TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 8

Ham petrol tank vagonları, işlenmemiş petrollerin taşındığı vagon türüdür. Bu tür vagonlar genellikle alüminyum ya da paslanmaz çelik materyallerden imal edilmektedir. Bu tankerler üstten dolum ve alttan dolum şeklinde iki farklı türde üretilmektedir. Doğru cevap A'dır.

E Tipi Yüksek Duvarlı Vagonlar, F Tipi Yüksek Kenarlı Yük Vagonları ve Uadgs-ws Tipi İnce Taneli Maden Ürünü Vagonu katı tehlikeli madde vagonu olarak kullanılabilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Tank Konteynerleri, Gaz Konteynerleri (MEGC) ve Dökme Katı Madde Konteynerleri dökme yüklerin taşınmasında kullanılan konteynerler arasında yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Tehlikeli maddeler spesifik ve hassas materyaller olduğu için bunların taşınmasında kullanılacak araçlar da özel nitelikte araçlardır. Taşınacak tehlikeli maddelerin sınıfları, tehlike alt kategorileri, söz konusu tehlikeli maddelerin taşıdıkları riskler ve tehlikeler taşımada kullanılacak araç ve ekipmanların belirlenmesinde önem arz eden faktörlerdir. Aynı zamanda taşınacak tehlikeli maddenin katı, sıvı ya da gaz şeklinde formları da taşıma türü ve araçların seçiminde dikkate alınan unsurlardan birisidir. Buna göre cevap “C” seçeneğidir.

Ultra Büyük Ham Taşıyıcılar (ULCC); tanker gemiler içerisinde en yüksek taşıma kapasitesine sahip gemilerdir. Özellikle tehlikeli maddelerin açık denizler ve uzun mesafelerde taşınmasında tercih edilen deniz araçlarıdır. Buna göre cevap “A” seçeneğidir.

Su ya da bir başka madde ile etkileşime girebilecek ve reaksiyon gösterebilecek sınıf 5 içerisinde tanımlanmış maddeler kapalı kasa olarak tarif edilen araçlar ile taşınabilmektedir. Buna göre cevap “B” seçeneğidir.

Isının artmasıyla reaksiyon başlatabilecek tehlikeli maddelerin kontrol altında tutulabilmesi için ortam sıcaklığının da kontrol altına alınması gerekmektedir. Bunu sağlayabilmek için bu türde tehlikeli maddeler ısı kontrollü (frigorifik) araçlarla taşınabilmektedir. Buna göre cevap “D” seçeneğidir.

Yanıcı sıvı madde tankerleri; benzin, tiner, dizel vb. türde sıvı yanıcı maddelerin taşınmasında kullanılan tankerlerdir. Bu tür tankerler FL tankerler olarak adlandırılmakta ve bunlarda 61 °C’nin altında parlama derecesine sahip olan maddeler taşınmaktadır. Buna göre cevap “E” seçeneğidir.

Tehlikeli maddelerin taşınmasında kullanılan araçlar kendi içerisinde çok sayıda türe ve sınıfa sahiptir. Buna karşılık araçlar kullanılan taşıma türüne göre sınıflandırılabilmektedir. Karayolu, denizyolu, demiryolu, havayolu ve çok türlü taşımacılık türlerinde farklı tüp ve özelliklerde araçlar kullanılabilmektedir. Buna göre cevap “E” seçeneğidir.

Ultra Büyük Ham Taşıyıcılar (ULCC); tanker gemiler içerisinde en yüksek taşıma kapasitesine sahip gemilerdir. Özellikle tehlikeli maddelerin açık denizler ve uzun mesafelerde taşınmasında tercih edilen deniz araçlarıdır. Buna göre cevap “D” seçeneğidir.

Aframax tankerler en küçük kapasiteye sahip tankerlerdir. Bunların kapasiteler 80.000 DWT’den başlamakta, 120.000 DWT’ye kadar ulaşmaktadır. Ultra Büyük Ham Taşıyıcı (ULCC) ve Çok Büyük Ham Taşıyıcı (VLCC) gemilerinden kısmen daha küçük olan tanker 70,000 ila 100,000 metrik ton arası değişen yük taşıma kapasitesine sahiptir. Aframax gemilerinin ortalama yük taşıma kapasitesi yaklaşık 750,000 varildir. Aframax tankerler ölçüleri ve özelliklerinin sağladığı avantaj neticesinde Dünya üzerindeki hemen hemen bütün liman ve deniz alanlarında kullanılabilmektedir. Buna göre cevap “C” seçeneğidir.

Tehlikeli maddelerin taşındığı vagonlar aşağıda gösterildiği şekilde sınıflandırılabilmektedir. • Ham Petrol Vagonları • Ürün Vagonları • Kimyasal Madde Vagonları • Gaz Vagonları • Katı Tehlikeli Madde Vagonları. Buna göre cevap “B” seçeneğidir.

Kullanılan bir başka uçak türü ILYUSHIN IL tipi uçaklardır. Bunların toplam kalkış ağırlıkları 174 ton olup 43 ton kargo taşıyabilmektedir. Kabin uzunluğu 20 metreden 24 metreye uzayabilirken genişliği 3,4, yüksekliği ise 3,46 metredir. 6,5 kilometre mesafede uçabilmektedir. Yaklaşık olarak 200 m3 kargo bu tür uçaklarla taşınabilmektedir. Buna göre cevap “E” seçeneğidir.

Tehlikeli madde taşımacılığı denilince ülkemizde ilk akla gelen ve bu taşımacılığın kara yolu boyutunu oluşturan ADR (UN Economic Commission for Europe (ECE)-WP-15-Bern) dışında, deniz yolu için IMDG (International Maritime Organization (IMO)- Londra- IMDG-Code), hava yolu için DGR (International Air Transport Association- Cenevre- IATA-DGR), demir yolu için RID (Office Central Transport Internationaux (OCTI)- Bern-RID), ve iç su yolları/kanal taşımacılığı içinse ADNR (Commission Central pour la Navigation du Rhin- Strasburg- ADNR/ADN) konvansiyonları vardır. Doğru cevap A'dır.

Tehlikeli madde taşıyan araçlar meskûn mahaller içerisinde en fazla 30 km hızla gidebilirler. Doğru cevap B'dir.

Tehlikeli malların ADR hükümlerine uygun olarak sınıflandırılmış bir şekilde taşınmasını sağlamakla ve taşıma şekli ve taşıma kısıtlamalarına uygun hareket etmekle yükümlü olan kişi gönderendir. Doğru cevap C'dir.

Tehlikeli yükün, asli niteliklerini değiştirmeden, yerinin değiştirilmesi, büyük kaplardan küçük kaplara aktarılması, havalandırılması, ayrıştırılması, kalburlanması, karıştırılması, yük taşıma birimlerinin ve ambalajlarının yenilenmesi, değiştirilmesi veya tamiri ile taşımaya yönelik benzer işlemlere elleçleme adı verilir. Doğru cevap E'dir.

Tankerlerin ADR’de tanımlanmış olan amaçların dışında kullanılmasını önlemek, taşımacının sorumlulukları arasında yer almaktadır. Doğru cevap B'dir.

İstiap haddi, bir taşıtın veya aracın güvenle taşıyabileceği ve imalat standardında belirtilen en çok yük ağırlığı ve hizmetli sayısı anlamında kullanılır. Doğru cevap B'dir.

Araç sürücüsü için yazılı talimatlarda belirtilmiş olan teçhizatların araçta bulunmasını sağlamak, taşıtların istiap hadlerine uygun olarak yüklenmesini sağlamak, tanker, mobil tank, tüplü gaz tankeri, çok bölmeli gaz konteyneri, hareketli tank ve tank konteynerlerin test, muayene ve kontrol sürelerinin dolup dolmadığını kontrol etmek taşımacının sorumlulukları arasında yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.