TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 9

IMDG kodlarında 9 tehlikeli madde sınıfı vardır (Şekil 2.1). Bunlar: • Sınıf 1: Patlayıcılar • 1.1: Kütlesel patlama tehlikesi olan madde ve nesneler • 1.2: Kütlesel patlama tehlikesi olmayıp saçılma/fırlama tehlikesi olan maddeler ve nesneler • 1.3: Yangın tehlikesi veya hafif bir patlama ya da hafif bir fırlama tehlikesi veya her ikisi birden olan, ancak kitlesel patlama tehlikesi olmayan madde ve nesneler. • 1.4: Belirgin bir tehlike içermeyen maddeler ve nesneler • 1.5: Kütlesel patlama tehlikesi olan ancak hassasiyeti çok az olan maddeler • 1.6: Kütlesel patlama tehlikesi olmayan, aşırı derecede düşük hassaslık düzeyindeki nesneler. • Sınıf 2: Gazlar • 2.1: Alevlenebilir gazlar • 2.2: Alevlenmeyen, zehirsiz gazlar • 2.3: Zehirli gazlar • Sınıf 3: Yanıcı sıvılar • Sınıf 4: Alevlenir katılar; kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler, su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkaran maddeler • 4.1: Alevlenebilir katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler, duyarlılığı giderilmiş katı patlayıcılar ve polimerleştirici maddeler • 4.2: Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler • 4.3: Su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkaran maddeler • Sınıf 5: Oksitlenmeye neden olan maddeler ve organik peroksitler • 5.1: Oksitleyici maddeler • 5.2: Organik peroksitler • Sınıf 6: Zehirli ve bulaşıcı maddeler • 6.1: Zehirli maddeler • 6.2: Bulaşıcı maddeler • Sınıf 7: Radyoaktif malzeme • Sınıf 8: Aşındırıcı maddeler • Sınıf 9: Muhtelif tehlikeli mallar ve nesneler. Doğru cevap B'dir.

Yük ilgilisinin sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir: • Tehlikeli yüklerle ilgili tüm zorunlu doküman, bilgi ve belgeleri hazırlar, hazırlatır ve bu belgelerin taşıma faaliyeti süresinde yükle birlikte bulunmasını sağlar. • Tehlikeli yüklerin mevzuata uygun şekilde sınıflanmasını, tanımlanmasını, ambalajlanmasını, işaretlenmesini, etiketlenmesini, plakalanmasını sağlar. • Tehlikeli yüklerin onaylı ve kurallara uygun ambalaj, kap ve yük taşıma birimine emniyetli bir biçimde yüklenmesini, istif edilmesini, sağlama alınmasını, taşınmasını ve boşaltılmasını sağlar. • Tüm ilgili personelin, denizyolunda taşınan tehlikeli yüklerin riskleri, emniyet önlemleri, emniyetli çalışma, acil durum önlemleri, güvenlik ve benzer konularda eğitilmesini sağlar, eğitim kayıtlarını tutar. • Kurallara uygun olmayan, emniyetsiz, kişilere veya çevreye risk oluşturan tehlikeli maddeler için gerekli emniyet tedbirinin alınmasını sağlar. • Acil durum veya kaza durumlarında ilgililere gerekli bilgi ve desteği sağlar. • Sorumluluk alanında oluşan tehlikeli yük kazalarını idareye bildirir. • Resmî makamlar tarafından yapılan kontrollerde istenen bilgi ve belgeleri sunar, gerekli iş birliğini sağlar. Doğru cevap B'dir.

Tehlikeli madde elleçlenmesinde görevli kıyı tesisi personeli, gemi adamları ve yüke ilişkin diğer yetkili kişilerin, yükleme, boşaltma ve depolama esnasında yükün fiziksel ve kimyasal özelliklerine uygun koruyucu elbise giyer. Doğru cevap A'dır.

Tehlikeli madde yüklü vagonların manevraları en fazla 15 km/h hızla yapılmalıdır. Doğru cevap D'dir.

Tehlikeli madde taşıyan trenlerde aşağıdaki belgelerin bulundurulması zorunludur: • Taşıma evrakı • Taşımacı tarafından makiniste/tren görevlisine verilmek üzere hazırlanan yazılı talimat • Taşımacılık zincirinde demiryolunun yanı sıra başka bir modunda kullanılacağı durumlarda Çok Modlu Tehlikeli Mal Formu • Sınıf 1 ve Sınıf 7 tehlikeli maddelerin taşınmasında,sözkonusu yönetmelik kapsamında belirlenen ilgili/yetkili mercilerden alınmış özel taşıma izin belgesinin fotokopisi • Tehlikeli madde taşımacılığı yapan trenlere/vagonlara ait Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi. Doğru cevap E'dir.

Gönderen, taşınmak üzere sevk edilen tehlikeli yükü RID hükümlerine uygun bir biçimde taşımacıya teslim etmelidir. Bunun yanında; • Tehlikeli maddelerin taşınmasının, yetki belgesi/taşıma lisansı almış ve özel izin gereken durumlarda bu izni almış olanlarca yapılmasını sağlamakla, • Tehlikeli maddelerin RID hükümlerine uygun sınıflandırılmış şekilde yüklenmesi ve taşınması konusunda gerekli önlemleri almakla, • Taşımacıya taşıma için gerekli sevk belgeleri ile gerekli bilgi ve verileri vermekle, • RID Kısım 4’te tanımlanmış ve RID Kısım 6’ya göre imal edilmiş, onaylanmış ve sertifikalandırılmış ambalaj ve kapları kullanmakla, • Sevkiyata yönelik şartlara ve gönderme kısıtlamalarına uygun hareket etmekle, • Temizlenmemiş ve gazdan arındırılmamış boş tankların (sarnıç vagonlar, sökülebilir tanklar, tüplü gaz tankerleri, ÇEGK’ler, portatif tanklar ve tank-konteynerler) veya vagonların, büyük ve küçük dökme yük konteynerlerin uygun şekilde işaretlenmiş, etiketlenmiş ve kapalı olduklarından, sızdırmazlığından emin olmakla, • Diğer tarafların (ambalajlayan, yükleyen, dolduran ve benzeri) yükümlülüklerini üstlenerek yürütmesi halinde sevkiyatın RID şartlarına uygunluğunu sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Doğru cevap C'dir.

Son 60 yıl içinde sadece İstanbul boğazında 500’den fazla gemi kazası olmuş; çoğu gemilerin taşıdığı tehlikeli maddeler sebebiyle bu kazalar, Boğaz ve deniz çevresinin kirlenmesine yol açmış; çevrede yaşayan insanların da can ve mal güvenliğini tehdit etmiştir.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS-74), ilk olarak 1914 yılında Uluslararası Denizcilik Teşkilatı (IMO) tarafından hazırlanmış ve ticari gemilerde can emniyeti konularını düzenleyen sözleşmelerden birisidir.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

ISM; Uluslararası Güvenlik Yönetimi Kodu (International Safety Management)’dur ve deniz yolu taşımacılığında çalışan gemiler için kullanılır.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Tehlikeli maddelerin gemilerde taşınmaları hakkındaki bazı genel hükümler ve bu maddelerin sınıflandırılmaları hususu, 1948 tarihli SOLAS Konferansı’nda kabul edilmiştir.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

CIM; eşyanın Demiryoluyla Uluslararası Taşıma Sözleşmesine İlişkin Tek Tip Kuralları için kullanılan kısaltmadır.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.

Ağustos 2016 verilerine göre, RID’ye taraf 44 ülke bulunmaktadır.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Tehlikeli yük taşıyan gemi ve deniz aracı, liman idari sahasına girmeden en az yirmi dört saat önce; liman sahasına girmesine kadar ki seyir süresi yirmi dört saatten az olan gemi ve deniz araçları ise kıyı tesisinden kalkışından hemen sonra, yüklerine ilişkin detaylı bilgilerin yer aldığı bildirim belgesini ilgilileri vasıtasıyla 24 saat önce yazılı olarak liman başkanlığına sunmalıdır.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

Tehlikeli madde yüklü vagonların manevraları en fazla 15 km/h hızla yapılmalıdır.Doğru cevap ''B'' şıkkıdır.

Sıvı, gazlı, toz ya da granüllü maddelerin nakliyesi için kullanılan, bir ya da birden çok sarnıçtan oluşan bir üst yapı ile hareketli aksam, süspansiyon, tampon, çekme, fren ve benzeri gibi ekipmanların monte edildiği bir şasisi bulunan vagona sarnıç vagon denir.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Yaptığı taşımalarda meydana gelen kazalarla ilgili olarak RID hükümlerine göre hazırlanmış bir raporu kaza tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına vermelidir.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

Tehlikeli Eşyaların Demir Yolu ile Uluslararasında Taşınmasına İlişkin Yönetmelik, Uluslararası Demir Yolu Taşımacılığı Hükümetler arası Örgütü (OTIF)tarafından takip edilmektedir.

Denizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (SOLAS-74)

Ülkemizde tehlikeli maddelerin deniz yolu ile taşınması ise 3 Mart 2015 tarihinde
(Resmi Gazete No: 29284) yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Maddelerin Denizyoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik (TMDzYTHY)” kapsamında düzenlenmektedir.

Her geminin, yapımının gerçekleştiği yıl içerisindeki sözleşme hükümlerine uyması gerekmektedir. Gemilerin, Liman Devlet Kontrolü (PSC) ile kontrolleri yapılmaktadır.