TEMEL BAKIM VE REHABİLİTASYON-II - Deneme Sınavı - 19

Parestezi herhangi bir uyarı olmadan anormal his algılanmasıdır. Dokunsal, termal veya ağrılı olabilir. Doğru cevap C'dir.

Stereognozis nesneleri, biliş ve dokunma duyusu yoluyla tanımlama becerisidir. Doğru cevap B'dir.

Apraksi; praksi yeteneğinde bozulma olup yeterli motor gücü ve duyusu olmasına rağmen kişide hareket etme yeteneğinde yetersizlik görülmesidir. Apraksisi olan engelli birey, hareketi otomatik olarak gerçekleştirme yeteneğine sahip olsa da bir komut aldığı zaman hareketi yerine getiremez. Doğru cevap D'dir.

Engelli bireylerde görülen bilişsel bozukluklar deliryum, defans, alzheimer ve amnezidir. Doğru cevap E'dir.

Hafıza problemlerinde, takvimler veya günlük planlayıcılar kullanılmalıdır. Günlük yapılacak işler için küçük hatırlatıcı kartlar hazırlanması tavsiye edilmektedir. Doğru cevap A'dir.

Fiziksel engelli bireyin bakımından sorumlu aile fertleri meydana gelen bu durumdan ciddi derecede etkilenir ve yaşam tarzlarında değişikliklerle birlikte yaşam kalitesinde azalmalar görülür. Engelli bireyin bakımıyla ilgilenen kişinin kendine ayırdığı vakit azalır, sosyal katılımları düşer ve bununla ilişkili problemler zinciri oluşmaya devam eder (yaşam memnuniyetsizliği, depresyon, anksiyete, gibi). Doğru cevap B'dir.

Postür ve hareket bozukluğu olan engelli bireylerde sıklıkla karşılaşılan problemler şunlardır:
• Kontraktür ve deformiteler (şekil bozuklukları, yumuşak doku problemleri)
• Yumuşak doku hasarları
• Osteoporoz
• Üriner ve respiratuar (solunum) sistem enfeksiyonları
• Ağrı ve rahatsızlık hissi
• Heterotopik ossifikasyon (eklem çevresinde oluşan kemikleşmeler)

Dolaşım sistemi enfeksiyonları, bu problemler arasında yer almaz. Doğru cevap E'dir.

Şiddetli etkilenimli engelli bireylerde bedensel şekil bozukluklarının oluşumu "Uzun süre postürün devamlılığı-Yumuşak doku adaptasyonu-Kontraktür-Deformite" sıralamasıyla gerçekleşir. Doğru cevap C'dir.

Tercih edilen postür, “kötü postüral uyum”u tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu durum, sadece fiziksel engelli bireylerde değil, sağlıklı bireylerde veya asimetrik postür veya hareket gerektiren spor ile ilgilenen bireylerde spora özgü postüral değişim gösteren bireyler için de geçerlidir. Bu bireylerde pozisyonlama, pozisyon değiştirme, alt değiştirme, beslenme ve banyo aktiviteleri oldukça zordur. Bireyin pozisyonuna göre alternatif yöntemler geliştirmek gerekebilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Bası yarası oluşumuna zemin hazırlayan faktörler şunlardır:

Osteoporoz, hareketsiz yaşam tarzının en önemli komplikasyonlarındandır. Ayağa kalkma ve yürüme problemi olan hastalarda (özellikle, felçli ve çok yaşlı hastalarda) kemik mineral yoğunluğunda ciddi bir azalma meydana gelmekte ve bu da kemiklerin kırılganlığını ciddi derecede arttırmaktadır. Bu durum, menapoz dönemine giren kadın bireylerde çok daha ciddi boyutlarda yaşanabilmektedir. Şiddetli etkilenimli spastik serebral palsili çocuklarda da risk oldukça yüksektir. Serebral palsili çocuklarda kemik mineral yoğunluğu azalmıştır ve bu azalma, alt ekstremite kemik kırıkları ile birlikte gizlenir. Bununla birlikte, menapoza giren omurilik yaralanmalı kadın hastalarda ve multiple skleroz (MS) hastalarında da osteoporoz riski oldukça yüksektir.

Uzun süre ayağa kaldırılmamış ve yürütülmemiş hastaları ilk defa ayağa kaldırırken özellikle dikkat etmek gerekir. Bu hastalar, kırık gelişme riski bakımından önceliklidir. Bu nedenle yaralanma sonrasında omurilik felçli hastalarda veya MS hastaların uzun süre yatak istirahati yerine aşamalı kısa süreli ambulasyon aktiviteleri yaptırılmalı, hasta gün içinde belli aralıklarla ayağa kaldırılmalıdır. 

Doğru cevap A'dır.

Aspirasyona neden olan faktörler; azalmış öksürük refleksi, yutma refleksinde bozukluk, postüral bozukluklar, besinlerin kıvamı, gastro-özofagal reflüdür. Doğru cevap D'dir.

Heterotopik ossifikasyon, yumuşak dokudaki kemikleşmelerdir. Özellikle büyük eklemler, omuzlar, dirsekler, kalça ve diz çevrelerinde görülür. Doğru cevap E'dir.

Münkün olduğunca, engelli bireyin sağlıklı bireyden farklı bir pozisyonda yatmaması tercih edilir. Kendi başına pozisyonunu değiştiremeyen şiddetli engelli bireylerde 2 saatte bir pozisyon değişikliği yapmak önemlidir. Sırt üstü pozisyonlama sırasında başın altına yerleştirilen yastığın çok kalın olmaması, baş ve boynun öne doğru çok bükülmemesi sağlanmalıdır. Doğru cevap D'dir.

Serebrovasküler olay (SVO), halk dilinde inme veya felç olarak adlandırılan klinik tablo dünya ölümcül hastalıklar sıralamasında üçüncü sıradadır.

Yan yatış pozisyonu verilmeden önce, düşme riskini önleyebilmek amacıyla hasta yatak ortasına yerleştirilmelidir.

Hasta yan yattığı zaman bacakları düz olmamalı; dizlerinin hafif bükülü olması, bacaklarının arasına yastık yerleştirilmesi (mümkünse üstte kalan bacak
diğerinden biraz daha önde pozisyonlanır), üstte kalan kolunun altına yastık yerleştirilmesi ve hastanın geriye yuvarlanmasını önlemek için sırtının arkasına
yastık yerleştirilmesi dikkat edilmesi gereken önemli ayrıntılardır.

Yüzüstü yatma pozisyonunda, hastanın belinin altından bel boşluğunu desteklemesi için ince bir yastık veya çarşaf geçirilmelidir.

Kusma veya reflüye bağlı aspirasyon riski olan hastaların mümkün olduğunca yüzükoyun yatırılmaması, yatırılacaksa da sık sık kontrol edilmesi ve gözlem altında kısa sürelerle (beslenmeden hemen sonra yapılmamalı) destekli pozisyon değişikliği sağlanarak yatırılması gerekmektedir.

Yarası açılan hastaların pozisyonu 30-45 dakika arayla değiştirilebilir.

Doğru cevap D'dir.

Beyni besleyen damarlarda tıkanıklık veya beynin farklı bölgelerinde meydana gelen kanama
tabloları ile karakterize klinik durum serebro vasküler olaydır.

İskemik SVO’lar total inme vakalarının %87'sini oluşturmaktadır.

Alkol, inmenin değiştirilebilir risk faktörlerindendir.

Yukarıdaki üç madde de inmenin erken dönem belirtilerindendir.