TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI VE GÜVENLİĞİ

Tehlikeli maddelerin gemilerde taşınmaları hakkındaki bazı genel hükümler ve bu maddelerin sınıflandırılmaları hususu, 1948 tarihli SOLAS Konferansı’nda kabul edilmiştir.

Ülkemizde tehlikeli maddelerin deniz yolu ile taşınması ise 3 Mart 2015 tarihinde (Resmi Gazete No: 29284) yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Maddelerin Denizyoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik (TMDzYTHY)” kapsamında düzenlenmektedir.

Sınıf 1: Patlayıcılar
• 1.1: Kütlesel patlama tehlikesi olan madde ve nesneler
• 1.2: Kütlesel patlama tehlikesi olmayıp saçılma/fırlama tehlikesi olan maddeler ve nesneler
• 1.3: Yangın tehlikesi veya hafif bir patlama ya da hafif bir fırlama tehlikesi veya her ikisi birden olan, ancak kitlesel patlama tehlikesi olmayan madde ve nesneler.
• 1.4: Belirgin bir tehlike içermeyen maddeler ve nesneler
• 1.5: Kütlesel patlama tehlikesi olan ancak hassasiyeti çok az olan maddeler
• 1.6: Kütlesel patlama tehlikesi olmayan, aşırı derecede düşük hassaslık düzeyindeki nesneler

Şekil, alevlenebilir katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler, duyarlılığı
giderilmiş katı patlayıcılar ve polimerleştirici maddeleri ifade etmektedir.

Yük ilgilisinin sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:

Gemilerin uygun, korunaklı, emniyetli şekilde yanaşma ve bağlanmasını sağlamak Kıyı tesisi işleticisinin sorumluluklarındandır.

Tehlikeli madde yüklü vagonların manevraları en fazla 15 km/h hızla yapılmalıdır.

Gönderen, tehlikeli maddelerin taşınmasının, yetki belgesi/taşıma lisansı almış ve özel izin gereken durumlarda bu izni almış olanlarca yapılmasını sağlamakla yükümlüdür.

Demiryoluyla tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili, Tehlikeli maddeleri vagona, büyük ya da orta boy dökme yük konteynere yüklerken, yükleme ve elleçlemeye ilişkin özel koşullara uygun hareket etmekle yükleyici yükümlüdür.

Demiryoluyla tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili olarak gövde veya gövde ekipmanı emniyetinin tamir, tadilat veya bir kaza sonucunda azalma eğilimi gösterip göstermediğini ayrıca kontrol etmekle, Tank-konteyner/portatif tank sahibi veya işletmecisi yükümlüdür.

IMDG kodlarında 9 tehlikeli madde sınıfı vardır. Bunlar:
• Sınıf 1: Patlayıcılar
• Sınıf 2: Gazlar
• Sınıf 3: Yanıcı sıvılar
• Sınıf 4: Alevlenir katılar; kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler, su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkaran maddeler
• Sınıf 5: Oksitlenmeye neden olan maddeler ve organik peroksitler
• Sınıf 6: Zehirli ve bulaşıcı maddeler
• Sınıf 7: Radyoaktif malzeme
• Sınıf 8: Aşındırıcı maddeler
• Sınıf 9: Muhtelif tehlikeli mallar ve nesneler

Doğru cevap D seçeneğidir.

Tehlikeli maddelerin gemilerde taşınmaları hakkındaki bazı genel hükümler ve bu maddelerin sınıflandırılmaları hususu, 1948 tarihli SOLAS Konferansı’nda kabul edilmiştir. IMDG Kodu da ilk defa 1965 yılında Uluslararası Denizcilik Teşkilatı (IMO) tarafından hazırlanarak hükûmetlere tavsiye edilmiştir. IMDG Kodu’nun amacı, tehlikeli yüklerin serbest, kısıtsız hareketliliklerini kolaylaştırırken, bu  yüklerin emniyetli bir şekilde taşınmalarını sağlamak ve çevre kirliliğini önlemektir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Yük ilgilisi, kara yolu ve demir yoluyla gelen tehlikeli yükler ile ilgili olarak kıyı tesisine girmeden en az 3 saat önce kıyı tesisine bildirim yapmak zorundadır.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Yük ilgilisinin sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:
• Tehlikeli yüklerle ilgili tüm zorunlu doküman, bilgi ve belgeleri hazırlar, hazırlatır ve bu belgelerin taşıma faaliyeti süresinde yükle birlikte bulunmasını sağlar.
• Tehlikeli yüklerin mevzuata uygun şekilde sınıflanmasını, tanımlanmasını, ambalajlanmasını, işaretlenmesini, etiketlenmesini, plakalanmasını sağlar.
• Tehlikeli yüklerin onaylı ve kurallara uygun ambalaj, kap ve yük taşıma birimine emniyetli bir biçimde yüklenmesini, istif edilmesini, sağlama alınmasını, taşınmasını ve boşaltılmasını sağlar.
• Tüm ilgili personelin, deniz yolunda taşınan tehlikeli yüklerin riskleri, emniyet önlemleri, emniyetli çalışma, acil durum önlemleri, güvenlik ve benzer konularda
eğitilmesini sağlar, eğitim kayıtlarını tutar.
• Kurallara uygun olmayan, emniyetsiz, kişilere veya çevreye risk oluşturan tehlikeli maddeler için gerekli emniyet tedbirinin alınmasını sağlar.
• Acil durum veya kaza durumlarında ilgililere gerekli bilgi ve desteği sağlar.
• Sorumluluk alanında oluşan tehlikeli yük kazalarını idareye bildirir.
• Resmî makamlar tarafından yapılan kontrollerde istenen bilgi ve belgeleri sunar, gerekli iş birliğini sağlar.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Tehlikeli madde yüklü vagonların manevraları en fazla 15 km/h hızla yapılmalıdır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

ISM; Uluslararası Güvenlik Yönetimi Kodu (International Safety Management)’dur ve deniz yolu taşımacılığında çalışan gemiler için kullanılır.

Uluslararası Denizcilik Katı Dökme Yükler Kodu (IMSBC Kod)

Dökme Hâlde Tehlikeli Kimyasalları Taşıyan Gemilerin İnşa ve Teçhizatı Hakkında Uluslararası Kod; IBC Kod

IMDG, aşağıda belirtilen konuları içermektedir:
• Tanımlama ve eğitim
• Sınıflandırma
• Tehlikeli maddeler listesi
• Ambalajlama ve tank hükümleri
• Gönderim prosedürleri
• Ambalaj ve tank hükümleri ve testleri
• Nakliye operasyonlarına ilişkin hükümler

CIM; eşyanın Demiryoluyla Uluslararası Taşıma Sözleşmesine İlişkin Tek Tip Kuralları için kullanılan kısaltmadır.