TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ I - Deneme Sınavı - 7

Ölçüm, bir büyüklüğün belirlenebilmesi amacıyla bir ya da daha fazla büyüklük değerinin deneysel olarak elde edilmesi sürecine denir. Büyüklük, Bir olgu, cisim ya da maddeye ait olan ve miktarı sayı ve referans olarak ifade edilebilen özelliktir. Türetilmiş büyüklük, temel büyüklükler cinsinden tanımlanmış büyüklüklerdir. Ölçüm birimi: Aynı türdeki iki büyüklüğün oranlarını bir sayı olarak ifade ederek bunların karşılaştırılmasını sağlayan, kabul edilmiş, tanımlanmış gerçek skaler büyüklüktür.

FPS Birim Sistemi: İngiliz Birim Sistemi olarak da bilinen bu sistem; uzunluğun foot (ft) ile, ağırlığın pound (libre, lb) ile ve zamanın saniye (s) ile ölçüldüğü birim sistemidir. CGS Birim Sisteminde uzunluk birimi santimetre (cm), kütle birimi gram (g) ve zaman birimi saniye (s) dir. MKS birim sisteminde uzunluk birimi metre (m), ağırlık birimi kilogram kuvvet (kg-f ) ve zaman birimi saniye (s) ile ölçülür. MKSA birim sisteminde, uzunluk metre (m), kütle kilogram (kg), zaman saniye (s) ve elektrik akımı amper (A) ile ölçülür. SI Birim Sistemi MKSA birim sistemine dayandırılarak geliştirilmiştir. System International d’Units kelimelerinin kısaltılmışı olan SI adı verilen bu birim sistemi tüm dünyada bilim alanında yaygın olarak kabul görmüş birim sistemidir. Uzunluğun metre (m), kütlenin kilogram (kg), zamanın saniye (s), madde miktarının mole (mol), termodinamik sıcaklığın derece kelvin (K), aydınlanma şiddetinin candela (cd) ve elektrik akımının amper (A) ile ölçüldüğü birim sistemidir.

SI birim sistemine göre aydınlanma şiddetinin birimi candeladır. Amper elektrik akımını, Kelvin termodinamik sıcaklığı, Siemens elektriksel iletkenliği, Coulomb Elektrik yükünü belirten birimlerdir.

Ekran ölçüleri komşu olmayan iki köşe arasındaki kenar uzunluğu yani hipotenüstür. 1 inç = 2,54 cm olduğundan 22 inç= 22 . 2,54 = 55,88 cm dir.

Sıcaklık, hacim, kütle gibi fiziksel büyüklükler skaler büyüklüktür. Hız, kuvvet, ivme, moment yani kuvvetin döndürme etkisi, momentum, elektrik alan ve manyetik alan gibi nicelikler vektörel büyüklüklerdir.

1 nm nin 1.10^-9 m olduğu bilinmektedir. O halde 27 nm de 27.10^-9 m ye eşittir.

A vektörünün x ve y bileşenlerinin büyüklükleri;
-A_x= Acosθ
-A_x = 10.0,8
-A_x =8 birim
-A_y = A sinθ
-A_y = 10.0,6
-A_y =6 birim dir.

1 inç =2,54 cm
20 inç = 2,54 . 20 = 50,80 cm

FPS, CGS, MKS ve SI günümüzde kullanılan ya da geçmişte kullanılan birim sistemlerinden iken MGK şeklinde bir birim sistemi yoktur.

Semboller cümle sonunda değil ise sembolden sonra nokta konulmaz. Semboller çoğul olarak yazılmaz. Matematik işlemler sadece birim sembollerine uygulanabilir. Birim başka birimlerin çarpımı şeklindeyse boşluklu yazılır. Sembol ile sayısal büyüklükler boşlukla ayrılmalıdır.

Komşu dik kenar/hipotenüs kosinüsü, karşı dik kenar/hipotenüs sinüsü, komşu dik kenar/karşı dik kenar kotanjantı ifade ederken, karşı dik kenar/ komşu dik kenar tanjantı ifade eder.

Kosinüs değeri 0,8 olan açı 37°’dir. 37°’nin tanjant değeri 0,75’tir.

Bir mil 1609 m’dir. 1609 m ise 1,609 km’dir.

Angstrom, mere, astromik birim ve pikometre uzunluk birimi iken deniz mili uzaklık birimidir.

Elektriksel kapasitansın birimi farad, elektrik akımının birimi amper, aydınlanma şiddetinin birimi lüks, elektriksel direncin birimi ohm’dur. Frekansın birimi hertz, sembölü Hz’dir.

Desi, santi, mikro ve atto askat iken kilo üskattır.

Bir vektörün büyüklüğü  ile bulunur. Bu ifadeye göre bileşenlerinin büyüklüğü 6 ve 8 olan vektörün büyüklüğü 10’dur.

Yukarıda belirtilen tanım temel büyüklüğü ifade eder. Uzunluk, zaman, kütle temel büyüklükler arasında sayılabilir.