Aof Panel

S

Tehlikeli atıklar hangi maddelerdir?

Tehlikeli atıklar, tehlikeli maddeler kategorisinde yer alan ve heterojen içerikleri nedeniyle diğer tehlikeli maddelere göre daha fazla risk oluşturan dolayısıyla oluşumundan bertarafına kadar tüm aşamalarda olduğu gibi taşıma sırasında da özel önem gösterilmesi gereken maddelerdir.

S

Ülkemizde tehlikeli atıklar hangi yönetmeliğe göre yürütülür?

Ülkemizde şu anda tehlikeli atıklar, 2 Nisan 2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği ve 23 Mart 2017 tarihli ve 30016 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine göre yönetilmektedir.

S

Korovizite hangi anlamdadır?

Korozivite, aşındırıcılık anlamına gelmekte olup kuvvetli asidik ve kuvvetli bazik bileşikler bu özelliğe sahiptir.

S

Amerika çevre koruma ajansına göre atığın tehlikeli olabilme koşulu nedir?

Amerika Çevre Koruma Ajansı (EPA)’na göre atığın tehlikeli atık olabilmesi iki koşula bağlıdır (La Grega ve ark., 2001):

1. EPA’nın listelediği üç sınıftan birisine ait olması • Kaynağına göre
• Üretime göre
• Ticari kimyasal ürünler

2. Belirli testlere göre aşağıdaki özelliklerden bir veya daha fazlasına sahip olması • Parlayıcılık (ignitability)
• Korozivite (corrosivity)
• Reaktivite (reactivity

S

MSDS nedir?

MSDS (Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (Material Safety and Data Sheet)): Tehlikeli maddelerin; özelliklerine ilişkin ayrıntılı bilgileri, bulunduğu işyerlerinde tehlikelilik özelliklerine göre alınacak güvenlik önlemlerini, insan sağlığı ve çevreyi tehlikeli maddelerin olumsuz etkilerinden korumaya yönelik gerekli bilgileri içeren belgedi

S

Akredite laboratuvarlar TS EN ISO/ IEC 17025 “Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği için neye sahip olmalıdır?

Akredite laboratuvarlar TS EN ISO/ IEC 17025 “Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği için Genel Şartlar” belgesine sahip olmalıdır.

S

Ekotoksik nedir?

Çevrenin bir veya daha fazla kesimi üzerinde ani veya gecikmeli zararlı etkiler gösteren veya gösterme riski taşıyan atıklar.

S

Mutajenik nedir?

Solunduğunda, yendiğinde veya deriye nüfuz ettiğinde, kalıtsal genetik bozukluklara yol açan veya yol açma riskini artıran madde ve karışımlar.

S

Enfeksiyon yapıcı nedir?

Varlığını sürdürebilen mikroorganizmalar veya insan veya diğer canlı organizmalarda hastalığa neden olduğu bilinen veya inanılan toksinleri içeren maddeler veya karışımlar

S

Tehlikeli atıklar her zaman diğer atıklardan hangi gerekçeyle ayrı toplanmalıdır?

Tehlikeli atıklar her zaman diğer atıklardan ayrı olarak toplanmalıdır. Eğer bir atık üreticisi, tehlikeli atıkları diğer atıklarla karıştırırsa bu karışık atığın tümü tehlikeli atık olarak nitelendirilir ve tehlikeli atık olarak taşınır, depolanır, arıtılır veya bertaraf edilir. Dolayısıyla, atık bertaraf maliyetleri de artacaktır

S

Etiketin üzerinde neler bulunmalıdır?

Tehlikeli atıkların doğru bir şekilde etiketlenmesi, tanımlama ve toplama/taşıma esnasında çok önem arz etmektedir. Etiketin üzerinde; kimyasal ismin tamamı (kimyasal formül de ilave edilebilir), konsantrasyon ve birimi, ulusal atık kodu, biriktirilmeye başlandığı tarih, tehlike sembolleri ve iş yeri adı ve adresi mutlaka bulunmalıdır.

S

C atığı nedir?

C atığı: Fenol üretiminden çıkan distilasyon alt akım ürünü

S

E atığı nedir?

E atığı: Iskartaya çıkmış sodyum ürünü

S

İlgili kurum/kuruluşlar, tehlikeli atıkların ambalajlanması, etiketlenmesi ve taşınmasında uluslararası nasıl belirlenir?

İlgili kurum/kuruluşlar, tehlikeli atıkların ambalajlanması, etiketlenmesi ve taşınmasında uluslararası kurallara ve standartlara uymak zorundadır. Bu kural ve standartlar “Tehlikeli Atıkların ve Kimyasalların Karayolu ile Uluslararası Taşınmasını İlgilendiren Avrupa Anlaşması” (ADR) ile belirlenmiştir

S

Ambalajlama ne zaman doğru yapılmış kabul edilir?

Ambalajlama;
• olağan taşıma işlemlerine dayanabilecekse,
• atık, ambalaj dışına sızmayacak bir şekilde kapatılmışsa,
• ambalaj içerdiği tehlikeli atıktan etkilenmeyecekse,
• ambalaj tehlikeli atık ile temasa geçtiğinde zararlı ve tehlikeli maddeler oluşturma-

yacaksa
• ve ambalajın dışında tehlikeli atık kalıntıları yoksa
doğru yapılmış kabul edilir.

S

Eğer bir tehlikeli atık sınıfının birden fazla tehlikeli özelliği varsa etiket nasıl konulmalıdır?

Eğer bir tehlikeli atık sınıfının birden fazla tehlikeli özelliği varsa bu tehlikeleri belirten etiketler ambalajların üzerlerine konulmalıdır. Her atık sınıfı için bu etiketlerin yanında ambalajın herhangi bir zarar görmesini önlemek amacıyla özel taşıma etiketleri de ADR’de anlatılmıştır

S

MoTAT ne işe yarar?

MoTAT sayesinde;
• Atık akışı etkin bir biçimde takip edilebilecek,
• Uygunsuz tehlikeli atık taşıma işlemleri önlenebilecek,
• Atık üreticilerinin eksik atık beyanları tespit edilebilecek,

Raporlama süreci doğru bir şekilde gerçekleştirilebilecek,
Atık taşıma araçlarının coğrafi konumları GPS ile takip edileceğinden herhangi bir

kaza vb. gibi acil durumlara en kısa sürede müdahale edilebilecektir.

S

Atık taşıma firmalarının yükümlülükleri nelerdir?

Atık taşıma firmalarının yükümlülükleri şu şekildedir:
• İl müdürlüklerinden atık taşıma firma/araç lisansı almak,

• Araçlara mobil cihaz taktırmak ve kullanmak,
• Bakanlıktan yeterlik almış bir ATSS ile çalışmak,
• Mali sorumluluk sigortası yaptırmak.

S

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve bağlı Müdürlükler tarafından yapılan tehlikeli atıklarla ilgili belgeler nasıldır?

Tehlikeli atık taşıma işlemlerinde Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik hükümleri geçerlidir. Ancak, tehlikeli atıklarla ilgili lisanslandırma işlemleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve bağlı Müdürlükler tarafından yapılır. Tehlikeli atıklarla ilgili belgeler şu şekildedir:

Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak verilmiş yetki belgesi (C1/C2/K1/K2/L1/L2/N1/N2) (Ünite 5),
Taşıma firması lisansı,
Taşıma aracı lisansı,
Çalıştırılacak güvenlik danışmanı için sertifika (Ünite 5),
Aracın, Karayolu Taşıma Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak verilmiş geçerli

yetki belgesi (Ünite 5),
Acil durumlarda uygulanmak üzere alınacak tedbirlere ilişkin talimatname (Ünite 5),
Atık taşıyan sürücüler için SRC5 türü mesleki yeterlilik belgesi (Ünite 5),
Sürücüler için atık taşımacılığı yapmak için eğitim sertifikası,
Sürücüler için mobil cihazın kullanımı konusunda eğitim belgesi,
Mali sorumluluk sigortası (Ünite 5)

S

Konteyner taşıyan araç neler bulunur?

Konteyner taşıyan araç lisanslandırılır. Araçlarda gerekli koruyucu malzeme olarak eldiven, önlük, emniyet gözlüğü, koruyucu maske, emniyet ayakkabısı, kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı, saçılma ve dökülmelere karşı temizleme kiti bulundurulur. Taşıma aracı kasasının veya tankerin yanlarında ve arka kısmında olmak üzere dikey yüksekliği en az 20 cm olan “Atık Taşıma Aracı” ibaresi bulundurulur.

S

Tehlikeli atık taşıyan araçlarda MoTAT sisteminin işletilebilmesi için ne bulundurması zorunludur?

Tehlikeli atık taşıyan araçlarda MoTAT sisteminin işletilebilmesi için mobil cihaz bulundurulması zorunludur. Atık taşıyacak araçların model yaşı 10’dan büyük olamaz.

Tehlikeli Atıkların Taşınması