TEMEL BAKIM VE REHABİLİTASYON-I - Deneme Sınavı - 8

Fiziksel Uygunluk

Sağlıklı olmak ve günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmek için, vücut sistemlerinin birlikte çalışma yeteneği olarak tanımlanır

‘Engelliler ve Sağlıklı İnsanlar 2020’’ye göre Engelli bireyler ve toplumun diğer üyeleri arasında sağlık alanındaki eşitsizliğin kaldırılması için verilen öneriler aşağıda maddeler halinde verilmiştir.

• Toplumların ulaşılabilir olması konusunda cesaretlendirilmesi,

• Toplum yaşamının özendirilmesi,

• Çevredeki engellerin kaldırılması,

• Engelli bireylere uygun sağlık hizmetlerinin sağlanması,

• Eğitim ve iş fıratlarının verilmesi,

• Sosyal katılımın geliştirilmesi,

• Gerekli teknoloji ve yardım araçlarına ulaşımın sağlanması,

• Engelli bireylerin, halk sağlığı veri toplama çalışmalarına dahil edilmesi,

• Engelli bireylerin sağlığı sürdürme faaliyetlerine dahil edilmesi,

• Sağlık çalışanlarının engellilik ile ilgili bilgi düzeylerinin geliştirmesi için eğitim olanaklarının arttırılması.

Seçeneklerin hepsi doğrudur

WHO’nun beslenme ile ilgili .nerileri aşağıda yer almaktadır.

• Mümkünse mevsiminde ve çiğ olarak, günde en az 400 gram sebze ve meyve tüketin.

• Diyetinizde bakliyatlara ve ceviz, badem gibi gıdalara yer verin.

• Toplam enerjinin %10’undan azını rafine şekerlerden alın.

• Toplam enerjinin %30’undan azını yağlardan alın. Doymuş yağlara oranla doymamış yağları tercih edin.

• Günlük tuz tüketimini 5 gramın altına indirin.

• Paketli gıdalardan mümkün olduğunca kaçının.

• Yeterli miktarda sıvı tüketin.

D seçeneğindeki bilgi doğru, diğerleri ise yanlıştır

Engelli bireylerin en sık karşılaştığı durumlar aşağıda maddelenmiştir.

• Fiziksel şiddet

• Cinsel istismar dahil her tür cinsel şiddet

• Duygusal istismar, sözlü saldırılar veya aşağılama

• Tıbbi bakım da dahil olmak üzere günlük yaşam içindeki kişisel ihtiyaçların ihmal edilmesi

Boğulma: Solunumun kesintiye uğraması nedeniyle oluşan oksijen yetersizliğine bağlı olarak meydana gelir. Özellikle yemek yerken, yutma problemi olan hastalar için yaşamı tehdit eden ciddi bir risk faktörüdür. Bu nedenle engellinin bakımını yürüten kişinin Heimlich manevrası ile ilgili bilgi sahibi olması gerekir.

Haşlanma ve yanıklar: Haşlanma sıcak su veya su buharı nedeniyle oluşan yanıklardır. Yanıklar termal, kimyasal, elektriksel veya radyoaktif etmenlere bağlı olarak oluşabilir. Yanıklar en çok duyu bozukluğu olan engelli bireyler için bir risk faktörüdür.

Morbidite: Hastalığa yakalanma oranıdır.

Vücut fonksiyonları: Sindirim, görme, hareket etme gibi vücut sistemlerinin gerekleştirdiği fizyolojik görevlerdir

Bozukluklar: Vücut yapıları ve fonksiyonlarındaki olumsuzluk ve problemleri ifade eder.

Aktivite: Bir iş ya da eylemin kişi tarafından yerine getirilmesidir.

Katılım: Yaşama karışmaktır.

Aktivite limitasyonu: Bireylerin aktiviteleri yerine getirirken yaşadığı zorluklardır.

Katılımda kısıtlılık: Bireylerin hayata karışırken yaşayabileceği sorunlardır.

"Engelliler ve Sağlıklı İnsanlar 2020” ise sağlığın sosyal belirleyicilerine odaklanır ve bunu beş başlık altında ele alır

• Ekonomik denge

• Eğitim

• Sağlık ve Sağlık Hizmetleri

• Muhit ve İnsan Ürünü Çevre

• Sosyal ve Toplumsal Katılım

Örneğin kas hastalıklarında, vücutta bulunan kaslar harabiyete uğrar ve bunun sonucunda zayıflar. Bacak kaslarındaki zayıflık kişinin yürümesini zorlaştırır ya da imkânsız bir hâle getirir. Buna ‘aktivite limitasyonu’ denir.

Bacak kaslarındaki zayıflık kişinin yürümesini zorlaştırır ya da imkânsız bir hâle getirir. Buna ‘aktivite limitasyonu’ denir. Bu aktivite limitasyonu, kişinin toplum içindeki görevlerini yerine getirmesine ve sosyal faaliyetlere katılmasına engel olarak ‘katılımda kısıtlılık’ yaratır.

Sağlık davranışları; sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi ile ilgili davranış kalıpları, eylemler ve alışkanlıklar olarak tanımlanmaktadır.

Birincil koruma, belirli bir hastalık için
potansiyel olarak risk altında olan sağlıklı bireylere odaklanır

İkincil korunma, hastalığın erken dönemde
tespit ve tedavi edilmesini içerir

Engelliler ve Sağlıklı İnsanlar 2020”
ise sağlığın sosyal belirleyicilerine odaklanır ve
bunu beş başlık altında ele alır.
• Ekonomik denge
• Eğitim
• Sağlık ve Sağlık Hizmetleri
• Muhit ve İnsan Ürünü Çevre
• Sosyal ve Toplumsal Katılım

‘Engelliler ve Sağlıklı İnsanlar 2020’’ye göre Engelli
bireyler ve toplumun diğer üyeleri arasında sağlık
alanındaki eşitsizliğin kaldırılması için verilen öneriler aşağıda maddeler hâlinde verilmiştir.
• Toplumların ulaşılabilir olması konusunda
cesaretlendirilmesi,
• Toplum yaşamının özendirilmesi,
• Çevredeki engellerin kaldırılması,
• Engelli bireylere uygun sağlık hizmetlerinin
sağlanması,
• Eğitim ve iş fıratlarının verilmesi,
• Sosyal katılımın geliştirilmesi,
• Gerekli teknoloji ve yardım araçlarına ulaşımın sağlanması,
• Engelli bireylerin, halk sağlığı veri toplama
çalışmalarına dahil edilmesi,
• Engelli bireylerin sağlığı sürdürme faaliyetlerine dahil edilmesi,
• Sağlık çalışanlarının engellilik ile illgili
bilgi düzeylerinin geliştirmesi için eğitim
olanaklarının arttırılması.

Fiziksel Uygunluk
Sağlıklı olmak ve günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmek için, vücut sistemlerinin
birlikte çalışma yeteneği olarak tanımlanır.

Erken ölüm riskini azaltır.
• Koroner arter hastalığı riskini azaltır.
• İnme riskini azaltır.
• Yüksek tansiyon riskini azaltır.
• Kan lipid profilini düzenler.
• Tip 2 diyabet riskini azaltır.
• Metabolik sendrom riskini azaltır.
• Kolon, meme ve akciğer kanseri riskini azaltır.
• Kilo kontrolüne yardım eder ve obeziteyi engeller.
• Fiziksel uygunluğu geliştitir.
• Düşmeleri önler.
• Kalça kırık riskini azaltır.
• Depresyonu azaltır.
• Kemik yoğunluğunu arttırır.
• Uyku kalitesini geliştirir.