TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ II - Deneme Sınavı - 6

Doğru cevap E şıkkıdır. Kişisel güvenlik duvarı, İnternet üzerinden gelen verileri denetleyerek, kullanıcının oluşturduğu ayarlar çerçevesinde ağ yoluyla bilgisayar sistemlerine sızıp yayılmaya çalışan kötü amaçlı yazılımları engelleyen, kullanıcının izin verdiği verilerin de geçmesine olanak tanıyan yazılımlardır. Güvenlik duvarları, bazı durumlarda donanım olarak da değerlendirilebilir.

Doğru cevap B şıkkıdır. E- ticaret yapan kurumlar, kredi kartı bilgilerinin ve kişisel bilgilerin güvenliği ve gizliliğini sağlamak için yaygın olarak SSL ve SET gibi güvenlik standartlarını kullanmaktadırlar. Bu teknolojiler; kullanıcı, işyeri ve ilgili banka arasındaki veri akışı sırasında bilgilerin şifrelenerek aktarılması esasına dayanan güvenlik sistemleridir. SSL (Secure Sockets Layer) teknolojisi, hem istemci (bilgi alan) hem de sunucu (bilgi gönderen) bilgisayarda bir
kimlik sınama/doğrulama (authentication) sürecini olanaklı kılar. Bu süreç, iki bilgisayarın karşılıklı olarak birbirini tanıyıp, doğrulaması anlamına gelmektedir. Böylece, müşteri ve satışı yapan kurum, bu süreçte karşılıklı olarak gerçek bir muhatap olduklarından emin olarak güven sağlamış olurlar. SET (Secure Electronic Transaction) teknolojisi ise, özellikle çevrimiçi (online) kredi kartı bilgilerinin paylaşımı için geliştirilmiş bir standarttır. SET, kredi kartı ile yapılan online ödemelerde, bilgilerin internet üzerinden aktarımında gizlilik ve güvenlik entegrasyonunu sağlar. Bu durumda, sadece müşteri (ürün satın alan kart sahibi), sanal satış yapan kurum (satıcı) ve kredi kartının ait olduğu banka arasındaki ödeme işlemi şifrelenir. Böylece, bilginin doğru bilgisayarlar arasında paylaşıldığı teyit edilerek güvence altına alınır.

Harddisk, CD ROM, Ram ve yazıcı bilgisayarın donanım unsuru iken işletim sistemi ise yazılımdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Çekirdek işletim sisteminin kalbidir. Grafiksel kullanıcı arabirimi ile bilgisayar donanımı arasındaki bu bölüm, kullanıcı arabirimi tarafından verilen komutları donanıma iletir ve yaptırılmasını sağlar. Bir diğer deyişle, çekirdek donanımla iletişim kurma işlevini üstlenir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bilgisayar teknolojisinin gelişim süreci şu şekildedir: I. nesil elektro mekanik (1624-1940), II. nesil vakum tüplü (1940-55), III. nesil transistörlü (1955-65), IV. nesil entegre devreli (1965-80), V. nesil mikro işlemcili (1980-90). Doğru cevap A seçeneğidir.

Görev çubuğu masaüstünde ekranın alt tarafı boyunca uzanan bölümdür. Bu alan; başlat ve hızlı başlat menülerini, bilgisayarda o an çalışan programlara ait pencereleri ve sağ alt köşedeki bildirim alanını kapsar. Doğru cevap D seçeneğidir.

CTRL+Z kombinasyonu geri alma kısa yolu olarak kullanılır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Mac OS işletim sistemlerinde denetim masasının işlevlerini sistem tercihleri yerine getirmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Açık kodlu işletim sistemleri adından da anlaşıldığı gibi açık koda sahiptir. Bu durum isteyen kullanıcıya sistem üzerinde değişiklik yapma imkanı sağlar. Bu işletim sistemleri ticari bir girişim olmadığı için arkalarında bir şirket bulunmamaktadır. İsteyen kişi ya da kurumlar yazılımın geliştirilmesine destek olmaktadırlar. İşletim sistemi ile birlikte bütün uygulamalar ücretsiz olmasına rağmen gerek PC de gerekse akıllı telefonlarda çok az tercih edilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Windows tabanlı bir bilgisayarda yeni klasör CTRL+Shift+N tuşlarına basarak oluşturulur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kişisel bilgisayarlarda olduğu gibi mobil cihazlarda da açık kaynak kodlu işletim sistemleri yaygınlık kazanmamıştır. Bu sebeple mobil için açık kaynaklı işletim sistemlerinin geliştirilmesi en az etkili unsurdur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bilgisayar Etik Enstitüsü (Computer Ethics Institute) tarafından geliştirilen ve bilgisayar kullanım konusunda etik ilkelerinin temelini oluşturan 10 ilke aşağıda verilmiştir.

Doğru cevap D‘dir. Sayfa: 66

Bilişim teknolojileri ile ilgili hukuki sorunlara çözüm bulmaya çalışan bilim dalı Bilişim Hukuku’dur. Bilişim Hukuku hem dijital hale getirilmiş bilginin hem de bilgisayar programlarının dağıtılması ve güvenliğinin sağlanması ve sonrasında sayısal bilginin paylaşımı ile ilgili hükümleri düzenler. Bu bağlamda; gizlilik ve ifade özgürlüğü gibi kavramlar da bilişim hukukunu ilgilendirir. Diğer yandan İnternetin kullanılması ile ilgili ortaya çıkan hukuki sorunları inceleyen bilim dalına ise İnternet Hukuku denilmektedir. İnternet hukuku İnternet erişimi ve kullanımı, güvenlik, ifade özgürlüğü ve yargılama gibi hukukun diğer alanları ile ilişkilidir.

Doğru cevap C‘dir.Sayfa: 67

Meta-etik, genelde eleştirel etik olarak da adlandırılmaktadır. Bu yaklaşım, etik söylemlerde kullanılan dilin ve ifadelerin analiz edilmesine ve anlamlandırılmasına odaklanır ve bunları inceler. Meta-etik, etiğin doğasını ve etiğe neden ihtiyaç duyduğumuzu araştırır. Bu bağlamda etik hükümlerin doğası araştırılır. Meta-etik alanında tipik sorular şöyledir: “Etik açıdan doğru nedir?”, “Etiğin doğasında doğru veya yanlış olmak mı vardır?

Doğru cevap B‘dir. Sayfa: 65

Deontolojik Kuramlar: Etik kuramlar arasında geniş bir bakış açısına sahip olan başka kuramlar ise sonuçsalcı olmayan kuramlardır. Bu kuramlar için kullanılan teknik kelime ise deontolojidir. Yunanca ‘görev, sorumluluk’ anlamlarına gelen deon kelimesinden türemiştir. Deontoloji genelde mesleklerle ilgili bilinmesi ve uyulması gereken ahlaki değerler ve etik kuralları üzerinde durmaktadır. Ayrıca deontoloji, teleolojik kuramların aksine eylemlerin sonuçları değil, eylemin kendisi üzerinde durur. Bu anlayışta eylemlerin cevabı “Eğer herkes böyle yaparsa ne olur?” sorusunda yatmaktadır. Deontolojide “Sana nasıl davranmasını istiyorsan sen de öyle davran” önemli bir kuraldır. Bir başka deyişle önemli olan sonuç değildir. Sonuç olumlu olsa veya fayda sağlasa bile etik ilkeler açısından yanlış olabilir. Buna ek olarak deontoloji yaklaşımında yaşama, güvenlik, vicdan özgürlüğü, özel yaşama saygı, bilgi edinme hakkı vb. insan hak ve özgürlüklerine vurgu yapılmaktadır. İnsan hakları evrensel beyannamesi bu etik anlayışın somut bir göstergesidir.

Doğru cevap E‘dir.

Sayfa: 66

İnternet ortamında görgü kuralları için deontoloji kuramlarında da belirtildiği gibi “Sana nasıl davranmasını istiyorsan sen de öyle davran” önemli bir kuraldır. İnternet kullanırken insanların kendi hakları ve diğerlerinin hakları adına uyulması gereken etik kurallar Türkiye Bilişim Vakfı (TBV) tarafından yayınlanmıştır. Başkalarına karşı saygı, altyapı ve zamanı verimli kullanma, biçimsel ve içerik ile ilgili özen ve öteki konular başlıkları altında aşağıdaki kurallar sıralanmıştır.

Doğru cevap C‘dir.

Sayfa: 68

e-Posta kullanırken bilmeniz gerekenler;

Doğru cevap D‘dir.

Sayfa: 70

Kaynak göstermeden yapılan intihaller şunlardır:

Doğru cevap B‘dir.

Sayfa: 71

Açık eğitsel kaynak alanındaki çalışmalar ilk olarak 2000 yılında Massachusetts Institute of Technology’de (MlT) Açık Ders Malzemeleri Projesi adı altında başlatılmıştır. Bu bağlamda MIT 2000’den fazla ders malzemesini İnternet üzerinden tüm dünyaya açmıştır. Daha sonra UNESCO ve OECD gibi kuruluşların desteğiyle çalışmalar tüm dünyaya yayılmıştır. Konuyla ilgili çalışmalar tüm hızıyla devam etmektedir.

Doğru cevap C‘dir.

Sayfa: 72

Creative Commons (CC) Lisansı: ABD merkezli kar amacı gütmeyen Creative Commons (CC) kuruluşu 2001 yılında kurulmuştur. Creative Commons lisansı, telif hakkı bulunan bir eserin veya çalışmanın ücretsiz olarak dağıtılmasını sağlayan bir çeşit kamu lisansıdır. Bir yazar oluşturduğu eseri kullanılması için paylaşmak veya üzerinde değişiklikler yapma hakkını vermek istediğinde CC lisansı kullanır.

Doğru cevap A‘dır.

Sayfa: 72