TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI VE GÜVENLİĞİ

Küreselleşme sürecinin en önemli kavramı “mobilizasyon” kavramıdır.

Küreselleşmenin üç temel bileşeni; ulaştırma, teknoloji ve iletişim unsurlarındaki gelişmelerdir.

Yüklerin taşınması; ürün, hammadde ya da yarı mamullerin müşteriler ile buluşturulması, pazarların entegrasyonu, daha yüksek katma değer vb. ihtiyaçlar çerçevesinde söz konusu olabilmektedir.

İnsanların taşınmasını motive eden etkenler; çalışma, gezme, eğlence, tüketim vb.

Tedarik zinciri ile ilgili olarak Martin Chiristopher daha düşük maliyetle daha yüksek katma değer sağlayabilmek için tedarikçiler ile müşteriler arasındaki süreçlerin yönetilmesidir şeklinde tanım getirmiştir.

Taşımacılık yönetimi, taşıma faaliyetlerinin organize, planlı ve sistemli bir biçimde gerçekleştirilmesine yönelik alınan önlem ve uygulamaların bütünü olarak ifade edilebilmektedir.

Taşımanın performansını belirleyen faktörler aşağıda gösterilmektedir.

• Taşımanın Maliyeti

• Taşımanın Hızı

• Taşımanın Sıklığı

Ulaştırma kavramı esas itibarıyla hammadde, yarı mamul, ürün vb. türde bir materyal ya da insanın bir yerden bir başka yere taşınmasına olanak sağlayan unsurların tümü olarak tanımlanabilmektedir.

Geniş anlamda taşımacılık ise materyalin planlı ve sistemli bir şekilde beraberinde bilgi akışlarını da kapsayacak biçimde bir yerden bir başka yere hareket ettirilmesi olarak ifade edilebilmektedir.

Tedarik zinciri yönetiminde Doğrudan Taşıma Modeli, Döngüsel Taşıma Modeli, Mekik Sefer Taşıma Modeli, Besleme Sefer Taşıma Modeli, Doğrusal Uğraklı Sefer Taşıma Modeli ve Terminal Bazlı Sefer Taşıma Modeli şeklinde altı farklı türde taşımacılık modeli uygulanmaktadır.

Taşıma sürecinde bir veya daha fazla sınır geçilmesi halinde taşıma uluslararası; ülke sınırları içerisinde yapılması halinde yurtiçi taşıma olarak tanımlanmaktadır. Bu ayrım taşımanın niteliğini ve özelliğini değiştirdiği gibi taşımaya uygulanacak yasal düzenlemeleri de farklılaştırmaktadır.

Blok trenlerin uzunlukları normalde 400 ila 700 metredir. Uygulamada blok tren uzunlukları 1000 metreye kadar çıkabilmektedir.

Taşımada kullanılan taşıma türlerine göre ise taşıma operasyonları; karayolu taşımacılığı, demiryolu taşımacılığı, denizyolu taşımacılığı, havayolu taşımacılığı, iç suyolu taşımacılığı ve çok türlü taşımacılık gibi çeşitli alt sınıflara ayrılmaktadır. Bu süreçte taşımacılık, kullanılan taşıma türüne göre adlandırılmakta ve sınıflandırılmaktadır.

İnsanların taşınmasını motive eden etkenler; çalışma, gezme, eğlence, tüketim vb.
amaçlar iken,
Yüklerin taşınması; ürün, hammadde ya da yarı mamullerin müşteriler ile buluşturulması, pazarların entegrasyonu, daha yüksek katma değer vb. ihtiyaçlar çerçevesinde söz konusu olabilmektedir.

Doğrusal Uğraklı Sefer Taşıma Modeli, Layner (Lineer) taşımacılık olarak adlandırılan taşıma modelidir.

Endüstri devrimi ile birlikte buhar gücünün makinelerde kullanılmaya başlaması neticesinde buhar gücünün taşıma araçlarında da kullanılması daha uzun mesafelerin daha kısa sürelerde kat edilebilmesine imkân sağlamıştır. Endüstri devriminin en temel unsuru buharlı gemiler ve demiryolu araçlarıdır. Özellikle demiryolu taşımacılığı göz önüne alındığında buhar gücünün keşfi ve bunun makinelerde kullanılmaya başlanması kara üzerinde gerçekleştirilen taşımacılık türlerinin gelişme süreçlerini etkilemiş, taşıma türleri arasındaki denge kara üzerinde yapılan taşımalar lehine değişmiş, denizyolu taşımacılığı daha önceki stratejik üstünlüğünü demiryolu taşımacılığı karşısında önemli ölçüde kaybetmiştir. İkinci dünya savaşına kadar olan süreçte demiryolu taşımacılığında göz kamaştıran gelişmeler kaydedilmiş, dünyanın uzak coğrafyalarında bile demiryolu hatları inşa edilmeye başlanmıştır.

Döngüsel taşıma (Milk Run) yöntemi, bir taşıma operasyonunda birden fazla çıkış ve bitiş noktasının söz konusu olduğu, aynı süreçte çok sayıda bütünleşik taşıma operasyonunun gerçekleştirildiği bir operasyon yöntemidir.

Ayers’e göre tedarik zinciri yönetimi, tedarikçilerden sağlanan ürün ve bilgilerin müşterilerin gereksinimlerine ve taleplerine göre müşterilere gönderilmesine kadar olan sürecin yönetilmesidir. Bu çerçevede tedarik zinciri nakit, ürün ve bilgi akışlarının koordine edilmesidir.

Taşımacılık yönetimi, taşıma faaliyetlerinin organize, planlı ve sistemli bir biçimde
gerçekleştirilmesine yönelik alınan önlem ve uygulamaların bütünü olarak ifade edilebilmektedir. Bu açıdan bakıldığında taşımacılık yönetimi, fiziksel akışın bilinçli ve sonuçları öngörülmeye çalışılacak şekilde sistemli bir yaklaşımla gerçekleştirilmesi gereken bir faaliyet olarak nitelendirilebilmektedir.

Taşımacılık yönetimi verimlilik, etkinlik, yüksek performans, düşük maliyet, esneklik
gibi parametreler çerçevesinde ifade edilebilmektedir. Bu parametrelerin taşımacılık süreçlerinde yer alması taşıma yönetiminin başarısı için gösterge olabilmektedir.

Belirli bir süreçte tercih edilen alternatifler çeşitli nedenlerle bir sonraki süreçte kullanılmayabilmektedir. Bu nedenle karar verme problemlerinin çözümü her taşıma süreci için ayrı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Bunun nedenlerinin başında taşımanın verimliliğini, etkinliğini ve performansını etkileyen faktörler süreç içerisinde hızlı bir biçimde değişebilmektedir. Taşımanın performansını belirleyen faktörler aşağıda gösterilmektedir.
• Taşımanın Maliyeti
• Taşımanın Hızı
• Taşımanın Sıklığı