TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ I - Deneme Sınavı - 3

Şayet bir cisim belirli bir yükseklikten serbest olarak bırakılırsa bu harekette cisim durgun halden harekete başlayacağı için ilk hızı sıfırdır. Bu tür hareketlere serbest düşme hareketi denir.

Şayet bir cisim belirli bir yükseklikten serbest olarak bırakılırsa bu harekette cisim durgun halden harekete başlayacağı için ilk hızı sıfırdır. Bu tür hareketlere serbest düşme hareketi denir.

Bağıl harekette bir doğru boyunca ya da bir düzlem üzerinde hareketli üzerindeki gözlemciler birbirlerinin hareketlerini farklı şekillerde algılarlar. Bağıl harekette gözlemci ile gözlenen arasında hız kavramının algısında farklılıklar söz konusudur.

V_Bağıl=V_Gözlenen-V_Gözlemci=V_B-V_A

Eşitliğinde verilen ifadeler birer vektörü temsil ettiklerinden sonuç yandaki şekilde  görüldüğü gibi güney-doğu yönünde olur. Büyüklüğü ise;
Sonuç olarak A aracındaki gözlemci B aracını güney-doğu yönünde 50m /s ‘lik bir hızlı gidiyormuş gibi görür. 


 

Gözlemci Ali’dir. –y ekseni yönünde hareket ettiği için V_Ali = –2 m/s’ dir. Gözlenen Mehmet’ tir. +y ekseni yönünde hareket ettiği için V_Mehmet = +3m/s’ dir. Bu durumda;
V_Bağıl=V_Gözlenen−V_Gözlemci
=V_Mehmet−V_Ali
= (+3)- (-2) =+5
Yani: Ali, Mehmet +y yönünde 5 m/s’lik bir hızla hareket ediyormuş gibi görür. Sonucun artı (+) olması  +x  yönünü ifade etmektedir.

Yatay atış sorularında uçuş süresi , yüksekliğe bağlıdır. Yer çekimi ivmesi g=10 dur.
y=1/2. gt²
80=1/2.10. t²  t=4 s olarak bulunur.

v = v₀ + gt eşitliğinde ilgili değerleri yerlerine koyalım. Bu durumda;
0 = 50m/s + (-10m/s²)t ifadesinden t=5s olarak bulunur. Yani cisim maksimum yüksekliğe, yani hızının sıfıra ulaştığı noktaya 5s’ de ulaşmaktadır.

Bir cismin serbest düşmede 5 s hızı,
V=v₀.gt= 10 m . 5 s = 50 m /s ‘dir.
y= y₀ + v₀t + ½ g. t²
y= 0+0+1/2. 10. 5.5
y= 125 m yol almıştır.

Serbest Düşme Bir cisim ağırlığını etkisi ile serbest bir şekilde bırakıldığında, g ivmesi ile hızlanmaya başlar. Bu nedenle yani serbest düşme halindeki cisimlerin kazandıkları ivmeler, cismin kütlesine bağlı değildir.

Eğik atışta yatay hız değişimi O’dır.

a= 45 ise 2a= 90 sin 2a = sin 90 = 1
X menzil formülünde sin 2a değeri vardır. Bu değerde en büyük 90 sağlanır. 2a = 90 ise a =45 olur.

Duran bir cismi harekete geçiren, hareket eden bir cismi durduran veya yavaşlatan, hareketin yönünü değiştiren, cisimler üzerinde şekil değişikliği yapabilen etkiye kuvvet denir.

Dünya’dan kaynaklanan kütle çekim kuvveti (yerçekimi kuvveti) cisimlerin Dünya’ya bağlı kalmasını sağlar ve ağırlık olarak isimlendirilir.

Doğadaki temel kuvvetler; kütle çekim kuvveti, elektro-zayıf kuvvetler ve güçlü çekirdek kuvvetleridir. Türetilmiş kuvvetler ise, varlıklarının doğasında temel kuvvetler bulunan kuvvetlerdir. Örneğin bir yaydaki gerilme kuvveti temelde moleküller arasındaki etkileşmeden kaynaklanan elektrik kuvvetidir.

Newton’ un ikinci yasasından m1 = 4 kg’ lık kütleye etki eden kuvvetin büyüklüğü, F = m₁ a= (4 kg) (9m/s²) = 36N olmalıdır.
Bu kuvvet m₂ kütleli diğer bir cisme uygulandığında 12 m/s² ivme kazandırdığına göre,
F= m. a   formülünden 36= m.  12
Buradan m= 3 kg bulunur.

a= F/m  = 20/4 = 5m / s²
Blok başlangıçta hareketsiz olduğundan ilk hızı sıfırdır, (v₀=0). Bloğun 5 s sonraki konumu,
x= v₀t+1/2 at²  = 0+ ½( 5m / s²)(6s)² = 90

SI birimi kilogramdır. Bir cismin kütlesi çevresine bağlı değildir. Dünya’da ve Ay’da ölçümler aynı değerler gösterir. Kütle, bir cismin içerdiği madde miktarı olarak da tanımlanır.

Uzay aracının kütlesi her iki gezegende eşittir. Ama ağırlıkları için Mars’ın kütle çekim kuvveti daha az olduğu için ağırlığı olarak daha azdır.

Sürtünme kuvveti, temas eden yüzeylerin ara- kesiti doğrultusunda ve daima hareket yönüne ters yöndedir. Büyüklüğü ise normal kuvvetin büyüklüğüyle doğru orantılıdır. Bu oranı veren katsayı sürtünme katsayısı adını alır ve genellikle μ ile gösterilir.

Taşın merkezcil ivmesi a = v²/ r  = 100 / 4 = 25m/ s² bulunur.