TEMEL BAKIM HİZMETLERİ

Yaşam Kalite Ölçekleri

En çok kullanılanlarından biri; Yaşlılar İçin DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ YAŞAM KALİ- TESİ MODÜLÜ (WHOQOL-OLD: T) olup Türkiye için geçerlilik ve güvenirlik çalışması 2010 yılında yapılmıştır.

1. Bedensel
2. Ruhsal
3. Bağımsızlık düzeyi
4. Sosyal İlişkiler
5. Çevresel
6. Kişisel inançlar. Doğru cevap "B" dir.

Yaşlıların Düşme ve Diğer Kaza Sıklığı Ölçekleri

YAŞLILAR İÇİN DÜŞME DAVRANIŞLARI ÖLÇEĞİ (YDDÖ) örnek olarak verilebilir. 1. Bilişsel Uyum
2. Hareketlilik
3. Sakınma

4. Farkındalık
5. Acelecilik
6. Pratiklik
7. Aktivite planında değişiklik 8. Dikkatlilik

9. Seviye Değişiklikleri
10. Telefona yetişme. Doğru cevap "C" dir.

Meşguliyet tedavisinin amacı;

Anlamlı ve amaçlı aktivitelerle kişilerin potansiyel yeteneklerini geliştirerek gün- lük yaşam aktivitelerine katılımını ve bu aktivitelerdeki bağımsızlığını sağlamak,

Yaşlılık dönemi gibi toplumsal katılımını etkileyen fiziksel, zihinsel ve çevresel en- gel taşıyan durumlarda, engele neden olan durumu değerlendirmek, bunları ortadan kaldırmak, azaltmak veya düzenlemektir. Doğru cevap "D" dir.

Sanatsal uygulamaların yolları;
a. Seramik; Seramik bir veya birden fazla metalin, metal olmayan element ile birleşmesi sonucu oluşan inorganik bileşiktir. Genellikle kayaların dış etkiler altında parçalanması ile oluşan kil, kaolen ve benzeri maddelerin yüksek sıcaklıkta pişirilmesi ile meydana gelirler. Bu açıdan halk arasında pişmiş toprak esaslı malzeme olarak bili- nir. Seramikle uğraşma, insanın yaşadığı çevre ile arasındaki bağı kuvvelendirmesini sağlar. Seramiğin içindeki ana malzeme olan kil, yaşlının yaşadığı çevre olan iliş- kini kurmasında güçlendirir. Böylece yaşlı, içinde bulunduğu çevreye kendi özgün ürünleri ile katılabileceğini görür. Doğru cevap "E" dir.

Meşguliyet (ergoterapi) veya diğer adı ile uğraşı tedavisi; Hastanın sağlığını sürdürmek, var ise patolojisini azaltmak, adaptasyon ve verimliliğini sağlamak için, seçilmiş işler veya işlevler ile fonksiyonlarını düzenleme, güçlendirme ve performansını arttırma sanatıdır. Bir diğer anlatımla, yaşlanma sonucu mental, sosyal veya fiziksel yeteneklerde oluşan bozukları iyileştirmek, mevcut yetenekleri geliştirmek, ortaya çıkartmak ve kişinin bu yeteneklerini günlük hayatında kullanabilmesini öğretmek için uygulanan amaca yönelik hareketlerdir.

En sık uygulanan yöntemler; 1. Spor (Ev içi ve dışı) 2. Müzik aleti çalmak 3. El işçiliği (tahta boyama, resim, seramik, takı, dantel vs.) 4. Gezi 5. Yeni veya eski tanıdıkları ile bir araya gelmek

Sanatsal uygulamaların yolları; a. Seramik b. örgü c. boncuk d. cam ve kumaş boyama Sanat kavramı içinde; fotoğrafçılık, resim, seramik, makrome, örgü, kumaş, batik, biçki, ebru, cam boyama drama ve müzik sayılabilir.

a. Yaşlıların fonksiyonel yeteneklerindeki düzelme b. Yaşlıların yaşam kalitesinde düzelme c. Yaşlıların düşme ve diğer kaza sıklıklarında azalma d. Yaşlıların ruhsal ve zihinsel aktivitelerde düzelme

Müzik: 1. Müzik duygusal değişiklikler meydana getirir. 2. Sosyal ilişkileri güçlendirir. 3. Psikolojik etkileri vardır. 4. Koruyucu hekimlik alanında kullanılır. 5. Doğumda, stres azaltma ve ağrı giderici olarak kullanılır. 6. Nörolojik hastalarda, motor sinir sistemi hastalıklarında, fizik tedavi metodu olarak kullanılır.

Böylece; meşguliyet tedavisi ile; • Zihinsel ve motor işlevler korunur • Kronik hastalıkların komplikasyonlarının geciktirilir • Yaşam kalitesinin artırılır • Yaşamla bağlantının kuvvetlenmesine katkı sağlanır.

Fiziksel meşguliyet tedavisinin amacı; yaşlının fiziksel gelişimine katkıda bulunmak ve boş zamanını verimli olarak değerlendirmesini sağlamaktır.

En sık uygulanan yöntemler;

YAŞLILAR İÇİN DÜŞME DAVRANIŞLARI ÖLÇEĞİ (YDDÖ) örnek olarak verilebilir. 1. Bilişsel Uyum 2. Hareketlilik 3. Sakınma 4. Farkındalık 5. Acelecilik 6. Pratiklik 7. Aktivite planında değişiklik 8. Dikkatlilik 9. Seviye Değişiklikleri 10. Telefona yetişme Basamaklarında değerlendirilir. Her bir kategoride 1-4 arası puan vardır. Arttıkça düşme sıklığı artmaktadır

Meşguliyet tedavisi ile hastanın ruhsal durumu hedef tutulmakta olup, fiziksel etkileri olmakla beraber mutlak bir fiziksel tedavi hedef tutulmaz.

Meşguliyet tedavisinin uygulama ilke ve yollarından 6 tanesinin 3 tanesi sayılmıştır. Eskiyi hatırlatmak bunlardan biri değildir ve meşguliyet sağlamadığı gibi kötü geçmişe sahip insanlar için kötü sonuçları da olabilir.

Barthel günlük yaşam ölçeğinde seyahat etme yeterliliğinin puan karşılığı yoktur.

Meşguliyet tedavisiyle yaşlıların gençliğinden daha gelişkin olması değil, var olanı korumaları hedeflenir.

Zihinsel meşguliyet terapisinin özelliklerinden biri yaşlıya zihinsel egzersiz yaptırmaktır.