TEMEL CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 7

Savunma, sadece şüpheli veya sanık bakımından değil, devlet ve toplum bakımından da büyük
önem taşır.

Savunma faaliyeti, suç işlediği iddia edilen kişinin, ona yüklenen suçu işlemediğini veya iddia edildiğinden daha az cezayı hak ettiğini yahut fiilinin hukuka aykırı olmadığı
ya da bazı kanuni nedenlerle cezalandırılmaması gerektiğini yetkili organ önünde ileri sürmek şeklinde tanımlanabilir.

Devletin adil bir yargılama sonucunda, maddi gerçekliğe uygun biçimde adaleti tesis etme görevi, müdafiliğin kamusal savunma makamı olarak kabul edilmesinin temel gerekçesini oluşturmaktadır.

Şüpheli veya sanık, soruşturma ve kovuşturmanın her aşamasında bir veya birden fazla müdafiin yardımından yararlanabilir.

Zorunlu müdafiliğin uygulanacağı durumlar CMK 150. maddede düzenlenmiştir. Suç işlediği sanılan kişinin, ona yüklenen suçu işlemediğinin anlaşılması. bu nedenler arasında sayılmamaktadır.

Alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada da şüpheli veya sanığın istemi aranmaksızın bir müdafi görevlendirilecektir.

Hakkındaki soruşturmanın veya kovuşturmanın sonuçsuz kalmasını sağlamak amacıyla yurt içinde saklanan veya yabancı ülkede bulunan ve bu nedenle Cumhuriyet savcısı
veya mahkeme tarafından kendisine ulaşılamayan kişiye kaçak denir.

Müdafii ile yazışmaları denetime tâbi tutulamaz.

CMK m.153, müdafiin soruşturma safhasında da dosya içeriğini inceleyebilmesini kural hâline getirmektedir ki bu savunmanın hazırlanabilmesi bakımından son derece
olumlu bir düzenlemedir. Ancak maddenin ikinci fıkrasına göre, müdafiin dosya içeriğini inceleme veya belgelerden örnek alma yetkisi, fıkrada sayılan suçlarla sınırlı olmak üzere, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebilecek ise Cumhuriyet savcısının istemiüzerine hâkim kararıyla kısıtlanabilecektir.

Sanık, kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişidir.

Kamu davası sadece toplumsal iddia makamı olan Cumhuriyet savcısı tarafından açılabilecektir. Ancak kamu davası açma yetkileri bulunmasa da, istisnai olarak bireylerin de iddia makamı olarak faaliyette bulunmalarına imkan sağlanmıştır. Şahsi iddia makamı olarak ise katılan sıfatıyla mağdur veya suçtan zarar gören hareket edebilecektir. Doğru cevap C seçeneğidir.

CMK m. 175’de, iddianame ile açılan davanın “kamu davası” olduğu açıkça ifade edilmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Açılan kamu davasının, muhakeme sonuçlanıncaya kadar savcılıkça yürütülmesini ifade eden ilkeye kovuşturma mecburiyeti ilkesi denir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Cumhuriyet savcısının kamu davasını açıp açmamakta; ve nihayet kamu davasını muhakeme sonuçlanıncaya kadar yürütüp yürütmemekte takdir yetkisinin bulunduğunu” ifade eden ilkeye maslahata (maksada) uygunluk ilkesi denmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Gerekli görülen yerlerde Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulunun kararıyla bir veya birden fazla Cumhuriyet başsavcıvekili atanabilir (TeşK m. 16).  Doğru cevap D seçeneğidir.

Cumhuriyet başsavcılığının görevleri TeşK m. 17’de düzenlenmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Başsavcılığın görevlerini yerine getirmesinden sorumlu olan Cumhuriyet başsavcısı TeşK m. 18’e göre, başsavcılığı temsil eden, başsavcılığın düzenli, verimli ve uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlayan, bu kapsamda savcılar arasında gerekli iş bölümünü yapan kişidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Kolluk teşkilatı genel ve özel kolluk olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Genel kolluk olarak polis ve jandarmadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Savcılık teminatı, savcıların her türlü maddi ve manevi dış baskıdan uzak kalarak, huzur ve sükun içinde görev yapabilmeleri için hakimlere tanınan kişisel güvencelerdir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Mağdur, genel olarak, “işlenen fiil nedeniyle haksızlığa uğramış kişi”, “kendisine karşı suç işlenen kimse” anlamına gelmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.