TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI VE GÜVENLİĞİ

Tehlikeli Eşyaların Demir yolu ile Uluslararasında Taşınmasına İlişkin Yönetmelik (RID) COTIF’ın EK-C’sinde verilmiştir. 1 Ağustos 2016 verilerine göre, RID’ye taraf 44 ülke bulunmaktadır.

RID’ın son güncellemesi 1 Ocak 2017’de yürürlüğe girmiştir.

Gemi kaptanının sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir.
• Geminin, ekipman ve cihazlarının tehlikeli yük taşımacılığına uygun durumda olmasını sağlar.
• Tehlikeli yüklerle ilgili tüm zorunlu doküman, bilgi ve belgeleri kıyı tesisinden ve
yük ilgilisinden talep eder, tehlikeli yüke eşlik etmelerini sağlar.
• Gemisindeki tehlikeli yüklerin yüklenmesi, istifi, ayrımı, elleçlenmesi, taşınması
ve boşaltılması ile ilgili emniyet tedbirlerinin eksiksiz uygulanmasını ve devam ettirilmesini sağlar, gerekli denetim ve kontrolleri yapar.
• Gemisine giren tehlikeli yüklerin usule uygun şekilde tanımlandığını, sınıflandığını, sertifikalandırıldığını, ambalajlandığını, işaretlendiğini, etiketlendiğini, beyan
edildiğini, onaylı ve kurallara uygun ambalaj, kap ve yük taşıma birimine emniyetli
bir biçimde yüklendiğini ve taşındığını kontrol eder.

“Tehlikeli yükün, asli niteliklerini değiştirmeden, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, havalandırılması, ayrıştırılması, kalburlanması, karıştırılması, yük taşıma birimlerinin ve ambalajlarının yenilenmesi, değiştirilmesi veya tamiri ile taşımaya yönelik benzer işlemlerine elleçleme denir.

Yük ilgilisi, kara yolu ve demiryoluyla gelen tehlikeli yükler ile ilgili olarak kıyı tesisine girmeden en az 3 saat önce kıyı tesisine bildirim yapmak zorundadır.

Tehlikeli Yüklerin Denizyoluyla Taşınmasına İlişkin Uluslararası Kod (IMDG-CODE) olarak geçmektedir. Doğru cevap A’dır.

Uluslararası alanda en önemli sözleşmelerden birisi olan Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS-74), ilk olarak 1914 yılında Uluslararası Denizcilik Teşkilatı (IMO) tarafından hazırlanmış ve ticari gemilerde can emniyeti konularını düzenleyen sözleşmelerden birisidir. Doğru cevap A’dır.

Uluslararası alanda en önemli sözleşmelerden birisi olan Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS-74), ilk olarak 1914 yılında Uluslararası Denizcilik Teşkilatı (IMO) tarafından hazırlanmış ve ticari gemilerde can emniyeti konularını düzenleyen sözleşmelerden birisidir. Doğru cevap A’dır.

IMDG Kodu’nun amacı, tehlikeli yüklerin serbest, kısıtsız hareketliliklerini kolaylaştırırken bu yüklerin emniyetli bir şekilde taşınmalarını sağlamak ve çevre kirliliğini önlemektir”. Doğru cevap D’dir.

Tehlikeli Eşyaların Demir yolu ile Uluslararasında Taşınmasına İlişkin Yönetmelik (RID) COTIF’ın EK-C’sinde verilmiştir. Doğru cevap C’dir.

Tehlikeli maddelerin deniz yolu ile taşınmasına ilişkin uluslararası sözleşme IMDG kodları olarak tanımlanmaktadır. Bu sözleşmede deniz yolu ile tehlikeli maddelerin ne şekilde taşınacağı, tehlikeli madde sınıfları, etiketleme, ambalajlama ve görevli personelin eğitimi ile ilgili hükümler bulunmaktadır. Bu doğrultuda önlemlerin alınması ya da engellenmesi gibi hususlar IMDG kodu’nun hususlarındandır. Elde edilecek gelirin belirlenmesi bu hususların dışındadır.

Polimerleştirici maddeler; alevlenir katılar; kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler, su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkaran maddeler sınıfında yer alır. Doğru cevap A’dır.

Gemi kaptanı, liman başkanlığının izni olmadan kendisine tahsis edilen saha dışına çıkamaz, demirleyemez, iskele ve rıhtıma yanaşamaz. Doğru cevap C’dir.

Tehlikeli Maddelerin Demiryoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik, (TMDmYTHY) olarak geçmektedir. Doğru cevap D’dir.

Gönderen, taşınmak üzere sevk edilen tehlikeli yükü RID hükümlerine uygun bir biçimde taşımacıya teslim etmelidir. Bunun yanında;
• Tehlikeli maddelerin taşınmasının, yetki belgesi/taşıma lisansı almış ve özel izin gereken durumlarda bu izni almış olanlarca yapılmasını sağlamakla,
• Tehlikeli maddelerin RID hükümlerine uygun sınıflandırılmış şekilde yüklenmesi ve taşınması konusunda gerekli önlemleri almakla,
• Taşımacıya taşıma için gerekli sevk belgeleri ile gerekli bilgi ve verileri vermekle,
• RID Kısım 4’te tanımlanmış ve RID Kısım 6’ya göre imal edilmiş, onaylanmış ve sertifikalandırılmış ambalaj ve kapları kullanmakla,
• Sevkiyata yönelik şartlara ve gönderme kısıtlamalarına uygun hareket etmekle,
• Temizlenmemiş ve gazdan arındırılmamış boş tankların (sarnıç vagonlar, sökülebilir tanklar, tüplü gaz tankerleri, ÇEGK’ler, portatif tanklar ve tank konteynerler) veya vagonların, büyük ve küçük dökme yük konteynerlerin uygun şekilde işaretlenmiş, etiketlenmiş ve kapalı olduklarından, sızdırmazlığından emin olmakla,
• Diğer tarafların (ambalajlayan, yükleyen, dolduran ve benzeri) yükümlülüklerini üstlenerek yürütmesi halinde sevkiyatın RID şartlarına uygunluğunu sağlamak
için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Manevra sırasında lokomotif ile dolu vagon arasına TEN/RIV ve RID’a uygun en az bir adet emniyet vagonu bağlanmalıdır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Taşımacı, yaptığı taşımalarda meydana gelen kazalarla ilgili olarak RID hükümlerine göre hazırlanmış bir raporu kaza tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına vermekle yükümlüdür.

Doğru cevap E seçeneğidir.

IMDG kodlarında 9 tehlikeli madde sınıfı vardır. Bunlar:
• Sınıf 1: Patlayıcılar
• Sınıf 2: Gazlar
• Sınıf 3: Yanıcı sıvılar
• Sınıf 4: Alevlenir katılar; kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler, su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkaran maddeler
• Sınıf 5: Oksitlenmeye neden olan maddeler ve organik peroksitler
• Sınıf 6: Zehirli ve bulaşıcı maddeler
• Sınıf 7: Radyoaktif malzeme
• Sınıf 8: Aşındırıcı maddeler
• Sınıf 9: Muhtelif tehlikeli mallar ve nesneler

Doğru cevap A seçeneğidir.

Tehlikeli madde taşıyan trenlerde aşağıdaki belgelerin bulundurulması zorunludur:
• Taşıma evrakı
• Taşımacı tarafından makiniste/tren görevlisine verilmek üzere hazırlanan yazılı talimat
• Taşımacılık zincirinde demiryolunun yanı sıra başka bir modunda kullanılacağı durumlarda Çok Modlu Tehlikeli Mal Formu
• Sınıf 1 ve Sınıf 7 tehlikeli maddelerin taşınmasında,söz konusu yönetmelik kapsamında belirlenen ilgili/yetkili mercilerden alınmış özel taşıma izin belgesinin fotokopisi
• Tehlikeli madde taşımacılığı yapan trenlere/vagonlara ait Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi

Doğru cevap C seçeneğidir.

“Vagonlarda ve yüklerde görsel olarak belirgin bozukluk, sızıntı veya çatlak, eksik teçhizat olup olmadığını kontrol etmek” taşımacının yükümlülüklerindendir. Diğerleri yükleyicinin yükümlülükleri içerisinde yer alır. Doğru cevap D’dir.