TEKNOLOJİ,İNNOVASYON VE GİRİŞİMCİLİK - Deneme Sınavı - 10

İşletmelerin inovasyon faaliyetlerini etkin bir şekilde yürütmek ve inovasyonun sağladığı avantajları
elde edebilmek uyguladıkları strateji ile yakından ilişkilidir. İnovasyon stratejileriyle ilgili olarak özellikle
teknoloji ağırlıklı faaliyet gösteren işletmelerde; liderlik, takipçilik, maliyet minimizasyonu ve pazar bölümleme olmak üzere dört farklı inovasyon stratejisinin uygulandığı görülmektedir

Know-How
Bir iş, uygulama ya da faaliyeti hayata geçirebilmek ve sonuca ulaştırabilmek üzere gerekli
kaynakları organize etme becerisi olarak tanımlanmaktadır. Deneyerek öğrenme yoluyla
oluşturulan bir bilgi türüdür ve becerileri gösterir.

Doğayı ve toplumu anlama isteğinin bir sonucu olarak ortaya çıkan açıklayıcı bilimsel
bilgi olarak tanımlanmaktadır. Çalışarak öğrenme yoluyla oluşturulan bir bilgi türüdür ve
kurallar ile prensipleri gösterir.

Know-Who : Bilgiye kimin sahip olduğuna ve bilginin nerede bulunabileceğini ortaya koyan sosyal
bilgi türü olarak tanımlanmaktadır. Bilgi değişimi ve iş birliği için muhtemel paydaşlar
hakkındaki bilgiyi gösterir.

Yüksek performanslı takım çalışması için gerekli özellikler
ise Tidd vd. (2005) tarafından aşağıdaki şekilde listelenmiştir:
• Açıkça tanımlanmış görev ve amaçlar
• Etkili bir takım lideri
• Bireysel davranışlar ve takım rollerinin doğru
eşleştirilmesi
• Etkili bir çatışma yönetim mekanizması
• Dış çevre ile etkin iletişim

Uygun örgüt yapısı: İnovatif bir işletmede olması gereken özelliklerden biri de inovasyonu
destekleyen uygun örgütsel yapıdır. İnovasyonu destekleyen örgütsel yapının unsurlarının neler olduğuna
bakıldığında ise aşağıdaki hususlar dikkati çekmektedir. Buna göre inovatif işletmelerde:

Değişimi ve ilerlemeyi kolaylaştıran,
• Fonksiyonlar arası koordinasyonu iletişimi
ve bilgi paylaşımını sağlayan,
• Çevre ve işletme arasındaki ilişkide uyumu
kolaylaştıran,
• Belirsizliklerle ve karmaşıklıkla baş edebilecek
düzeyde esnek,
• Çalışanların sorumluluk ve görevlerini kendilerinin
yönetebildiği,
• İş tanımlarının çok sınırlayıcı olamadığı ve
• İşletme içi iletişimin ve bilgi paylaşımının
güçlü olduğu bir örgüt yapısı olmak durumundadır.

İşletmelerin inovasyon süreçlerini kolaylaştıran özellikler:

Büyüme odaklılık

Uyanık olma

Teknolojiye bağlılık

Fonksiyonlar arası çapraz işbirliği

Kavrama gücü

Tartışma

Benimseyebilme

Farklı becerilere sahip olma olarak listelenebilir.

Etkili bir takım lideri olma ise etkili takım çalışması için gerekli özelliklerden birisidir.

Buna göre, inovasyon süreci fikir üretimi ile başlamaktadır. Ardından gelen fırsatları
yakalama aşamasında fikirlerin değerlendirilmesi gerçekleştirilmektedir. Uygun fikirlerin seçiminin
ardından ise geliştirme ve ticarileştirme faaliyetleri gerçekleştirilmektedir.

İşletmeler için en uygun inovasyon stratejisinin
hangisi olduğu konusuna karar vermek için belirli
faktörlerin incelenmesi gerekmektedir. Bu faktörlere
örnek olarak işletmenin;
• rekabetçilik seviyesi,
• öğrenme kapasitesi,
• teknolojik altyapısı,
• üretim yetkinliği ve
• örgütsel yapısı verilebilir.

Değer: Büyük verinin işletme için değer ya­ratması, faaliyetlerine katkı sağlaması ve işletme­yi, amaçlarını gerçekleştirmeye yaklaştırmasıdır. Büyük veri uygulamaları, zaman alan, uzmanlar istihdam edilmesini gerektiren ve finansal açıdan maliyetli faaliyetlerdir. Bu nedenle işletmeler için değer yaratmalı, daha iyi ürünler üretilmesine, üre­tim süreçleri tasarlanmasına ve problemlerin çözü­müne yardımcı olmalıdır.

Adoviv: Adoviv işletmesi çiftçilere tarlalarındaki her bir bitkiye ilişkin bilgiye anında erişebilecekleri bir sistem sağlıyor. Bitkilerin hangi besin madde­lerine ihtiyaç duyduğunu ve hastalık belirtilerini tespit edebilen sistem sağladığı veriler ile tarlalarda verimliliğin artmasına yardımcı oluyor.

Amerika, Asya ve Avrupa’da faaliyet gösteren 835 büyük ölçekli işletmenin katıldığı araştırma sonuçlarına göre işletmeler yapay zekâ uygulamalarını en çok veri güvenliğini sağlamak amacıyla bilgi-işlem birimlerine yönelik güvenlik ihlal­lerini tespit etmek için kullanıyor. Bu faaliyeti, çalışanların teknik problemlerine destek olmak, üretimi otomasyon sistemleri ile daha etkin hâle getirmek, müşterilerin gelecekte satın alacakları ürünleri tahmin etmeye çalışmak ve finansal faaliyetler takip ediyor.

Endüstri 4.0  dijital, fiziksel ve biyolojik dünyaları birbirine bağlayan çok sayıda teknolojiyi ifade eden bir kavram olarak tanımla­nabilir.

Akıllı fabri­kaları diğer fabrikalardan farklı kılan unsurlar ise,

PWC’nin 26 ülkede 2000’in üzerinde katılımcı ile yaptığı bir araştırmaya göre endüstri 4.0 ve akıllı fabrika girişimlerinin faydalarına rağmen bu becerileri uygulamaya koymanın önünde çeşitli engeller bu­lunabiliyor. Bu engeller içerisinde en önemlileri dijital kültür ve eğitim eksikliği, üst yönetimin dijital fa­aliyetlere ilişkin açık bir vizyonunun olmaması, dijital faaliyetlerin ekonomik faydalarının belirsiz olması, yüksek finansman maliyetleri ve veri gizliliği kaygıları yer alıyor.

Bazı araştırmacılar endüstri 4.0’ın verimlilik ve otomasyon odaklı olduğunu, otomasyon nedeniyle oluşan işsizlik ve çevresel sürdürülebilirlik konularında çözümler üretmekte yetersiz kaldığını ifade et­mektedir. Makine ve insanların birlikte iş birliği içerisinde çalışarak sinerji oluşturdukları, rakip olmaktan ziyade ortak çalıştıkları, insanı üretim sürecinin merkezine alan bir üretim sistemi öneren araştırmacılar, bu üretim sistemini Endüstri 5.0 olarak adlandırıyorlar. Bu şekilde verimlilik ve etkinliğin daha fazla ar­tacağını, müşterilerin giderek artan kişiselleştirilmiş ürün taleplerinin daha iyi karşılanacağını ifade eden araştırmacılar Endüstri 4.0 araçlarının insan zekâsı ile birleşiminin beşinci endüstri devrimini ortaya çıka­racağını ileri sürüyorlar.

Artırılmış gerçeklik uygulamaları, dijital verileri akıllı gözlükler, tabletler vb. araçlar ile gerçek dünyaya yerleştirilmiş görüntü ve animasyonlara dönüştürür. Artırılmış gerçeklik uygu­lamaları ile verileri gerçek çevre ve objeler üzerinde görebilir, böylece bilgilere daha kolay ulaşabilir ve faali­yetlerimizi daha çabuk yerine getirebiliriz.

Yapay zekâ, bilgisayarların algılama ve problem çözme (bilişsel) kapasitelerindeki olağanüstü ar­tışı ifade ediyor (Brynjolfsson ve McAfee, 2017). Algılamayı, görsel verilerin anlamlandırılmasını, problem çözmeyi ise edinilen bilgileri problem çöz­mede kullanma yeteneği olarak tanımlayabiliriz. Google’ın sürücüsüz arabası binlerce kilometrelik test sürüşünü başarıyla gerçekleştirdi. Bunu trafiğe, yayalara ve çevresine ilişkin karmaşık verileri algıla­yıp buna göre karar alan sistemler sayesinde başara­bildi. IBM’in süper bilgisayarı Watson hafızasında hastaların tıbbi geçmişlerini ve bilimsel dergilerden elde ettiği büyük verileri depolayarak doktorların tanı ve tedavi hizmetlerine yardımcı olmak için kullanılıyor.

Çeşitlilik: Çeşitlilik, büyük verinin çok farklı kaynaklardan elde edilebildiğini ve farklı türler­den oluştuğunu ifade ediyor.

İnovasyonun aşağıdaki yollarla sürdürülebilir rekabet avantajı oluşturabileceği söylenebilir (Tidd vd., 2005):
• Ürün, hizmet ve süreçlerde inovasyonla yapmak,
• Rakipler için uygulanması güç olan karmaşık değişimler gerçekleştirmek,
• Yeni fikrî mülkiyetlerin yasal korumaya alınmasını sağlamak,
• Rekabetçi faktörlerin değişimini ve genişletilmesini kolaylaştırmak,
• Zamanlamayı doğru yapmak,
• Sağlamlık,
• Kuralları yeniden belirlemek,
• Süreçleri yeniden düzenlenmek ve
• Bir alandaki uygulamanın başka alanlara transfer edilmesini sağlamak.