TEMEL CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 2

Cumhuriyet savcısı, adlî kolluk görevlilerine emirleri yazılı; acele hâllerde, sözlü olarak verir. Sözlü emir, en kısa sürede yazılı olarak da bil­dirilir.

Bu konu ile ilgili ayrıntılı bilgiyi “Adli kolluk” Başlığında bulabilirsiniz

Asliye ceza mahkemeleri tek hakimlidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Duruşma hazırlığı devresinde, iddianamenin kabulünden önce gün belirlenmez.

Sanık, tanık veya bilirkişinin davetini veya savunma delillerinin toplanmasını istediğinde, bunların ilişkin olduğu olayları göstermek suretiyle bu husustaki dilekçesini duruşma gününden en az beş gün önce mahkeme başkanına veya hâkime verir.

Tanık veya bilirkişilerin dinlenmesi için belirlenen gün, güvenlik birimlerine bildirilmez.

Ceza muhakemesinin en önemli devresi duruşmadır.

Tarihsel gelişme, ceza muhakemesinin kapalı kapıların arkasında yapılmasının insan hakları açısından korkunç sonuçlar doğurduğunu ortaya koymuştur. Bu nedenle özellikle Aydınlanma Dönemi düşünürleri duruşmaların halka açık yapılmasını talep etmişlerdir.

Sanık, on sekiz yaşını doldurmamış ise duruşma kapalı yapılacak, hüküm de kapalı duruşmada açıklanacaktır (CMK m. 185).

Sanık, tanık veya bilirkişinin davetini veya savunma delillerinin toplanmasını istediğinde, bunların ilişkin olduğu olayları göstermek suretiyle bu husustaki dilekçesini duruşma gününden en az beş gün önce mahkeme başkanına veya hâkime verir.

İtiraz, kural olarak hakim kararları, kanunun açıkça belirttiği durumlarda da mahkemelerce son karardan önce verilen ara kararlardan mağdur olduğunu ileri süren ilgililerin başvurusu üzerine, bu kararın gerek maddi ve gerekse hukuksal yönden bir başka yargı organı tarafından yeniden incelenmesini sağlayan bir kanun yoludur.

İstinaf, ilk derece mahkemelerince verilen son
kararların gerek maddi ve gerekse hukuksal açıdan
üst bir mahkeme (Bölge Adliye Mahkemesi-BAM)
tarafından denetimini sağlayan ikinci derece bir
denetim muhakemesi yoludur.

Kanun Yararına Bozma: Hâkim tarafından ve mahkemelerden verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar ve hükümlerde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün bozulması istemi üzerine Yargıtay C. Başsavcılığı’nın ilgili Ceza Dairesi’nde açtığı davaya kanun yararına bozma davası, bu dava üzerine Yargıtay tarafından yapılan incelemeye de kanun yararına bozma incelemesi denir (CMK m. 309/1-2).

Sanık hakkında verilecek ceza, tüm artırım ve indirim nedenleri uygulandıktan sonra iki yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası olursa, sanık hakkında verilecek hükmün açıklanmasının geri bırakılması yoluna gidilebilecektir.

Duruşmanın Düzen ve Disiplini: Duruşmanın düzeni, mahkeme başkanı veya hâkim tarafından sağlanır. Mahkeme başkanı veya hâkim, duruşmanın düzenini bozan kişinin, savunma hakkının kullanılmasını engellememek koşuluyla salondan çıkarılmasını emreder.

Duruşmada hazır bulunması gerekenler:

Sanık veya mağdur, meramını anlatabilecek ölçüde Türkçe bilmiyorsa; mahkeme tarafından atanan tercüman aracılığıyla duruşmadaki iddia ve savunmaya ilişkin esaslı noktalar tercüme edilir. Yine engelli olan sanığa veya mağdura, duruşmadaki iddia ve savunmaya ilişkin esaslı noktalar, anlayabilecekleri biçimde anlatılır. Bu hükümler, soruşturma evresinde dinlenen şüpheli, mağdur veya tanıklar hakkında da uygulanır. Bu evrede tercüman, hâkim veya Cumhuriyet savcısı tarafından atanır (CMK m. 202/1-2-3).

Duruşma hazırlığı devresinde yukarıda açıklanan biçimsel işlerin yanında, istisna olarak esasa ilişkin işler de yapılabilir. Sanık, tanık veya bilirkişinin davetini veya savunma delillerinin toplanmasını istediğinde, bunların ilişkin olduğu olayları göstermek suretiyle bu husustaki dilekçesini duruşma gününden en az beş gün önce mahkeme başkanına veya hâkime verir.

Duruşma tutanağının başlığında aşağıdakilerden sanığın adı yer almaz.

160/2’ye göre, Cumhuriyet savcısı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlü kılınmış ve 161/1’de Cumhuriyet savcısına, doğrudan doğruya veya emrindeki adlî kolluk görevlileri aracılığı ile her türlü araştırmayı yapabilme yetkisi verilmiştir.