Aof Panel

S

Dünya Sağlık Örgütü ilacı nasıl tanımlamaktadır?

Dünya Sağlık Örgütü ilacı, “fizyolojik sistemleri veya patolojik durumları, alanın yararına değiştirmek veya incelemek amacıyla kullanılan ya da kullanılması öngörülen bir madde veya ürün” olarak tanımlamaktadır.

S

Tıbbi açıdan ilacın tanımı nasıl yapılır?

Tıbbi açıdan bakıldığında ise ilaç, hastalıkları teşhis etmek (tanı), önlemek (profilaksi), tedavi etmek (terapi) ve daha kısıtlı ölçüde olmak üzere kontrasepsiyon ve cerrahi girişimlerin kolaylaştırılması gibi diğer amaçlar için kullanılan maddedir.

S

Tedavi nedir?

Bedensel ya da ruhsal sağlığı bozulmuş olan hasta bireyi yeniden sağlığına kavuşturmak amacı ile yapılan her türlü tıbbi işleme “tedavi” ya da “sağaltım” adı verilir.

S

Farmakoterapi nedir?

Tedavinin ilaç ile yapılan şekli “farmakoterapi” adını alır.

S

Farmakoterapi kaça ayrılır?

Farmakoterapi konusu incelendiğinde, ilaçla yapılan tedavinin üç şeklini ayırt etmek mümkündür. Bunlardan, hastalık nedeninin tamamen ortadan kaldırıldığı ve tam bir iyileşmenin sağlandığı tedavi şekline radikal tedavi adı verilir. Radikal tedavi olanağı bulunmayan bazı hastalıklarda ilaçlar, hastalığa neden olan patolojik süreci ya da etkeni baskılamak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve hastanın yaşam kalitesini artırmak amaçları ile de kullanılabilirler. Böyle tedavilere “palyatif tedavi” adı verilir. İlaçlar bazen yalnızca hastalığın semptomlarını azaltarak hastanın hastalığı daha hafif geçirmesini sağlamak amacı ile de kullanılabilirler. Bu tip tedaviye ise semptomatik tedavi adı verilir.

S

İlaçlar, elde edildikleri kaynaklara göre kaça ayrılır?

İlaçlar, elde edildikleri kaynaklara göre sentetik, doğal ya da yarı-sentetik olarak sınıflandırılabilirler.

S

Majistral ilaç nedir?

Majistral ilaç, hekimin reçete ettiği formüle göre eczacı tarafından hazırlanan üründür.

S

Majistral ilaçlarda etiket renkleri nelerdir?

Eczacı majistral ilacı hazırladıktan sonra, şişenin/ kutunun üzerine içerik, kullanım şekli ve son kullanım tarihi gibi bilgilerin bulunduğu bir etiket yapıştırır. Majistral ilaçlardan dâhilen kullanılması gerekenler beyaz, haricen kullanılması gerekenler ise kırmızı etiketle etiketlenir.

S

İlaçlarda Geçici etki nedir?

Geçici etki, ilaç kesildiğinde, beklenen sürede ortadan kalkan etki demektir.

S

Katı farmasötik şekilleri nelerdir?

Toz, Paket, Kaşe, Pilül, Tablet, Kapsül ve Supozituar.

S

Emülsiyon nedir?

Sıvı formdaki ilaç etkin maddelerinin, bir diğer sıvı içinde ufak damlacıklar biçiminde dağıldığı farmasötik şekillerdir.

S

Epidermal Uygulama nedir?

İlaçların cildin üzerine doğrudan uygulanmasına epidermal ya da perkütan uygulama denir. Merhem, pat, krem, pudra, losyon gibi ilaç şekilleri, cilt yüzeyindeki sorunlu bölgeyi tedavi etmek üzere epidermal yol ile uygulanır.

S

İntranazal Uygulama nedir?

İlacın burun mukozasına uygulamasıdır. Burun ve sinüs bölgesindeki enfektif ya da inflamatuar nitelikli hastalıkların lokal tedavisi için burun damlaları ya da burun spreyleri intranazal yolla uygulanırlar.

S

Parenteral Uygulama nedir?

İlaçların damar ya da doku içine, steril bir enjektör yardımıyla uygulanmasına parenteral uygulama adı verilir.

S

Farmakokinetik ve farmakodinaminin temel farkı nedir?

Organizmanın ilaca ne yaptığı farmakokinetiğin, ilacın organizmaya ne yaptığı ise farmakodinaminin konusudur.

S

Pasif difüzyon nedir?

İlaç moleküllerinin, yüksek konsantrasyonda bulundukları alandan, düşük konsantrasyonda bulundukları alana doğru geçmelerine “pasif (basit) difüzyon” adı verilir.

S

Oral yoldan alınan katı ve sıvı farmasötik ürünlerin absorbsiyon yönünden farkı nerden kaynaklanır?

Oral yoldan alınan tablet, kapsül gibi katı ilaç şekillerinin absorbe edilebilmeleri için önce “disintegre olmaları”, yani parçalanmaları ve sonra da mide-bağırsak öz suyunda “dissolüsyona uğramaları”, yani çözünmeleri gerekir. Sıvı hâlde bulunan ilaçlar, disintegrasyon ve dissolüsyon basamakları ile zaman kaybetmeyecekleri için, katı olanlara göre daha hızlı ve bazen daha fazla absorbe edilirler.

S

Biyotransformasyon nedir?

Vücuda alınan ilaçların, vücutta bulunan enzimler tarafından, kimyasal değişikliklere uğratılmasına biyotransformasyon (metabolizma) adı verilir. Bir ilacın biyotransformasyonu sonucu, bir ya da birden fazla sayıda metabolit oluşabilir.

S

Biyotransformasyon nedir?

Vücuda alınan ilaçların, vücutta bulunan enzimler tarafından, kimyasal değişikliklere uğratılmasına biyotransformasyon (metabolizma) adı verilir. Bir ilacın biyotransformasyonu sonucu, bir ya da birden fazla sayıda metabolit oluşabilir.

S

Biyotransformasyonda rol oynayan enzimatik reaksiyonlar kaça ayrılır, bunlar nelerdir?

Faz I ve faz II olmak üzere iki üst sınıfın altında 4 farklı reaksiyon vardır. Bunlardan; oksidasyon, redüksiyon ve kopma faz I reaksiyonları, konjugasyon ise faz II reaksiyonu olarak adlandırılır.

S

minimum etkin konsantrasyon ve minimum toksik konsantrasyon tanımlarını yapınız.

Vücuda uygulanan bir ilacın farmakolojik etkisini gösterebilmesi için etki yerinde belirli bir konsantrasyon düzeyine ulaşması gerekir. Etkinin görülebilmesi için gerekli olan bu en düşük konsantrasyon değerine minimum etkin konsantrasyon (MEK) adı verilir. İlaçların dozlarının artırılması, terapötik etkinlik gösterdikleri yerdeki etkilerinin şiddet- lenmesine ya da vücudun başka bir yerini de etkilemeye başlamalarına bağlı olarak toksik etkilere neden olabilir. İlaca bağlı toksik etkilerin görülmeye başlandığı ilaç konsantrasyonuna ise minimum toksik konsantrasyon (MTK) denir.

S

Agonist nedir?

Reseptörler ile ilgili süreçleri aktive eden ve sonuçta gözlenebilir bir fizyolojik yanıta neden olan maddelere agonist adı verilir.

İLAÇ VE TEDAVİ İLE İLGİLİ GENEL KAVRAMLAR