TEHLİKELİ MADDE LOJİSTİĞİ VE İŞ GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 4

• Sort (Düzenleme)
• Set in order (İş yerinin Düzenlenmesi)
• Shine (İş yeri bakımı ve Temizliği)
• Standardization (Standartlaştırma)
• Safety (Güvenlik)
• Sustain (Sürdürülebilirlik)

İş güvenliği kültürü; bir işletmede iş güvenliğine ilişkin proseslerin ve uygulamaların tüm çalışanlar ve yöneticiler tarafından öncelikli olarak dikkate alınarak, bir sistem ve organizasyon çerçevesinde bu süreçlerin işletildiği ve sonuç alındığı uygulamalar bütünüdür. Bir uygulamanın işletme kültürü hâline gelebilmesi için tüm çalışanlar tarafından benimsenmiş ve öneminin kavranılmış olmas gerekmektedir. Dolayısıyla iş güvenliği kültürünün en temel gereksinimi yüksek düzeyde ciddiyet ve proseslerin tüm organizasyonu kapsayacak şekilde yapılandırılmış olmasıdır.

İş güvenliği kültürü toplamda üç ana bileşene sahiptir. Bunlar; insan, çevre ve davranışlar olarak tanımlanabilmektedir. İnsanlar ya da çalışanlar sürece; bilgi tecrübe, kabiliyet, motivasyon ve dikkat gibi sahip oldukları ya da olmadıkları unsurlar çerçevesinde etki edebilmektedir. Çevre ise; ekipman, makine, yönetim vb. unsurlardan oluşmaktadır. Bunların da kendi yapısal özelliklerinden kaynaklanan riskleri ve riskleri kontrol altında tutmaya yarayan mekanizmaları bulunmaktadır. Davranış ise her iki faktörün bir bileşimi olarak, faaliyetler yerine getirilirken iş yerinde çalışanlar ve yöneticiler tarafından gösterilecek tutum ve davranışları ifade etmektedir.

Faaliyet gösterilen sektöre bağlı olarak, üretim tesislerinde, depolarda ve diğer tesis alanlarında mikroorganizmalar ve zararlı canlılar üreyebilecekleri gibi bu canlıların bir bölümü Sınıf 6.2 Bulaşıcı Maddeler içerisinde tanımlanan tehlikeli bir madde olabilmektedir. Bu tür mikroorganizma ya da canlılar yani biyolojik tehdit kaynakları çalışanların sağlıklarına olumsuz yönde etki edebilmekte, enfeksiyonların yanı sıra salgın hastalıklara da yol açabilmektedir.

Bu tür maddelerin ya da canlıların yaratacakları riskler önemli düzeylere ulaşabilmektedir. Aynı zamanda meydana getirecekleri sonuçlar da iş kazaları arasında değerlendirilebilecek türde etkiler doğurabilmektedir. Gıda işletmeleri, hastaneler ve medikal malzeme üreticileri ile organik ajanlar ile karşı karşıya kalan tüm aktörler biyolojik tehditler ile de yüz yüze kalabilmektedirler.

Kişisel unsur teorisine göre iş kazalarının çalışanların iş yeri ortamında göstermeleri gereken tutum ve davranışları göstermemeleri ya da bu davranışların olması gereken düzeyde olmaması sonucuna bağlı olarak meydana geldiği görüş ve yaklaşımına dayanmaktadır. Dolayısıyla bu yaklaşıma göre; iş kazaları çalışanların yanlış davranışları söz konusu olmaksızın meydana gelmemektedir. Benzer bir yaklaşım çerçevesinde iş kazaları ile çalışanların bireysel ve davranışsal özellikleri arasında bir korelasyonun bulunduğu söylenebilmektedir

Bütünsellik Yaklaşımının ortaya koyduğu yaklaşım çerçevesinde iş kazaları tek bir etken sonucunda meydana gelmemekte, kazaları yaratan tüm faktörlerin eş zamanlı bir biçimde bir araya gelmesi gerekmektedir. Dolayısıyla belirli bir nitelikteki kazanın gerçekleşebilmesi için bu kazalara yol açacak faktörler bir araya gelmelidir. Tek bir faktörün eksikliği bile kazaların oluşumunu engellemektedir.

6S sistemimi oluşturan aşamalar:

• Sort (Düzenleme)
• Set in order (İş yerinin Düzenlenmesi)
• Shine (İş yeri bakımı ve Temizliği)
• Standardization (Standartlaştırma)
• Safety (Güvenlik)
• Sustain (Sürdürülebilirlik)

Q_i değeri birim zamanda gerçekleşen iş parçacısının toplam sayısını ifade ederken C_i değeri ise bu iş parçacıkları gerçekleştirilirken meydan gelen kaza sayısını vermektedir. F olarak belirtilen değer ise dikkate alınan türde kazaların gerçekleşebilme olasılığı olarak belirtilmektedir.

İş güvenliği kültürü toplamda üç ana bileşene sahiptir. Bunlar; insan, çevre ve davranışlar olarak tanımlanabilmektedir.

Sağlık kuruluşları iş kazalarını sadece çalışanlara yönelik etkileri çerçevesinde ele almış ve “Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halleri meslek hastalığıdır” biçiminde iş kazalarını tanımlamıştır.

İş kazalarının yarattığı doğrudan maliyetler arasında; çalışan ve diğer insanların ölüm, yaralanma vb. sonuçlara maruz kalmaları, ekipman, teçhizat, makine ve üretim faktörlerinde söz konusu olan kayıplar ile bina ve tesis gibi sabit unsurlara verilen zararlar sayılabilmektedir. Dolaylı maliyetler ise; doğrudan maliyetlerde olduğu gibi iş kazasına bağlı olarak birden bire gerçekleşmeyen, buna karşılık prestij kaybı, tüketicilerin olumsuz yaklaşımları, kamu otoritelerinin tutumu gibi, kazaların dolaylı etkileri çerçevesinde karşı karşıya kalınan durumlardır.

Kişisel unsur teorisine göre iş kazalarının çalışanların iş yeri ortamında göstermeleri gereken tutum ve davranışları göstermemeleri ya da bu davranışların olması gereken düzeyde olmaması sonucuna bağlı olarak meydana geldiği görüş ve yaklaşımına dayanmaktadır. Dolayısıyla bu yaklaşıma göre; iş kazaları çalışanların yanlış davranışları söz konusu olmaksızın meydana gelmemektedir.

Zincir etken teorisi; iş kazalarının meydana gelebilmesi için, tehlike yaratan ve iş kazalarının oluşumuna yol açan faktörlerin belirli bir düzende bir araya gelmelerini koşul olarak kabul etmektedir.

Bir risk değeri; şiddet (severity) ile frekans (frequency) çarpımı sonucu elde edilmektedir:
R = f x s

Döngüde 2 ve 3 numaralı adımların yer değiştirilmesi gerekmektedir.