TEMEL AFET BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 14

Doğru cevap D dir. Bir afetin büyüklüğü acil yardım süresiyle ölçülemez.

Doğru cevap E dir. Kimyasal ve gaz sızıntıları, su baskınları ve salgın hastalıklar ikincil afet olarak adlandırılmaktadır.

Doğru cevap B dir. 'Afetin büyüklüğünü ölçmek için tek bir ölçü yoktur' ifadesi kesinlikle doğrudur.

Doğru cevap C dir. Mal kaybı afetin yol açtığı doğrudan olumsuz etkilerin örneğidir.

Doğru cevap A dır. İşsizlik, göç, sakat ve kimsesiz kalanlarla, psikolojik travma yaşayanların yol açtığı sosyal maliyetler afetlerin dolaylı olumsuz etkilerin örneğidir.

Doğru cevap C dir. Üretim veya arz kaybının yol açtığı pazar kaybı, afetlerin yol açtığı ikincil olumsuz etkilerin örneğidir.

Doğru cevap D dir. Sis Meteorolojik Afettir.

Doğru cevap A dır. EM-DAT Afet Veri Tabanı diye çevrilebilir.

Doğru cevap B dir. Çölleşme hızlı gelişen doğal afetlerden birisi değildir. 

Doğru cevap D dir. Biyolojik kökenli afetler Özey'in afetlerin kökenleriyle ilgili gruplaşmasında yer almamıştır.

Yaz geceleri veya sakin kış mevsiminde şehirleşmiş alanlarda, düşük yansıtırlık, yüksek ısı kapasitesine sahip yapılar ve asfalt gibi çok sayıda kuru ısı kaynağı tarafından soğrulan ısıyla şehir üzerindeki sıcaklık değerlerinin kırsal alanlardan daha yüksek olması durumunda Kent Isı Adası oluşur. Doğru yanıt C’dir.

Ülkemizdeki orman ve fundalık yangınları genel olarak doğal (yıldırım) yangınlar veya ihmal dikkatsizlik (anız, çöplük, avcılık, çoban ateşi, sigara, piknik vb.), kasıt (kundaklama, yer açma vb.), kaza (enerji nakil hattı, trafik, lokomotif vb.) şeklinde insan kaynaklıdır. Böylece son 10 yıllık verilere göre yangınların %53’lük bölümünü ihmal, dikkatsizlik ve kaza, %11’lik bölümünü kasıt, % 12’lik bölümü yıldırım sonucu çıkmış, % 24’lük bölümünün çıkış nedeni ise bilinmiyor. Doğru yanıt D’dir.

Orman Yangını Havası; orman yangını riskini artıran ve yerel bitki örtüsü, rüzgar şiddeti, su kaynaklarına olan uzaklık, arazi şekli, hava sıcaklığı gibi değişkenlere bağlı olan hava şartları için kullanılan bir ifadedir. Doğru yanıt C’dir.

Hava şartlarındaki değişimler bitki büyüme­sinde, bitkilerin yersel ve zamansal dağılımında önemli farklılıklara neden olmakta. Bu nedenle, zirai don ve kırağı olayları bitkisel üretimi olum­suz olarak etkileyen en önemli doğal afetlerden­dir. Kritik değerlerin altına düşen hava sıcaklık­ları bitkilerin hayatını devam ettirmesine engel olarak, özellikle meyve ve sebze yetiştiriciliğinde zararlara neden olur. Bitki bünyesindeki suyun donması sonucu bitkide fizyolojik olayların de­vam etmesi mümkün olamaz.

Ağır kış şartları, şiddetli kar yağışı, kuvvetli ve hamleli rüzgarlarla birlikte dondurucu hava şartla­rı oluştuğunda buzlanma ve don olayları meydana gelir. Ayrıca hava sıcaklığının 0 °C’nin altına düş­mesi sonucu donan yağmur, donan çisenti veya sulu sepken tipi meteorolojik olaylar da yollar, caddeler, ağaçlar, binalar ve kablolar (elektrik ve telekomünikasyon hat ve tesisleri) üzerinde buz tabakası oluşturmaktadır.

Çiy, yer yüzeyi sıcaklığının havanın çiy nok­tası sıcaklığına kadar soğuduğunda oluşur. Ha­vanın “çiy noktası sıcaklığı”, sıfır derecenin (donma noktasının) altına düştüğü zaman “kı­rağı noktası sıcaklığı” olarak adlandırılır. Kırağı, havadaki su buharının direkt olarak sıvı hale geç­meden buza dönüşüp çok soğuk yüzeylerde buz şeklinde birikmesiyle oluşur. Doğru yanıt C’dir.

İklim, yer ile atmosfer arasında suyun çevrimini kontrol eden başlıca etkendir. Bu durum iklimdeki değişikliklerin en önemli etkilerinin su (hidrolojik) çevriminde kendisini göstermesine sebep olmaktadır. Bu etkilerin bazıları, şiddetli yağışların neden olduğu seller ile düşük yağış ve yüksek hava sıcaklıklarına bağlı kuraklık olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kuraklık akarsular için düşük akım demektir. Düşük akım dönemlerinde akarsudaki debi, hız ve derinlik normalden çok daha küçük değerlere alır. Bunun olumsuz ekolojik ve sosyo-ekonomik etkileri vardır. Doğru yanıt B’dir.

34 ila 40 deniz milinden büyük hızla esen rüzgarda denizin köpükle beyazlaşıp görüş mesafesinin kısaldığı 8 Bofor şiddetindeki hava olayına kasırga adı verilir. Doğru yanıt A’dır.

Türkiye’de kuzeydoğudan (45 derece, NE) esen soğuk rüzgara poyraz denir. Doğru yanıt E’dir.

Öncelikle yıldırımdan korunmak için 30/30 kuralına uyun: Şimşek çaktıktan sonra 30 sani­yeden daha az bir süre içinde gök gürültüsünü duyduğunuz andan en son gök gürültüsünden 30 dakika geçene kadar yıldırım tehlikesi içinde­siniz, dikkat edin.

Gök gürültülü bir fırtınaya yakalandığınız zaman en iyi korunma İÇERİ GİRmektir. Eğer bina ve otomobil gibi kapalı bir sığınak mevcut değilse yüksek yerlerden ve tek kalmış ağaçlardan mutlaka uzak durmalısınız. Doğru yanıt A’dır.

Doğru cevap D dir. Kuzey Anadolu Fayı, Doğu Anadolu Fayı ve Ege Çöküntü Fay Sistemi depremlerin sıklıkla meydana geldiği önemli tektonik kuşaklarımızdır.

Doğru cevap A dır. Büyüklükleri yani magnitüd değerleri birbirine çok yakın olan bir seri depremi kapsayan terim Deprem Fırtınası'dır.