TEKNOLOJİ,İNNOVASYON VE GİRİŞİMCİLİK

Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinde başarının en temel koşullarından biri uygun ekosistemin inşa edilmiş olmasıdır.

İnovasyon ekonomisinin kuralları, firmalar için rekabetin ana koşullarının belirleyicisidir. Bilgiyi en iyi yöneten, insan kaynağını ve fikir varlığını en iyi kullanan ve sürekli olarak güçlendiren, inovasyonu tüm faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası hâline getiren ve yurt içinde ve dışında inovasyona yönelik işbirliklerini güçlendiren işletmeler rekabet edebilmekte; bu tür işletmelere sahip ülkeler ise kalkınma ve gelişme sürecinde diğerlerinin önüne geçmektedir.

Üretimden finansmana, alt yapıdan öğrenmeye, insan kaynağından kullanmaya kadar yeniliğe katkısı olan, etkilenen ve etkileyen bütün tarafların ulusal inovasyon sistemi içerisine dahil edilmesi gerekmektedir. Ulusal inovasyon sistemi, toplumun tüm kesimlerini kapsayan dolayısıyla ortak bir sorumluluğu ve vizyonu gerektiren bir sistem olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle inovasyonun önemiyle ilgili bilinç, inovasyon sisteminin bütün üyelerine benimsetilmesi işin başlangıç noktasını oluşturmaktadır.

Uygun inovasyon ekosisteminin en temel yapısını düşünmeyi, sorgulamayı ve araştırmayı öğreten eğitim yapısı oluşturmaktadır.

KÜSİ; bilim, teknoloji ve inovasyon ekosistemini geliştirmeye yönelik önemli katkılar sunmaktadır. Bu açıdan bakıldığında KÜSİ ile; kurumların kendi uzmanlık alanlarında çalışması nedeniyle verimliliklerinin artması, Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarının etkinliğinin yükselmesi, çığır açan teknolojilerin geliştirilmesi ve yeni gelir kaynakları yaratılarak ekonomik büyümenin hızlanması mümkün olacaktır.

Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri riskli olması nedeni ile tüm ülkeler bu riski düşürmek ve bu faaliyetlerden sağlanan faydayı artırmak amacı ile değişik stratejiler ve yaklaşımlar uygulamaktadır. Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları çoğunlukla sadece bir firmanın tek başına yapabileceği ve başarılı olabileceği bir faaliyet türü değildir. Bunun yanında bu faaliyetlerin tek bir girdisi olmayıp başarı için birden fazla girdinin ve yapının var olması gerekmektedir. Örneğin, finansal kaynak Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri için önemli bir unsurdur ancak tek başına yeterli değildir. İşte Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarını hızlandırmak, geliştirmek ve firmalar arasında rekabet öncesi iş birliklerini artırmak amacı ile oluşan yapılara küme denilmektedir.

Teknoloji Geliştirme Merkezleri (TEKMER), özellikle girişimcilik ekosisteminde yer alan aktörler arası iş birliği ile ulusal plan ve programlar doğrultusunda işletmelerin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlamak için kuluçka (inkübasyon) hizmetleri sağlamak üzere kurulmuş yapılardır. TEKMER kurma ve işletme hakkına sahip bu kuruluşlara 5 yıl süreyle KOSGEB tarafından mobilya ve donanım, ortak kullanıma yönelik makine-teçhizat ve yazılım giderleri, personel giderleri, eğitim, danışmanlık, organizasyon ve tanıtım giderleri için %75 oranında destek sağlanmaktadır.

Firmaların bu merkezleri kurabilmesi için bazı şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Bu şartlar ilgili Bakanlık tarafından güncellenebilmekte ve değiştirebilmektedir. Bir firmanın ilgili kanun kapsamında Ar-Ge ve Tasarım Merkezi kurması durumunda Ar-Ge veya Tasarım çalışmalarının yurt içinde yapılması şarttır. Bununla Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinin ilgili bölgede nitelikli istihdama katkı yapması da hedeflenmiştir. Diğer bir kriter de firmaların Ar-Ge, tasarım ve inovasyon yapabilme yeteneğinin ve bilgi birikiminin olmasıdır. Firmalar yaptıkları projeler ile bu bilgi birikimine sahip olduklarını kanıtlamalıdır. Bu da firmaları Ar- Ge ve tasarım odaklı ve sürekli Ar-Ge ve tasarım yapmaları konusunda teşvik edecek bir unsurdur. Yapılacak projelerin ilgili ulusal ve uluslararası desteklerden yararlanmaları da bu merkezlerin desteklenmesinde önemli bir unsurdur. Dolayısı ile bu firmalardan beklenti, yapacakları Ar-Ge, tasarım ve inovasyon projelerine ulusal ve uluslararası kaynaklardan fon sağlamaktır.

TTO’ların yapıları ülkelere ve bazen de içinde bulunduğu üniversitelere göre farklılık göstermektedir. Ülkemizde TTO’lar, aşağıda verildiği şekliyle beş farklı yapıda oluşturulmuştur:

Mükemmeliyet merkezleri, belirli bir alanda gerek altyapı ve gerekse de insan kaynağı açısından uzmanlaşarak o alanın gelişmesi için Ar-Ge, eğitim ve destek hizmetleri veren oluşumlardır.

Bir ülkenin inovasyona dayalı bir ekonomiye dönüşebilmesi için nitelikli  ve girişimci insan gücüne; yeni fikirlerin üretilmesini ve yayılmasını sağlayan bir ortama; inovasyonu destekleyen mekanizmalara ve sermayeye erişim olanaklarına ihtiyacı vardır. Doğru cevap E’dir.

İşletmeler, inovasyonlar vasıtasıyla ulaşmak istedikleri rekabet avantajı ve performans (kârlılık, pazar payı, verimlilik, yatırımın geri dönüşümü) artışı amaçlarına, çeşitli alt amaçları gerçekleştirerek ulaşırlar. Doğru cevap D’dir.

Yeni pazar oluşturma amacı ürünle ilgili değil; Pazar ve müşterilerle ilgili amaçlardır. Bu nedenle doğru cevap E’dir.

Rekabet üstünlüğü sağlama Pazar ve müşterilerle ilgili amaçlar arasında sayılmaktadır. Doğru cevap D’dir.

KÜSİ’de asıl itici güç üniversitelerindir. Zira iş birliğinin başlangıç noktası, Ar-Ge ve inovasyon için gerekli bilginin üretilmesidir. Dolayısı ile KÜSİ’de üniversitenin birincil görevi bilgi üretmektir. Doğru cevap C’dir.

KÜSİ ile; kurumların kendi uzmanlık alanlarında çalışması nedeniyle verimliliklerinin artması, Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarının etkinliğinin yükselmesi, çığır açan teknolojilerin geliştirilmesi ve yeni gelir kaynakları yaratılarak ekonomik büyümenin hızlanması mümkün olacaktır. Doğru cevap E’dir.

Türkiye’nin ulusal inovasyon sistemin önemli unsurlarının başında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (STB) gelmektedir. Doğru cevap B’dir.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (Teknoparklar): Türkiye’de Teknoloji Geliştirme Bölgesi (TGB) olarak adlandırılan ve dünyada geçmişi yaklaşık 60 yıl öncesine dayanan teknoparklar, ekonomik büyümeyi hızlandıran ve uluslararası rekabet gücünü artıran dinamik kümelenmelerdir. En önemli misyonları, üniversiteler, araştırma laboratuvarları ve firmalar arasında yoğun bir iş birliği ağı oluşturmak ve yeni fikirlerin inovatif ürün, hizmet ve süreçlere dönüştürülerek pazarlanmasını sağlamaktır. Doğru cevap C'dir.

Kuluçka Merkezleri: Büyümelerini hızlandırmak üzere startuplara; yer, finansman, danışmanlık ve ilişki ağı gibi imkanlar sağlayarak kurulan organizasyonlar kuluçka merkezleri olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B’dir.

Mükemmeliyet Merkezleri: Mükemmeliyet merkezleri, belirli bir alanda gerek altyapı ve gerekse de insan kaynağı açısından uzmanlaşarak o alanın gelişmesi için Ar-Ge, eğitim ve destek hizmetleri veren oluşumlardır. Doğru cevap E'dir.