TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ I - Deneme Sınavı - 12

Sözcük işlemcilerin ataları bir satırlık metin
üzerinde işlem yapma olanağı sağlayan, ekranı
bulunmayan, klavye ve yazıcı işlevlerinin birleşiminden oluşan elektrikli daktilolardı. İlk örnekleri 1960’ların başında kullanılmaya başlayan sadece bir satır üzerindeki sınırlı sayıda karakterle
oluşturulan metni yazmaya izin veren bir “satır
düzenleyicisi”ne sahip bu cihazların geleneksel
daktilodan farkı kâğıdı taşıyan düzeneğin sabit olması, harfleri yazan topun kâğıt boyunca hareket
etmesiydi.

Kişisel bilgisayarların ortaya çıkmasıyla birden fazla
satırda işlem yapmaya olanak sağlayan
metin düzenleyici
yazılımlar geliştirilmeye başlandı. “Metin düzenleyici” bu
yazılımlarla bilgisayar ekranında imleci bulunduğu
satırdan önceki ya da sonraki satırlara geçirerek
metin düzenleme yapılabilmekteydi. Bu yazılımlarda kullanıcılar ağırlıklı olarak klavye kısayolları aracılığıyla yazılımla etkileşim kurarak sayfaları
oluşturmakta ve sayfa içindeki düz metinleri düzenleyebilmekteydiler. Sabit genişlikteki yazıtipinde yeralan yatay, düşey ve köşe çizgi karakterleri
yardımıyla sayfalara yatay-düşey çizgiler ve dikdörtgenler eklenebilmekteydi.

Klavyeler sözcük işlemcilerde belge içerisinde gezinebilmek ve karakterleri düzenleyebilmek için özel tuşlar
barındırırlar. Bir harfe aynı anda “Shift” tuşu ile basarak büyük harf yazılabilmekte, “CapsLock” tuşu
ile klavye büyük harfe kilitlenebilmektedir. Hatalı
bir karakter yazıldığında, “Backspace” tuşu ile imlecin solundaki karakter silinebilmekte, “Delete”
tuşu ile imlecin sağındaki karakter silinebilmektedir.
“Home” tuşu imleci aynı satırda satır başına, “End”
tuşu satır sonuna getirmektedir.

“Page Up” ile bir
önceki sayfaya, “Page Down” ile bir sonraki sayfaya geçilir. Sağ (→), sol (←), aşağı ( ←) ve yukarı (←)
yön tuşlarıyla imleç sağa, sola, yukarıya ve aşağıya
hareket ettirilebilir. Bu tuşlara “Ctrl” tuşuyla birlikte
basılarak daha hızlı hareket etmek mümkündür.

Grafik kullanıcı arayüzlerinin bir özelliği de bir işlemi gerçekleştirmek için farklı yöntemleri sunmalarıdır. Örneğin ekrandan seçilen bir metnin kesilmesi için Word uygulamasında “GİRİŞ” sekmesindeki
makas simgesine tıklamak, sağ tuşa basılarak açılan bağlam menüsünde “Kes” düğmesine tıklamak ya
da klavyede “Ctrl” tuşuyla birlikte “X” tuşuna aynı anda basmak seçeneklerinden birisi tercih edilebilir.
Kesme işlemi için Writer seçenekleri ise “Standart” araç çubuğundaki makas simgesine tıklamak, farenin
sağ tuşuna basılarak açılan bağlam menüsünde “Kes” düğmesine tıklamak ya da klavyede “Ctrl+X” tuş
birleşimine basmaktır.

Bir belgede bütün düzeylerdeki başlıklar belirlendikten sonra belgeye bir “İçindekiler Tablosu” eklemek
son derece kolaydır. Bu amaçla belgenin başında boş bir
sayfaya gelindikten sonra Writer uygulamasında Ekle
→ Dizinler ve Tablolar → Dizinler ve Tablolar → Dizin/
Tablo sekmesi → Tür: İçindekiler → TAMAM işlem sırası izlenmelidir. Aynı işlem için Word uygulamasında
“BAŞVURULAR” sekmesinde “İçindekiler” açılır listesinde “Otomatik Tablo 1” seçilir.

Bilgisayarlarda birden fazla satırda işlem yapmaya olanak sağlayan yazılımlara metin düzenleyici adı verilir.

Belgelerin İnternet üzerinden e-posta ile gönderilmeye başlanması 2000'lerde gerçekleşmiştir.

Apache OpenOffice takımı içinde yer alan Writer uygulaması açık kaynak kodlu bir sözcük işlemcidir.

Büyük harf yazabilmek için "CapsLock" veya "Shift",

İmlecin solundaki karakteri silebilmek için "Backspace",

İmlecin sağındaki karakteri silebilmek için "Delete",

Aynı satırda imleci satır başına getirebilmek için "Home", satır sonuna getirebilmek için "End" tuşları kullanılır.

Sözcük işlemcilerde belge içerisinde bir önceki sayfaya gidebilmek için "Page Up" tuşu kullanılır.

Sözcük işlemcide Ctrl+Y kısayolu yapılan eylemi tekrarlamak için kullanılır.

Belgelere eklenebilir ögelerin metinle birlikte kaydırılarak metin içerisindeki konumlanmasını ayarlamak için Metni Kaydır düğmesi altındaki seçeneklerden biri seçilerek ayarlama yapılır.

Word uygulaması varsayılan olarak ".docx" dosya uzantısına sahip dosya oluşturur.

Word uygulamasında bir belge üzerinde birden fazla kişinin yaptığı değişikliklerin izlenmesi için "Gözden Geçir" sekmesindeki araçlar kullanılır.

“Değişiklikleri İzle” seçeneği ile yazarların hangi satırlarda değişiklikler yaptığı, bu değişikliklerin neler olduğu ve ne zaman yapıldığı görüntülenebilir.

Metin düzenleyici yazılımlar günümüzde daha çok program yazmak, web ortamındaki HTML sayfalarını oluşturmak ya da veri dosyaları hazırlamak amacıyla kullanılmaktadır.

Kullanıcı ekranda sayfayı nasıl görüyorsa yazıcıdan da aynı şekilde baskı alabil- meye başlamıştır. Bu özelliğe what-you-see-is- what-you-get (WSYWYG) adı verilmektedir.

Apache OpenOffice takımı içinde yer alan Writer en yaygın kullanılan açık kaynak sözcük işlemcidir.

Shift: Büyük harf dönüştürücü