TEMEL CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 1

Yakalama, şüphelinin hakim kararı olmaksızın Cumhuriyet savcısı tarafından gözaltına alınması veya serbest bırakılmasına kadar kişi özgürlüğünün geçici olarak sınırlandırılmasıdır. Yakalama, belli bir biçime bağlı değildir; kişinin hareket özgürlüğünü istediği gibi kullanabilmesi olanağını ortadan kaldıran her işlem yakalama niteliğindedir.

Gözaltı, yakalanan kişinin soruşturmanın tamamlanması amacıyla, kanunda öngörülen süre ile sınırlı olarak hakim önüne çıkarılıncaya veya serbest bırakılıncaya kadar Cumhuriyet savcısının emriyle kişi özgürlüğünün geçici olarak ortadan kaldırılmasıdır.

Son karar devresinin sonunda verilecek hükümlerin neler olduğu CMK m. 223’te gösterilmiştir. Buna göre verilecek hükümler arasında aşağıdakilerden yer alır:

Tutuklamanın, ceza gibi hatta ondan da ağır etki eden bir koruma tedbiri olması nedeniyle Anayasa ve CMK, buna münhasıran hakim tarafından karar verilebileceğini belirtmiştir (AY m. 19/3, CMK m. 101). Burada sözü edilen yetkili hakim, soruşturma evresinde sulh ceza hakimidir (CMK m. 101, 162, 163).

Adli kontrol, CMK m. 109/2 ve 109/7’deki durumlar dışında tutuklamaya seçenek bir tedbirdir.

Arama, şüpheli ya da sanığın, delillerin veya müsadereye konu eşyanın ele geçirilmesi amacıyla konutta veya kişi üzerinde gerçekleştirilen gizli tutulan bir şeyin ortaya çıkarılmasına yönelik araştırma işlemidir.

Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilecektir.

İşlenen fiilin suç olma özelliğini devam ettirmesine rağmen faile ceza verilmemesi hallerinde, ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir. Yüklenen suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmaması, bu kapsamda yer almaz.

Uzlaştırma ve önödeme kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere, Cumhuriyet savcısı, üst sınırı üç yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı, yeterli şüphenin varlığına rağmen, kamu davasının açılmasının beş yıl süre ile ertelenmesine karar verebilecektir.

Bölge adliye mahkemesince resen incelenen 15 yıl ve daha fazla hapis cezalarına ilişkin hükümler CMK 272 yasaya dayalı yapılır?

CMK’nin 2. maddesinin (e) ve (f) bentlerine göre,yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin mahkeme tarafından kabulüne kadar geçen evreye “soruşturma”; iddianamenin mahkeme tarafından kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar geçen evreye ise “kovuşturma” evresi adı verilmektedir

Ombudsman, yargılamanın yenilenmesi için hukuksal çarelerden olan kanun yolu içinde yer almaz.

CMK’nin 2. maddesinin (e) ve (f) bentlerine göre,yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin mahkeme tarafından kabulüne kadar geçen evreye “soruşturma”; iddianamenin mahkeme tarafından kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar geçen evreye ise “kovuşturma” evresi adı verilmektedir