TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 7

Sürücülerin eğitimleri “Karayoluyla Tehlikeli Madde Taşıyan Araç Şoförlerine Yönelik Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönergesi” kapsamında yapılmakta ve sürücüler yönergede belirtilen zorunlu eğitimleri Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yetki almış olan eğitim merkezlerinden alarak daha sonra Ulaştırma, ve Altyapı Bakanlığı’nın sınavına girip, sınavda başarılı olanlar, geçerlilik süresi 5 yıl olan SRC5 – Tehlikeli Madde Taşımacılığı Sürücü Belgesine sahip olabilmektedirler. Doğru cevap D'dir.

Uzmanlık eğitimleri çerçevesinde SRC5 Belgesi sahibi olan sürücülerden tank  kullanacaklar için ADR Tank Eğitimini almak da zorunlu dur. Bu eğitimler dışında patlayıcı maddeler için geçerli olan ADR Sınıf 1 ve radyoaktif maddeler için geçerli olan ADR Sınıf 7 eğitimlerinin de bu maddeleri taşıyan sürücüler tarafından alınması gerekmektedir. Doğru cevap A'dır.

Konteyner kullanılması durumunda, ADR hükümlerinin ihlal edildiğinin tespit edilmesi halinde, ihlal durumu düzeltilmeden konteyneri taşıyıcıya teslim etmemek, boşaltım alanında güvenlik önlemlerinin tam olarak alınmış olmasını sağlamakla ve boşaltma işleminde kullanılan donanımın düzgün olarak çalıştığını kontrol etmek ve yükün teslim alınmasına engel bir durum olmadıkça yükün kabulünü ertelememek, alıcının sorumlulukları arasında yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Türkiye 2010 yılında Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınmasına Dair Avrupa Sözleşmesi’ne (ADR) taraf olduktan sonra, Türk taşımacılık sektörüne ulusal ve uluslararası taşımacılığın güvenli olarak yapılabilmesi açısından zorunlu olan birçok yükümlülük
gelmiştir.

Tehlikeli maddelerin taşınmasının, Bakanlıktan uygun yetki belgesi almış olanlarca yapılmasını ve özel izin gereken durumlarda bu iznin alınmış olmasını sağlamakla gönderen görevlidir.

Ambalajlanmış tehlikeli maddeleri ya da temizlenmemiş boş ambalajları taşımacıya verirken ambalajların zarar görüp görmediğini kontrol etmekle yükleyen görevlidir.

Alıcı yükün teslim alınmasına engel bir durum olmadıkça yükün kabulünü ertelememekle görevlidir.

Taşınan madde ile ilgili varsa miktar sınırlamalarına uymakla TAŞIMACI sorumludur.

Dolumu yaptıktan sonra tankın kapak bölümlerinin sızdırmazlığını kontrol etmekle Dolduran sorumludur.

Tehlikeli madde taşımacılığı denilince ülkemizde ilk akla gelen ve bu taşımacılığın kara yolu boyutunu oluşturan ADR (UN Economic Commission for Europe (ECE)-WP-15-Bern) dışında, deniz yolu için IMDG (International Maritime Organization (IMO)- Londra- IMDG-Code), hava yolu için DGR (International Air Transport Association- Cenevre- IATA-DGR), demir yolu için RID (Office Central Transport Internationaux (OCTI)- Bern-RID), ve iç su yolları/kanal taşımacılığı içinse ADNR (Commission Central pour la Navigation du Rhin- Strasburg- ADNR/ADN) konvansiyonları vardır. Doğru cevap B'dir.

Tüm ifadelere uymak zorundadır.

Bakanlığın ismi 11 Temmuz 2018 itibariyle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak değiştirilmiştir.

Tehlikeli maddelerin gösterdiği davranışlar, çevreleri ile olan ilişkileri ve olağan dışı bir durumda gösterecekleri tepkiler, yıllar boyunca edinilen deneyimler ve deneylerle belirlenmiş ve bunlara karşı alınacak önlemler belirlenerek “Recommendations on the Transport of Dangerous Goods - Model Regulations” isimli bir yayında toplanmıştır. 2017 yılında 20. kez revize edilmiş nüshası yayınlanan bu yayın, uzman kişilerden oluşan Birleşmiş Milletler Teknik Komitesi tarafından düzenlenmektedir. Kısa adı “Turuncu Kitap (Orange Book)” olan bu doküman, temel olarak tehlikeli maddelerin sınıflandırılması, ambalajlanması, işaretlenmesi, etiketlenmesi ve belgelenmesi hakkında tavsiyeler içermektedir. Doğru cevap A'dır.

Yasal düzenlemeler tehlikeli madde taşıyan bir aracın zorunluluk haricinde meskûn
mahallerde park edemeyeceklerini ve yine zorunluluk söz konusu olmadığı hâllerde doldurma veya boşaltma yapamayacaklarını ifade etmektedir. Ek olarak tehlikeli madde taşıyan araçlar meskûn mahaller içerisinde en fazla 30 km hızla gidebilirler. Doğru cevap C'dir.

Eşyayı taşımacıya teslim eden, alıcıyı belirleyen ve taşıma evrakını imzalayan kişi “Gönderen” olarak tanımlanır ve taşınmak üzere sevk edilen malı ADR Hükümleri’ne uygun bir biçimde teslim etmelidir. Doğru cevap D'dir.

Tehlikeli madde taşıyan araçlar önlerindeki aracı en az 50 metre mesafeden takip etmek zorundadır. Diğer ifadeler doğrudur. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, Tehlikeli Madde Taşımacılığı ve Güvenliği kitabının üçüncü ünitesinde gerekli açıklamalar bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Ülkemizde 24.10.2013 tarih ve 28801 no’lu Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik (TMKTHY)” hükümlerine göre, taşıma faaliyetlerinde yer alan gönderenlerin, alıcıların, dolduranların, yükleyenlerin, boşaltanların, ambalajlayanların, taşımacıların ve tehlikeli maddeleri taşıyan her türlü taşıt sürücülerinin veya operatörlerinin sorumluluk ve yükümlülükleri iyi bilinmelidir.

Eşyayı taşımacıya teslim eden, alıcıyı belirleyen ve taşıma evrakını imzalayan kişi TMKTHY’nde, “Gönderen” olarak tanımlanır ve taşınmak üzere sevk edilen malı ADR Hükümleri’ne uygun bir biçimde teslim etmelidir.

Gönderen; a. Tehlikeli maddelerin taşınmasının, Bakanlıktan uygun yetki belgesi almış olanlarca yapılmasını ve özel izin gereken durumlarda bu iznin alınmış olmasını sağlamakla, b. Tehlikeli malların ADR hükümlerine uygun olarak sınıflandırılmış bir şekilde taşınmasını sağlamakla, c. Taşımacıya ADR Bölüm 5.4.3’te belirtildiği şekilde hazırlanmış yazılı talimatı ve taşıma için gerekli olan; taşıma evrakı, izinler, onaylar, bildiriler, sertifikalar ve diğer belgeleri vermekle, d. Yükün yapısına ve özelliklerine uygun araç kullanılmasını sağlamakla, e. Taşıma şekli ve taşıma kısıtlamalarına uygun hareket etmekle, f. Boş durumdaki temizlenmemiş ve dezenfekte edilmemiş tankerler, mobil tanklar, tüplü gaz tankeri, çok bölmeli gaz konteyner, tank konteynerler ve taşınabilir tanklar gibi araçlar ile büyük veya küçük konteynerlerin de uygun olarak işaretlenmiş, etiketlenmiş olmasını ve boş durumdaki temizlenmemiş tankerlerin doluları kadar sızdırmaz olmasını sağlamakla, g. İzlenecek güzergâhlar ile ilgili gerekli bilgileri vermekle, h. ADR Bölüm 1.4.2.1’de yer alan diğer yükümlülükleri yerine getirmekle yükümlüdür.

Yükleyen; ambalajlanmış tehlikeli maddeleri ya da temizlenmemiş boş ambalajları taşımacıya verirken ambalajların zarar görüp görmediğini kontrol etmekle, tehlikeli maddelerin yüklenmesi ve elleçlenmesi ile ilgili mevzuata ve özel kurallara uymakla, tehlikeli maddeleri, ancak ADR Hükümleri’ne uygun şartların sağlanmış olması halinde taşıta yüklemekle, hasarlı veya sızdırma riski taşıyan ya da boş temizlenmemiş tehlikeli madde ambalajını hasar giderilene kadar yüklememekle yükümlüdür.