TEKNOLOJİ,İNNOVASYON VE GİRİŞİMCİLİK - Deneme Sınavı - 15

Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinde başarının en temel koşullarından biri uygun ekosistemin inşa edilmiş olmasıdır.

İnovasyon ekonomisinin kuralları, firmalar için rekabetin ana koşullarının belirleyicisidir. Bilgiyi en iyi yöneten, insan kaynağını ve fikir varlığını en iyi kullanan ve sürekli olarak güçlendiren, inovasyonu tüm faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası hâline getiren ve yurt içinde ve dışında inovasyona yönelik işbirliklerini güçlendiren işletmeler rekabet edebilmekte; bu tür işletmelere sahip ülkeler ise kalkınma ve gelişme sürecinde diğerlerinin önüne geçmektedir.

Üretimden finansmana, alt yapıdan öğrenmeye, insan kaynağından kullanmaya kadar yeniliğe katkısı olan, etkilenen ve etkileyen bütün tarafların ulusal inovasyon sistemi içerisine dahil edilmesi gerekmektedir. Ulusal inovasyon sistemi, toplumun tüm kesimlerini kapsayan dolayısıyla ortak bir sorumluluğu ve vizyonu gerektiren bir sistem olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle inovasyonun önemiyle ilgili bilinç, inovasyon sisteminin bütün üyelerine benimsetilmesi işin başlangıç noktasını oluşturmaktadır.

Uygun inovasyon ekosisteminin en temel yapısını düşünmeyi, sorgulamayı ve araştırmayı öğreten eğitim yapısı oluşturmaktadır.

KÜSİ; bilim, teknoloji ve inovasyon ekosistemini geliştirmeye yönelik önemli katkılar sunmaktadır. Bu açıdan bakıldığında KÜSİ ile; kurumların kendi uzmanlık alanlarında çalışması nedeniyle verimliliklerinin artması, Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarının etkinliğinin yükselmesi, çığır açan teknolojilerin geliştirilmesi ve yeni gelir kaynakları yaratılarak ekonomik büyümenin hızlanması mümkün olacaktır.

Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri riskli olması nedeni ile tüm ülkeler bu riski düşürmek ve bu faaliyetlerden sağlanan faydayı artırmak amacı ile değişik stratejiler ve yaklaşımlar uygulamaktadır. Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları çoğunlukla sadece bir firmanın tek başına yapabileceği ve başarılı olabileceği bir faaliyet türü değildir. Bunun yanında bu faaliyetlerin tek bir girdisi olmayıp başarı için birden fazla girdinin ve yapının var olması gerekmektedir. Örneğin, finansal kaynak Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleri için önemli bir unsurdur ancak tek başına yeterli değildir. İşte Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarını hızlandırmak, geliştirmek ve firmalar arasında rekabet öncesi iş birliklerini artırmak amacı ile oluşan yapılara küme denilmektedir.

Teknoloji Geliştirme Merkezleri (TEKMER), özellikle girişimcilik ekosisteminde yer alan aktörler arası iş birliği ile ulusal plan ve programlar doğrultusunda işletmelerin kurulmasını ve sürdürülmesini sağlamak için kuluçka (inkübasyon) hizmetleri sağlamak üzere kurulmuş yapılardır. TEKMER kurma ve işletme hakkına sahip bu kuruluşlara 5 yıl süreyle KOSGEB tarafından mobilya ve donanım, ortak kullanıma yönelik makine-teçhizat ve yazılım giderleri, personel giderleri, eğitim, danışmanlık, organizasyon ve tanıtım giderleri için %75 oranında destek sağlanmaktadır.

Firmaların bu merkezleri kurabilmesi için bazı şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Bu şartlar ilgili Bakanlık tarafından güncellenebilmekte ve değiştirebilmektedir. Bir firmanın ilgili kanun kapsamında Ar-Ge ve Tasarım Merkezi kurması durumunda Ar-Ge veya Tasarım çalışmalarının yurt içinde yapılması şarttır. Bununla Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinin ilgili bölgede nitelikli istihdama katkı yapması da hedeflenmiştir. Diğer bir kriter de firmaların Ar-Ge, tasarım ve inovasyon yapabilme yeteneğinin ve bilgi birikiminin olmasıdır. Firmalar yaptıkları projeler ile bu bilgi birikimine sahip olduklarını kanıtlamalıdır. Bu da firmaları Ar- Ge ve tasarım odaklı ve sürekli Ar-Ge ve tasarım yapmaları konusunda teşvik edecek bir unsurdur. Yapılacak projelerin ilgili ulusal ve uluslararası desteklerden yararlanmaları da bu merkezlerin desteklenmesinde önemli bir unsurdur. Dolayısı ile bu firmalardan beklenti, yapacakları Ar-Ge, tasarım ve inovasyon projelerine ulusal ve uluslararası kaynaklardan fon sağlamaktır.

TTO’ların yapıları ülkelere ve bazen de içinde bulunduğu üniversitelere göre farklılık göstermektedir. Ülkemizde TTO’lar, aşağıda verildiği şekliyle beş farklı yapıda oluşturulmuştur:

Mükemmeliyet merkezleri, belirli bir alanda gerek altyapı ve gerekse de insan kaynağı açısından uzmanlaşarak o alanın gelişmesi için Ar-Ge, eğitim ve destek hizmetleri veren oluşumlardır.

Girişimcinin bir iş planı hazırlarken bazı noktalarda dikkatli olması gerekmektedir. İş planının gerçekçi biçimde hazırlanması girişimin başarıya ulaşmasında önemli sayılan unsurlardan biridir. Bu nedenle iş planı hazırlanırken gerçekçi olmayan hedefler plana konulmamalıdır ve planın mevcut durumu yansıtması gerekmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Üretim planı işletmenin kuruluş yerinin tanımlanmasıyla başlamalıdır. İşletmenin kurulması için seçilen yer, iş gücü olanakları, ücret oranları, üreticilere ve tüketicilere yakınlık ile toplum desteğinin sağlanması açısından uygun olmalıdır. Taşıma maliyetleri de bu bölümde işlenmelidir. Ayrıca işgücü arzı, ücret oranları ve ihtiyaç duyulan nitelikli işgücü gösterilmelidir. Son olarak üretim maliyetleriyle ilgili veriler sunulmalıdır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Araştırma ve geliştirme faaliyetleri günümüz işletmelerinin pazarda öncü olmasını ve rekabette avantaj sağlayan önemli unsurlar arasındadır. İş planının araştırma ve geliştirme bölümünde aşağıdaki sorulara cevap verilmelidir.
• Tasarım ve geliştirme faaliyetleri dikkatli bir şekilde tanımlandı mı?
• Dışarıdan teknik destek alınacak mı?
• Ne tür araştırmalara ihtiyaç duyulacak?
• Araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin maliyeti nedir?
• Finans planında yer alan bütçeler içerisinde araştırma ve geliştirme bütçesi yer alıyor mu?

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Zaman tablosu, yapılacak işlerin sıralı biçimde gösterimini içermektedir. Zaman tablosundaki bu aralıklar haftalık, aylık ya da üçer aylık verilebilir. Zaman tablosu içerisinde yeni ürün geliştirilmesi, yönetim ekibinin kurulması, üretim ayarlamaları ve pazarlama planı gibi faaliyetlerin gösteriminin yanında aşağıdaki faaliyetlere de yer verilmektedir:
• İşletmenin kurumsallaşması,
• Araştırma ve geliştirme çalışmalarının tamamlanması,
• Prototiplerin üretilmesi,
• Satış temsilcilerinin çalıştırılması,
• Ticari fuarlarda ürünlerin sergilenmesi,
• Dağıtımcılarla anlaşılması,
• Üretim materyallerinin siparişi,
• Siparişlerin listelenmesi,
• İlk satışlar ve teslimler,
• İşletmeye yapılacak ilk ödemeler.

Doğru yanıt A seçeneğidir.

Girişimcilik, girişimcinin fırsatlar ile riskleri görmesi ve fırsatları bir iş fikrine dönüştürerek kendi işini kurma sürecidir. Her bir girişimin ülke ekonomisine ve istihdama önemli oranda katkı sağlama potansiyeli bulunması nedeniyle günümüzde girişimcilere kendi işini kurma sürecinde verilen destekler artmaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Mevcut bir işletmeyi satın alma durumu müşteriler, tedarikçiler ve bayi ağına sahip olma gibi avantajları barındırmaktadır. Bununla birlikte satın alınan işletmenin var olan problemleri de üstlenilmektedir. İş yerinin konumunun tatmin edici bulunmaması da riskler arasında yer almaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Girişimcilerin iş dünyasına girme sürecinde franchising sıklıkla kullanılan yöntemlerden biridir. Bir başka işletmenin ürünlerini satmak veya adını kullanmak veya her ikisini birden yapmak amacıyla alınan lisans franchise olarak isimlendirilir. Franchising veren işletme franchiser, franchise alan işletme ise franchisee olarak isimlendirilmektedir. Franchise alan işletme franchiser işletme ile ilgili isim, logo, operasyon yöntemleri, ulusal reklam, ürünler ve diğer unsurlara ilişkin haklar edinmektedir. Bu haklara karşılık olarak finansal bir taahhüt ve franchiser standartlarına uygun faaliyette bulunacağına dair bir sözleşme yapılmaktadır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulabilecek şirketler; kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketlerden oluşmaktadır. Bunlardan kollektif ile komandit şirket şahıs; anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ise sermaye şirketi olarak ele alınmaktadır. Anonim şirketlerin avantajları aşağıdaki şekildedir:

• Hisse sahipliği yoluyla teorik olarak öz sermaye çekebilme becerisi
• Risk sermayesi yatırımcılarının tercihi
• Çalışanlara verilen yan ödeme ve diğer maddi hakları vergiden düşebilme.
• Hissedarların sorumluluğunun sınırlı olması.

Doğru yanıt A seçeneğidir.

Bazı işletmeler üretim süreçleri ve çıktıların yerine becerilerin standardizasyonuna yönelmektedirler. Burada profesyonelleşme örgüt yapısına hakimdir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Odaklanma stratejisi işletmenin sektördeki büyük rakiplerle rekabet etmek yerine daha dar kapsamlı müşteri grubuna en uygun ürün ve hizmeti sunmaya çalışmasıdır. Burada önemli olan unsurlardan biri bu müşteri grubunun istek ve beklentilerine uygun ürün ve hizmet sunulmasıdır. Çeşitli farklılaştırma yaklaşımları ve hedef kitlenin beklentileriyle doğru orantılı maliyet avantajı sunmak rekabetten uzak durmanın önünü açacaktır. Bu durum işletmenin istediği kârlılığı yakalamasını mümkün kılmaktadır. Doğru yanıt B seçeneğidir.