TEMEL BAKIM VE REHABİLİTASYON-II - Deneme Sınavı - 10

Akgün Giray ve Aksoy’dan aktarıldığına göre Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde (2009) özel gereksinimli bireyler zihin yetersizliği, işitme yetersizliği, görme yetersizliği, ortopedik yetersizlik, özel öğrenme güçlüğü, dil ve konuşma güçlüğü, duygusal uyum güçlüğü, süreğen hastalık, sinir sistemi zedelenmesi ile oluşan yetersizlik, otizm, sosyal uyum güçlüğü, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, üstün ve özel yetenek şeklinde sınıflandırılmaktadır. Doğru cevap A’dır.

Zihinsel engelli bireylere kısa ve basit açıklamaların yapılması ve sık sık tekrarlanması gerekir.

Şıklarda verilenlerin tamamı fiziksel engelli çocukların bakım vericilerinde ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarındandır.

Damgalama engelli bireylerin en sık karşılaştığı sorunlardan biridir. Damgalanma, toplumun “normal saydığı” ölçülerin dışında olan bireylere, toplumdaki diğer bireyler tarafından saygınlığı azaltıcı nitelikte atıflarda bulunulmasıdır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Engelli bireylerde engelden kaynaklanan ya da engele bağlı ikincil olarak gelişen pek çok duygusal ve psikososyal sorun görülebilir. En sık görülen psikososyal sorunlardan biri iletişim sorunudur. Bedensel engelli bireyler için iletişimde dikkat edilecek unsurlar ise; 

• Duygularını ifade etmelerine fırsat verilmelidir.
• Bireyin değerli olduğunu hissetmesi sağlanmalıdır gibidir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Damgalama engelli bireylerin en sık karşılaştığı sorunlardan biridir. Damgalanma, toplumun “normal saydığı” ölçülerin dışında olan bireylere, toplumdaki diğer bireyler tarafından saygınlığı azaltıcı nitelikte atıflarda bulunulmasıdır. Ne yazık ki engelsiz bireylere göre tasarlanmış bir yaşam düzeni içinde hayatını sürdüren engelli bireyler toplumda normal sayılan ölçülere uyamadığı için birçok alanda dışlanma ve damgalanmaya maruz kalmaktadır. doğru cevap C seçeneğidir.

Öz bakım becerileri bireyin hayatını rahat bir biçimde devam ettirebilmek, sağlığını korumak ve devam ettirmek, kendi ihtiyaçlarını yardım almadan karşılayabilmek için öğrenmesi gereken becerilere denir. Bu beceriler; tuvalet eğitimi, kendi başına soyunup-giyinme, yeme-içme ve vücut temizliğidir (el ve yüzü yıkama, tırnağı kesme, saçın taranması ve bakımı, diş fırçalama ve banyo alışkanlığı). Öz bakım becerileri bu konuda yetersiz olan kişiler için çok önemlidir. Engelli olmayan kişiler gibi engelli kişiler de bedenlerini tanımalı ve bireysel bakımları ile ilgili gereken becerileri öğrenmelidir. Engelli kişilere bu becerileri öğretmek ve kendi kendilerine yapmalarına yönelik fırsatlar tanımak önemlidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yorgunluk hissetmeden, uyanık ve istekli bir şekilde günlük işleri, işle ilgili ve boş zaman aktivitelerini yapabilme kabiliyetine fiziksel uygunluk denir. Doğru seçenek C'dir.

Zaman içerisinde vücudun ulaştığı fizyolojik kapasite arttığında iş yükünün arttırılmasına progresyon denir. Doğru seçenek B'dir.

Aktif Yardımlı NEH egzersizlerinin etkileri şunlardır:

Aktif Normal Eklem Hareket Egzersizleri: Hastanın bütün hareketleri yardımsız tamamladığı egzersiz türüdür. Hasta egzersizleri istemli olarak yerçekiminin direncine karşı veya yardımı ile yapar. Bu egzersizler uygulanırken dikkat edilecek prensipler şunlardır: • Egzersizler doğru bir sıralanış içerisinde hastaya gösterilmelidir. Başlangıç pozisyonu, hareketin en yüksek noktasına geliş, başlangıç pozisyonuna dönüş ve gevşeme ile dinlenme aşamaları doğru öğretilmelidir. • Egzersizler ne çok zor ne de kolay olmalıdır. • Hasta egzersiz sırasında gözlemlenmelidir, hatalar düzeltilmelidir. • Hasta hareketi uygun olmayan başka kaslarını kullanarak yapıyorsa zor gelmiştir, aktif egzersize hazır değildir. • Egzersiz önce pasif olarak uygulanarak hastaya gösterilmelidir.

"SOAP" formülünün bir unsuru olan objektif değerlendirme, gözlem, palpasyon, Normal eklem hareketi (NEH), kas testleri, uyarıcı testler ve nörolojik testler gibi klinik verileri içerir. Doğru cevap C'dir.

Doğru seçenek C şıkkıdır.

Kısa dalga diatermi (KDD), yüksek frekanslı elektromanyetik enerjinin kas iskelet sistemi problemlerinin tedavisinde kullanılmasıdır. Vücuttaki asıl etkisi ısı oluştur-masıdır ve oluşan bu ısı ile beraber fizyolojik etkiler de oluşur. Doğru cevap E' dir.

Radyoterapi bu ajanlar arasında yer almamaktadır. Doğru cevap D'dir.

Ritm senkop (RS): Aralıklı olarak gelen monofaz fikseye benzeyen akımlardır. Kas ve sinirin değerlendirilmesi için kullanılabilir. Aynı zamanda bölgesel kas egzersizi içinde kullanılır. Doğru cevap E'dir.

Hotpack düşük maliyetli olmaları ve kolay uygulandıkları için en sık kullanılan yüzeysel ısı ajanıdır. İçinde ısıyı uzun süre tutabilen silikon
dioksit adlı madde bulunan kanvas kumaştan yapılan paketlerdir. Hotpack kas spazmını azaltmak, gevşeme elde etmek, eklem hareket genişliğini arttırmak, esnekliği arttırmak, bölgesel ağrının azaltılmasını
sağlamak, doku sıvılarının emilimini hızlandırmak ve terlemeyi arttırmak için uygulanır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ekstrakorporeal şok dalga tedavisi (EŞDT) yüksek şiddetteki ses dalgalarının vücudun belli bir bölgesine basınçlı bir şekilde uygulanmasıdır.Tedavinin dozajı kullanılan şok dalgasına ve probleme göre değişir. Hastanın şikâyetine göre haftada 1 kez 3-5 seans uygulama yapılabilir. Uygulama sırasında deride kızarıklık, ağrı ve rahatsızlık hissi, hassasiyet, kanama, ödem, migren atağı, bayılma ve mide bulantısı görülebilir. Tedavi sırasında dikkatli olunmalı ve hasta kontrol edilmelidir. Malign durumlarda, kanın pıhtılaşma sorunu olduğu durumlarda, patolojik nörolojik bulgularda, hamilelikle, aktif enfeksiyon durumunda, kalp pili kullananlarda, akciğer, kranium ve vertebral kolon üzerine uygulama yapılmamalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Düşük yoğunluklu lazer tedavisinin gücü 500 mW’tan azdır ve 35 mJ/cm2’den daha düşük dozajlarda kullanılır. Termal etkisi olmadığı için soğuk yumuşak lazer olarak da adlandırılır. Klinikte yara iyileşmesi, kemik iyileşmesi ve yumuşak doku iyileşmesini arttırmak ve ağrıyı azaltmak için kullanılır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Engelli kişilerde dokunma duyusu ile ilgili problemler: • Anestezi: Dokunmayı anlayamama • Hipoestezi: Dokunma algısının azalması • Hiperestezi: Dokunmanın abartılı hissedilmesi şeklinde olabilmektedir.

Proprioseprif sistemin etkilendiği engelli bireyler, kalemi kâğıt üzerine yerleştirme, çatalı tutma, düğmeyi ilikleme gibi becerileri yerine getirmezler. Kişide beceriksizlik, ayakları üzerinde sendeleme ve eşyalara çarpma gibi beceriksizlikler görülebilir. Eğer propriyosepsiyon duyusu değişir veya azalırsa denge becerisi de bozulur. Bu kişiler gözleri kapalı iken aktivite yapamazlar. Boşlukta vücut pozisyonlarını algılayamaz, yatakta yatarken uzayda sallanıyor veya yüzüyor gibi hissedebilirler.