TEMEL BESLENME İLKELERİ

Proteinlerin yapıtaşları aminoasitlerdir. Aminoasitlerin her biri, yapısında bir amino, (-NH2) bir karboksil (-COOH) ve yapısı her birinde farklı olan bir yan zincir grubu taşırlar. Bir aminoasit molekülünün karboksil grubu ile diğer bir aminoasit molekülünün amino grubu, enzimatik reaksiyonla aralarında bir peptit bağı oluştururlar. Doğru yanıt A'dır.

Proteinler, vücudumuzda gerçekleşen tüm süreçlerin temelinde yer alan kompleks yapıdaki büyük molekülerdir. Tüm organların oluşumu, yapısal tamlığı, fonksiyonel olarak düzgün çalışması, yenilenmesi ve büyüme, proteinler ile gerçekleşmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Lipitler metanol, kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde kolaylıkla çözünen, suda çok az çözünen veya hiç çözünmeyen biyolojik kaynaklı, büyük moleküllü maddelerdirler. Doğru yanıt A'dir.

Lipitlerin bir başka görevi de izolasyondur. Hayvanlar âleminin gelişkin üyelerinde doğal yağlar, derialtı dokularda ve çeşitli organların etrafından yer alarak mekanik ve termal izolasyon sağlamaktadırlar. Doğru yanıt B'dir.

Karbonhidratlar temel beslenme ürünlerinden biridir ve kullanım miktarı ve sıklığı olarak en önemli enerji kaynağıdır. Yalnızca sindirilerek yaşamsal döngüye katılanlar değil, aynı zamanda sindirilemeyenler de çeşitli özelliklerinden dolayı dengeli bir diyet açısından önem taşır. Besinlerde çeşitli fonksiyonlar da karbonhidratlar tarafından yerine getirilir: Örneğin tatlandırma, kıvam oluşturma, dayanıklılık vermenin yanı sıra renk oluşumu için de başlıca roller üstlenirler. Doğru yanıt E'dir.

Glukoz, vücudun günlük aktiviteleri sırasında kolay ve hızlı enerji elde edilmesi gereken durumlarda yararlanılan bir bileşiktir. Beslenmeyle alımından sonra hızla kana karışır ve oradan da dokulara ve hücrelere iletilir. Doğru yanıt B'dir.

İlk keşfedilen B grubu vitamini olan B1, molekül yapısında bulunan kükürt nedeniyle önceleri “tiyo-vitamin”, sonra ise “tiamin” adını almıştır. Genellikle fosfat türevleri, şeker ve aminoasitlerin katabolizmasında görev alan bir koenzim olarak görev yapar. B1 vitamini, tüm canlılar tarafından kullanılmakla birlikte yalnızca bakteriler, mantarlar ve bitkiler tarafında üretilebilmektedir; hayvanlar ve tabii insanlar bu bileşiği dışarıdan almak zorundadırlar. Doğru yanıt C'dir.

A vitamini özellikle deri, kemikler ve üreme organlarıyla, gebelerde fetüsün sağlıklı gelişimi ve gece görüşü için gereklidir. Doğru yanıt D'dir.

C vitamini eksikliğinde en çok görülen hastalık skorbüttür. Skorbüt, halsizlik, kolayca kanayan dişetleri, ciltte morluklar ve eklem ağrılarıyla kendini gösteren bir hastalıktır. Bunun dışında yara iyileşmelerinde gecikme ve hastalıklara yatkınlık görülmektedir. C vitamini, hava ve ışığa karşı dayanıksızdır. DOğru yanıt E'dir.

D vitamini eksikliğinde kemik eğriliği ve dokusal zayıflık, kemiklerde kırılganlık ve ağrı, kas zayıflığı, doğurganlıkta azalma oluşur. Doğru yanıt A'dır.

Lipitlerin bir başka görevi de izolasyondur. Hayvanlar âleminin gelişkin üyelerinde doğal yağlar, derialtı dokularda ve çeşitli organların etrafından yer alarak mekanik ve termal
izolasyon sağlamaktadırlar

Beslenme yoluyla dışarıdan alınması zorunlu olan dokuz aminoasite elzem (esansiyel, eksojen) aminoasitler denir.Bunlar fenilalanin, histidin, izolösin, lösin, lizin, metiyonin, treonin, triptofan ve valindir.

Doymamış yağ asitlerinde zincirin çeşitli yerlerindeki bağlarda hidrojen yönünden doymamışlık vardır ve zincirde bir veya daha fazla sayıda çifte bağ görülür; eğer zincirdeki çifte bağ sayısı bir ise tekli doymamış yağ asidi, iki veya daha fazla ise çoklu doymamış yağ asidi denir. En bilinen doymamış yağ asidi oleik asittir. Oleik asit zeytinde bulunur, tekli doymamış bir yağ asididir ve çifte bağı 9. karbon ile 10. karbon arasındadır.

Lipitlerin bir görevi de izolasyondur. Derialtı dokularda ve çeşitli organların etrafından yer alarak mekanik ve termal izolasyon sağlamaktadırlar

Genel bir terim olarak karbonhidratlar, monosakkaritleri, disakkaritleri, oligosakkaritleri ve polisakkaritleri temsil eder. Oligosakkaritler, monosakkaritlerin polimerleşmesiyle elde edilen ve sayıca üç karbonhidrat molekülünden fazla ve on karbonhidrat molekülünden az sayıda molekülün birleşmesi sonucu oluşan yapılardırlar.

Polisakkaritler, mono ve oligosakkaritlere göre suda daha zor çözünürler ve tatlı lezzetleri yoktur. En önemli örnekleri nişasta, glikojen, selüloz ve pektindir.Dolayısı ile doğru cevap C seçeneğidir.

Günlük karbonhidrat gereksinimi konusunda varılmış ortak bir karar yoktur. Genel bir yaklaşım olarak günlük enerji ihtiyacının yaklaşık yarısının karbonhidratlardan elde edilmesinin uygun olduğu kabul edilmektedir. Pratik enerji kaynağı olarak görülen bu bileşiklerin az alımı sonucunda bitkinlik tipi enerji eksikliği baş gösterebilmektedir; bu gibi
durumlarda kan şekerindeki düşmeye bağlı olarak vücuttaki yağ ve protein kaynaklarından elde edilmeye çalışılan enerji, ilave bir sonuç olarak vücutta üre fazlalığı yaratabilmekte ve ketozis denen tabloyu oluşturabilmektedir.Dolayısı ile doğru cevap B seçeneğidir.

B1 Vitamini eksikliğinde sinir sistemi odaklı rahatsızlıklar görülmektedir.Bunların başında çevresel sinir sisteminde meydana gelen zayıflama ve harabiyet gelir; görsel iletişimi sağlayan optik sinirlerde zayıflama da bununla ilişkilidir. Ayrıca olmamış olayları olmuş gibi hissetme ve yer-zaman karmaşası ile kendini gösteren Korsakoff sendromu (psikozu) da bu vitaminin eksikliğinde görülen rahatsızlıklardandır.Dolayısı ile doğru cevap E seçeneğidir.

A Vitamini günlük alımda tavsiye edilen miktar 0.8-1.0 mg civarındadır. B6 Vitamini günlük ihtiyaç 1.7-2 mg civarındadır.Günlük B12 vitamini ihtiyacı 2.5-5.0 mikrogram düzeyindedir. E Vitamini günlük ihtiyacı 10-15 mg civarındadır.K Vitamini günlük ihtiyaç 0.001-2.0 mg düzeyindedir.Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Ökaryotlar, hücre yapılarında çekirdek ve göreve özel yapılanmış organellere sahip canlılar sınıfıdır.İnsanlar, ökaryotlar sınıfının bir üyesidir. Biyojenik madde, yaşamsal işlemler sırasında oluşan madde anlamına gelmektedir. Bir diğer söylenişi biyomoleküldür. Dolayısı ile doğru cevap D seçeneğidir.