TEKNOLOJİ PERAKENDECİLİĞİ

Teknolojik ürün işletmesine daha yakın olan ve rekabet çevresi şeklinde de kabul gören mikro çevre faktörleri; rakipler, tedarikçiler, aracılar, müşteriler ve kamuoyudur. Bunların yanında işletmenin kendisi de mikro çevre kapsamında değerlendirilmektedir. Genellikle mikro çevre faktörleri, makro çevre faktörlerine göre daha kontrol edilebilir çevre olarak kabul edilir. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Bir teknolojik ürün işletmesi kendisinin güçlü ve zayıf yanlarının analizini yapabilmesi için öncelikle rakiplerini tanıması gerekmektedir. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Nüfusun miktarı, yaş, cinsiyet, eğitim, ırk ve meslek gibi nüfusa bağlı özellikler ve ikamet yeri gibi nüfusun mekânsal konumu, demografik faktörler içerisinde değerlendirilir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Teknolojik ürünlerdeki yenilikler her geçen gün hızla artmakta ve bu sayede de tüketici istek ve ihtiyaçları sürekli değişmektedir. Buna göre doğru yanıt A şıkkıdır.

Bu yaklaşım, teknolojik yeniliğin benimsenmesinin bir karar süreci olduğunu öne sürer. Bu yaklaşıma göre süreç beş aşamadan meydana gelmektedir. İlk aşama bilgi aşamasıdır. Tüketici bu aşamada teknolojik ürün hakkında bilgi sahibi olur, farkındalık yaratılır. İkna ise ikinci aşamada yer alır. Bu aşamada da tüketici, teknolojik ürünü tercih etmeye yönelik ikna edilir; aksi halde benimseme gerçekleşemez. Üçüncü aşama karar aşamasıdır. Teknolojik ürünü satın alma ve kullanmaya yönelik olan bu aşama, aynı zamanda harekete geçiş aşamasıdır. Son aşama ise teknolojik ürünü kullanma ve değerlendirmeyi içeren doğrulama aşamasıdır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Zaman bağlı teknolojik yeniliği benimseme türleri beş kategoriye ayrılmaktadır. Bunlar;

Doğru yanıt A şıkkıdır.

Nedenli eylem teorisinde hedef, insanlarda var olan inançlar, tutumlar, öznel normlar ve amaçlar arasındaki ilişkilerin belirgin hale getirilmesidir. Teknolojik yeniliğin ya da yenilikçi ürünün benimsenmesi, tüketicinin kendisine özgün bir davranıştır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Coğrafik bölümlendirme, ürünlerin pazar yeri, doğa, iklim, kent-kırsal vb. koşullara göre bölümlendirilmesidir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Yoğunlaştırılmış pazarlama stratejisi tek bölüm stratejisi olarak da ifade edilir. “Büyük denizde küçük balık olmak yerine, küçük denizde büyük balık olmak.” görüşünü benimseyen bir yaklaşımdır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Bir teknolojik ürünün 1000 yerine 999 şeklinde küsratlı fiyatlandırması, psikolojik fiyat politikalarındandır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Demografik Çevre:
Nüfusun miktarı, yaş, cinsiyet, eğitim, ırk ve meslek gibi nüfusa bağlı özellikler ve ikamet yeri gibi nüfusun mekânsal konumu, demografik faktörler içerisinde değerlendirilir. Teknolojik ürün perakendeciliği pazarında demografik çevre faktörlerinin önemli bir rolü vardır. Çünkü farklı yaş gruplarında, istekler, ihtiyaçlar, zevkler ve beklentiler farklıdır. Türkcell GSM operatörünün “gnçtrkcll” olarak adlandırdığı teknolojik hizmet pazarı, yaş gruplarına göre demografik çevre faktörü gücünün ne düzeyde olduğunu açık olarak gözler önüne sermektedir.

Kamuoyu,müşteriler,tedarikçiler, rakipler birer mikro çevre unsurlarıdır.

Ekonomik Çevre: Ülkenin ya da bölgenin ekonomik durumu ve buna bağlı olarak tüketicinin satın alma gücü, ekonomik çevre kapsamına giren konulardandır. Mal ve hizmetlere yönelik İnternet’teki fırsat ya da fiyat avcısı sitelerine olan talebin son yıllarda hızla artış göstermesi durumu, ekonomik çevre faktörleri açısından değerlendirilmesi gereken bir makro çevre faktörüdür. Yine ekonomik kriz havasının estiği dönemlerde,  bilgisayar gibi birçok teknolojik ürünlerde ve otomobilde uygulanan vergi indirimi dönemleri ve bu
sektördeki ekonomik ve politik çevre faktörü kapsamında ele alınması gereken konulardandır. Bu dönemde doğru pazarlama stratejileri belirleyen işletmeler, kriz döneminin getirdiği sıkıntıları fırsata dönüştürebilmişlerdir.

Ar-Ge, teknolojik ürün işletmeleri için yeni ürün yaratmak veya geliştirmek amacıyla ihtiyaç duyulan bir faaliyet olarak düşünülmektedir. Ürün geliştirmenin yanında, mevcut ürünleri ya da üretim sistemini iyileştirmek amacıyla kullanılan bir faaliyet olarak algılamaktadır. Ar-Ge, üretim sürecinde önemli bir girdidir. Tabii ki Ar-Ge, mevcut ürünlerin daha verimli bir şekilde üretimini sağlamak ya da buna bağlı üretim tekniklerini geliştirmek amacıyla kullanılabilir; ancak Ar-Ge’nin amaçları bunlarla sınırlı değildir. Araştırma faktörünün bilimsel ve işletmecilik alanlarındaki önemli rolü ve deneysel geliştirmenin görevi, Ar-Ge’yi üç gruba ayırmaktadır. Bunlar, temel araştırma, uygulamalı araştırma ve geliştirmedir. 2002 yılında Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından hazırlanan ve TÜBİTAK tarafından Türkçe’ye çevrilen Frascati Kılavuzu Ar-Ge sürecinde kullanılabilecek bilimsel yöntemlerden bahsetmektedir.

Tüketicilerin her birinin yeni ürünleri benimsemeleri kendileri ve zaman/hız açısından sınıflara ayrılmaktadır. Bir teknolojik yeniliğin benimsenmesi süresi kişiye göre farklılık gösterebilmektedir ve bu bağlamda bireysellik söz konusudur. Bazıları piyasaya girer girmez kullanmak isterken, bir başkası bekleyip görmeyi tercih eder. Bir önceki
bölümden de hatırlanacağı üzere, zaman bağlı teknolojik yeniliği benimseme türleri beş kategoriye ayrılmaktadır. Bunlar;

1. Yenilikçiler
2. Öncüler
3. Erken Çoğunluk
4. Geç Çoğunluk
5. Geride Kalanlar

Nedenli eylem teorisinde; hedef, insanlarda var olan inançlar, tutumlar, öznel normlar ve amaçlar arasındaki ilişkilerin belirgin hale getirilmesidir. Teknolojik yeniliğin ya da yenilikçi ürünün benimsenmesi, tüketicinin kendisine özgün bir davranıştır. Tüketicinin yeni bir ürünün benimsenmesi, tüketici ile ürün arasındaki etkileşimli psikolojik olaylarla alakalıdır. Kısacası tüketici davranışları, ürünle ilgili etkenlerin kontrolü altındadır. Bir tüketicinin teknolojik yenilik ya da ürünü benimsenmesi ile ilgili davranışının ne olabileceği sorusuna ait cevabı bulmak için en önemli nokta “Davranışa Yönelik Amaç”ın ortaya konulmasıdır. Davranışa yönelik amaç; tüketicinin belirli bir davranışı gösterebilmesi için harcadığı çabaların derecesidir.

Psikografik Bölümlendirme:
Tüketicilerin kişilikleri, yaşam tarzları, psikolojileri gibi faktörlere göre bölümlendirilmesidir. Eğlenceye düşkün tüketiciler için ev sinema sistemleri, yaşantılarının büyük bir bölümünü mutfakta geçirenler için mutfak televizyonları, sağlık konusunda titizler için en az zararlı televizyonlar ya da tutumlular için çok az elektik harcayan televizyonlar, bu sektördeki psikografik bölümlendirme örneklerindendir. Cep
telefonun iletişim, aidiyetlik, imaj yaratmak, aksesuar ya da fonksiyonel amaçlı kullanım faktörleri de yine teknolojik mal pazarına ait bir bölümlendirme örneğidir.
Ayda 1000 dakika gibi sınırlı konuşma paketleri ya da konuştuğun kadar öde gibi paketler de teknolojik hizmetlerde psikografik bölümlendirmeye verilebilecek örneklerdendir. Veyahut güvenli İnternet erişimi paketi de yine kişilik faktörlerinden kaynaklanan teknolojik hizmetlere ait psikografik bölümlendirme örneğidir.

Yoğunlaştırılmış Pazarlama Stratejisi: Tek bölüm stratejisi olarak da ifade edilir. “Büyük denizde küçük balık olmak yerine, küçük denizde büyük balık olmak.” görüşünü benimseyen bir yaklaşımdır. Çoğunlukla işletmenin sahip olduğu kaynakların kısıtlığından dolayı da bu strateji tercih edilebilir. Teknolojik ürünlerde sürekli bir değişim ve gelişim söz konusu olduğundan perakendeci pazarında yoğunlaştırılmış pazarlama stratejisi pek kullanılmaz. Yoğunlaştırışmış pazarlama stratejisi, ile başlayan teknolojik ürün işletmeleri var olsa da devam eden süreçte strateji, tek bölümden çok bölüme ya da tek bölümden tüm pazara yönlenebilmektedir. Nikon’un fotoğraf makinesi profesyonel objektifleri bu duruma örnek verilebilir. En fazla üç rakibin olduğu pazarda bulunan bu teknolojik ürün için yoğunlaştırılmış pazarlama stratejileri uygulanır. Ancak artık Nikon, farklı şubeler üzerinden, farklı ürün pazarlarına da girmiş durumdadır.

Mamul karmasındaki bilinen kavramlar değişkendir.

Ürün geliştirme süreci çok hızlıdır. 

Ürün geliştirme sadece mevcut ve gizli ihtiyaçlar üzerinden olur.

Ar-Ge'ye dayalı ürün geliştirme tüketici kalite algısını etkiler.

Ürünlere yavaş yavaş yeni özellikler kazandırmak Kaizen modelidir.

Bir ürünün 1000TL yerine 999TL olması psikoloijik fiyat politikasıdır.

Elektronik kitaplar basılı kitaplardan daha ucuzdur.

Bir teknolojik ürünün farklı coğrafyalarda ki fiyatı farklı olabilir.

Yüksek fiyat stratejisi imaj için kullanılabilir.

Talebe dayalı fiyatlandırma bir modeldir.