TEMEL BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 8

Çay, kahve, çikolata, kakao, kolalı içecekler strese yol açan besinlerdendir. Bu besinler, stres tepkisini başlatan kimyasal maddeler içerirler. Uyanıklık ve hareketliliği artırırlar. Dolayısıyla bu besinlerin yerine ıhlamur, ada çayı gibi bitki çayları, meyve tüketilebilir.

Depresyonu başlatabilecek psikososyal risk etkenleri; kadın olmak, olumsuz yaşam olayları, sosyal desteğin yetersiz olması, iş yaşamındaki çatışmalar ve doyumsuzluklar, aile sorunları vb. durumlardır.

Bakım Elemanlarında Bel Ağrısının Görülme Nedenleri; 1. Hastaların Hareket Etmesine Yardım 2. Personel Yetersizliği: 3. Çalışma Ortamının Hasta Bakımına Uygun Düzenlenmemesi 4. Bakım Elemanlarının Çoğunluğunun Kadın Olması 5. Hasta Bakımında Yaşanan Stres 6. Üniforma ve Ayakkabı,

Bakım elemanlarının fiziksel rahatsızlıkları denildiğinde akla gelen hastalıklar, kas-iskelet sistemiyle alakalı olanlardır. Kas-iskelet hastalıkları, tüm çalışma gruplarında her yıl 600.000 çalışandan daha fazlasını etkileyerek,işten uzak kalmaya neden olan işle ilgili yaralanmaların üçte birinden daha fazlasını oluşturmaktadır. İşle ilgili kas-iskelet hastalıkları eğilme, dönme, ağır kaldırma ve güçlü hareketlerle ilişkilidir. Bakım elemanlarında kas iskelet sistemiyle ilgili en sık görülen rahatsızlık bel ve sırt ağrılarıdır.

Çalışanlarda ruhsal çatısma alanları; işyerinde kişiler arası ilişkiler, yapılan işin çalışanın yaşantısını değiştirmesi ve işin fiziksel etkilerinden kaynaklanabileceği belirtilmektedir.

İş yerinde uygun olmayan hava sıcaklığı, rutubet, havalandırma, gürültü, aydınlatma, iş yerinin hijyen, temizlik ve düzeni çalışanların ruh sağlığını yakından etkilemektedir.. Uygun olmayan iş yeri koşullarının psikiyatrik bozuklukların gelişimine olan etkilerini inceleyen çalısmalarda bu etmenlerin minör psikiyatrik bozuklukların ortaya çıkmasına neden oldugu gözlenmistir. Fiziksel şartlar elverişli değilse, bedensel oldugu kadar ruhsal bozukluklar da fazla ve şiddetlidir.

Bireysel faktörler arasında yaş, cinsiyet, fiziksel egzersiz, sigara kullanımı, kişisel eğitim, vücut mekaniklerinin bilinmesi ve antropometrik ölçüler bulunmaktadır.

Antropometri; insan vücudunun ölçülerini konu edinen bir bilim dalıdır. İnsan vücuduna ait çeşitli organların ölçülerini elde ederken bu ölçülerin çeşitli topluluklar, meslekler, yaş ve cinse göre farklı oluşlarını etkileyen etmenlerin araştırılması antropometrinin araştırma konuları arasına girer. Çalışma yerlerinin düzenlenmesinde insan vücuduna ait organların en, boy, çevre vb. iyi tanımlanmış ölçülerine ihtiyaç vardır. Çalışma ortamı, kullanılacak araç gereç ve makinalar insan vücut ölçüleriyle doğrudan ilişkilidir.

Psikososyal faktörler arasında çalışanlarda yorgunluk, stres, işten kalma gibi olumsuz etkilere neden olan işin doğası gereği ortaya çıkan çalışma saatleri, iş görevleri ve iş stresi psikososyal faktörler içerisinde incelenmiştir.

Ayarlanabilinir Çalışma Biriminin kullanılması için nedenler: • Bakım elemanlarının boy ve vücut oranları oldukça çeşitlilik göstemektedir. • Farklı görevler farklı çalışma alanları gerektirebilir. • İnsanlar duruşlarını ve pozisyonlarını sıkça değiştirir. • Tıbbi sorunlar, ağrılar ve rahatsızlıklar için geçici değişimler gerektirebilir. • Deneyim bir insanın pozisyon tercihini değiştirebilir. • Daha yaşlı insanlar 10 kat daha fazla ışığa ihtiyaç duyabilir. • Isı, nem, hava akımı ve güneş ışığı açısı pozisyon değişimleri gerektirebilir. • Yorgunluk pozisyon değişimini gerektirebilir. • Hasta bakma işinde farklı görevlilerin çalışması gerekebilir.

İyi Bir Aydınlatmada Aranan Özellikler: • Aydınlatmanın şiddeti yeterli olmalı, • Aydınlatma bütün alana eşit yayılmalı, • Işık yönü ve gölgelemeye dikkat edilmeli, • Işık yansımalarından kaçınmalı (göz kamaşması), • Kullanılan ışığın niteliği uygun olmalı, • Aydınlatma sabit olmalı (titreşim ve parlaklık değişmeleri engellenmeli)

Problem Çözme Teknikleri Kullanma: En çok kontrol edilebilecek sorunlar üzerinde kullanılır. 1. Stres yaratan durum neden oluştu? 2. Durumu sadece o kişi mi sorun görüyor? 3. Bireyin kendi katkısı var mı? 4. Katkısı olabilecek başka şeyler ya da kişiler var mı? 5. Çözüm için olabildiğince çok seçenekler var mı? Bu sorulara cevap arayan birey stres yaratan durumdan uzaklaşarak çözüm için adım atmış olacaktır.

Türkiye’de ise ilk kez 1930 tarihinde yürürlüğü giren 1580 sayılı yasa ile bakıma muhtaç kişilerin (yaşlıların) korunması birer kamu kuruluşu olan Belediyelere verilmiştir. Sonrasında sosyal hizmetler genel müdürlüğü kurulmuş ve 1982 anayasasında da önemli yasal düzenlemeler yapılmıştır.

Türkiye’de, sosyal hizmetler 1983 tarihinde yürürlüğe giren, 2828 sayılı “Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu” ile hukuken tanımlanmıştır.

Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri SHÇEK'e bağlı olarak çalışmaktadır.

“Yaşlı Hizmet Merkezlerinde Sunulacak Gündüzlü Yaşlı Bakımı ile Evde Yaşlı Hizmetleri Hakkında Yönetmelik” 07.08.2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kurumlar yatılı kurum bakımına gereksinim duymayan ve ekonomik-sosyal durumu ne olursa olsun ev ortamında yaşayan sağlıklı veya hasta yaşlıların sosyal ve psikolojik gereksinimlerini karşılamak amacıyla hizmet vermektedir.

Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, kamu kurumları ve sivil toplum örgütlerinin katkısıyla 2008 yılında gerçekleştirilen yaşlanma ulusal eylem planı çalıştayında, bazı yeni düzenlemeler gerektiği vurgulanmıştır. Soruda anılan düzenlemeler bu etkinlik çerçevesinde tartışılmıştır.

Temel tıp etiği ilkelerinden biri, hekimin veya uzmanın hastasına zarar vermeden bir müdahalede bulunabilmesinin ön koşulu olan “öncelikle zarar verme” ilkesidir. Soruda hikayelendirilen durumdaki hasta bakıcı bu etik ilkeye uygun olarak davranmıştır.

Hastanın özerkliğine saygı ilkesine göre hekim, hastasının yalnızca tıbbi yönden yararını öngörmeyecek; ona özerk bir kişi olmasından kaynaklanan haklarını da kullanabilme fırsatı tanımalıdır. Bu ilkenin hekim tarafından uygulanmasının anlamı, tıbbi bir müdahale sırasında hastanın bireysel haklarına dikkat edilmesi ve tıbbi karara hastanın da katılımının sağlanmasıdır. Böylelikle, hem hastanın tıbbi müdahaleden dolayı uğrayabileceği zarar risk azaltılmakta, hem de hekim-hasta ilişkisi içerisindeki hasta haklarının temellendirilmesi sağlanmış olmaktadır.

Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı (2015-2020)Sağlık Bakanlığı öncülüğünde yürütülmektedir.