleri başlar ancak laringospazm nedeniyle soluk borusu girişi kapalı olduğundan hava geçişi olmaz. Hipoksi ağırlaştıkça dokular fonksiyonlarını sürdüremez hâle gelir ve kapalı olan ses telleri açılır; laringospazmın açılması ile solunum hareketlerine bağlı olarak soluk borusundan içeriye sıvı girer. Akciğerlerde gaz değişiminin yapılamaması hipoksiyi daha da arttırır. Kalp ritmi yavaşlar ve bradikardi gelişir. Boğulma sonucunda kalp durur ve ölüme neden olur.

Boğulma vakalarında oksijen depoları tükendiğinden temel yaşam desteğine solunum ile başlanmalıdır. Suda boğulan kişi olabildiğince, mümkünse kurtarıcı suya girmeden, hızla sudan çıkartılmalıdır. Sudan çıkartıldıktan sonra hemen bilinci kontrol edilmelidir.

Acil sağlık hizmetleri hangi hastaya öncelikli olarak müdahale edilmesi ile ilgili bir sınıflandırmada yapmıştır. Bu sınıflandırmaya göre: durumu sabit olmayanlar, durumu sabit olanlar, acil olmayanlar ve ağır yaralı ya da ölü olarak değerlendirilenlerdir.

Trafik kazası sonrasında araç içerisine sıkışan bir yaralının durumunda herhangi bir olumsuzluk olmamasına, aracın patlama ihtimali olmamasına rağmen zorla çıkartılmaya çalışılması ve kişide kalıcı olarak kafa ve omurga yaralanmasının ortaya çıkmasına neden olacağı için araç içi güvenli olduğu sürece kazazede araçtan çıkarılmamalıdır.

Araç içerisinde bulunan bir kişiyi kişiye zarar vermeden çıkarma tekniğine rentek manevrası adı verilir. Rentek manevrasına geçmeden solunum ve nabzına bakılmalıdır.