TEHLİKELİ MADDE LOJİSTİĞİ VE İŞ GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 15

Oksijen peroksitler OX tipi taşıma araçlarında taşınmaktadır. Bu nedenle cevap “C” seçeneğidir.

CMR Belgesi, karayolunda yapılan tehlikeli madde taşıma işlemlerinde uluslararası CMR (Convention Merchandise Routier) Anlaşması gereğince düzenlenen bir taşıma belge­sidir. Bu belge, birisi göndericide, birisi alıcıda ve diğeri de taşıyıcıda olmak üzere üç nüsha hâlinde düzenlenir. Bu belgenin kullanılabilmesi için gönderen ve alıcının iki ayrı devletin sınırları içinde bulunması ve bu iki devletten en az birisinin CMR’ye taraf olması gerekir. Dolayısıyla cevap “D” seçeneğidir.

TMGD eğitimi verecek gerçek veya tüzel kişiler, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğünden yetki belgesi (TMGDEYB) almalıdır. Eğitim verebilecek kurum/kuruluşların nitelikleri Tebliğ’de ta­nımlanmış olup uygun olması durumunda verilecek yetki belgesinin geçerlilik süresi 5 yıldır. Dolayısıyla cevap “E” seçeneğidir.

Tehlikeli maddelerin havayolu ile taşınmasına ilişkin Uluslararası Sivil Havacılık Organi­zasyonu (ICAO) tarafından Teknik Talimatlar (ICAO-TI) yayımlanmıştır. Ülkemizde de Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından yayımlanan Tehlikeli Maddelerin Havayolu İle Emniyetli Taşınması Talimatı (SHT-18) dokümanı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından Türkçeye çevrilmiş ve havayoluyla tehlikeli maddelerin taşınması tariflenmiştir. Bu nedenle “A” seçeneği yanlıştır.

Taşıt Uygunluk Belgesi, tehlikeli madde taşıyan trenlerde bulundurulması gereken zorunlu belgelerden biri değildir. Bu nedenle cevap “D” seçeneğidir.

Tehlikeli yük taşıyan gemi ve deniz aracı, liman idari sahasına girmeden en az yirmi dört saat önce; liman sahasına girmesine kadar ki seyir süresi yirmi dört saatten az olan gemi ve deniz araçları ise kıyı tesisinden kalkışından hemen sonra, yüklerine ilişkin detay­lı bilgilerin yer aldığı Bildirim Belgesini ilgilileri vasıtasıyla yazılı olarak liman başkanlığına sunar. Dolayısıyla cevap “E” seçeneğidir.

tehlikeli madde taşımacılık faaliyetlerinde bulunması gereken belgeler;
• Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi,
• Taşıt Uygunluk Belgesi,
• Taşıma Evrakı,
• Tehlikeli Madde Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC5),
• Yazılı Talimat,
• Çok Modlu Tehlikeli Mal Taşıma Formu,
• Güzergâh Tespit Belgesi,

ADR Anlaşması; tehlikeli madde taşıyan sürücülerin yetkilendirilmiş eğitim kurumları
tarafından verilen eğitimlere katılarak, eğitim sonrasında yapılacak sınavda başarılı olmaları durumunda bir sertifika almaları gerektiğini belirtmektedir.

Belge temel olarak araç ile ilgili bilgileri (araç sahibi bilgileri, araç kodu, fren özellikleri vb.), tank/tanker bilgilerini (üretici bilgileri, üretim yılı vb.), tehlikeli maddelerle ilgili
bilgileri (tehlikeli madde sınıfları, maddelerin birbiriyle uyumu vb.) içermeli ve düzenleyen tarafından tarih verilerek kaşelenip imzalanmalıdır. Son geçerlilik tarihi, düzenleme
tarihinden itibaren bir yıldır.

Kara yolu, deniz yolu, hava yolu ve demir yolu ile yapılan tehlikeli madde taşıma işlemlerinde taşıma senetleri kullanılır ve bunlar alıcı ve gönderenin sorumluluklarını tanımlayan belgelerdir.

Tehlikeli maddelerin taşınabileceği güzergâhları gösteren bir belgedir. Taşımacı tarafından hazırlanarak sürücüye verilmekte, sürücü güzergâh tespit belgesinde gösterilen güzergâhların dışarısına çıkamamaktadır

Tehlikeli madde taşıyan trenlerde aşağıdaki belgelerin bulundurulması zorunludur:
• Taşıma evrakı,
• RID Bölüm 5.4.3’te belirtildiği şekilde, taşımacı tarafından makiniste/tren görevlisine verilmek üzere hazırlanan yazılı talimat,
• Taşımacılık zincirinde demiryolunun yanı sıra başka bir modunda kullanılacağı
durumlarda RID Bölüm 5.4.5 te belirtilen Çok Modlu Tehlikeli Mal Formu,
• RID’da tanımlanan Sınıf 1 ve Sınıf 7 tehlikeli maddelerin taşınmasında, ilgili/yetkili mercilerden alınmış özel taşıma izin belgesinin fotokopisi,
• Tehlikeli madde taşımacılığı yapan trenlere/vagonlara ait Tehlikeli Maddeler ve
Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi (Ulaştırma, Denizcilik
ve Haberleşme Bakanlığı, 2015a)

Ülkemizde 30.11.2005 tarihinde başlayan ADR uyum süreciyle birlikte, tehlikeli
maddelerin taşınması ile ilgili hızlı ilerlemeler kaydedilmiştir. Özellikle de en fazla kullanılan karayolu taşımasıyla ilgili olarak yeni mevzuat/mevzuat değişiklikleri söz konusu olmuştur

Tehlikeli maddelerin havayolu ile taşınmasına ilişkin Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından Teknik Talimatlar (ICAO-TI) yayımlanmıştır

Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik’e göre, birden fazla modla taşınan tehlikeli yükler için ADR Bölüm 5.4.5’teki Çok Modlu Tehlikeli Mal
Taşıma Formu’nun kullanılması zorunludur. Bu form, tehlikeli maddelerin birden fazla
modda taşınmasına ilişkin kombine bir tehlikeli mal beyanı ve konteyner ambalaj sertifikası olarak kullanılabilecek niteliktedir

Ülkemizde, Kara Yolu Taşıma Yönetmeliği’ne (08.01.2018 tarih ve 30295 sayılı) göre, taşımacılık faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişilerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan çalışma izni alarak yetki belgesi alması zorunludur. (Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı’nın ismi 11 Temmuz 2018 itibariyle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak değiştirilmiştir).

Tehlikeli madde taşımacılık faaliyetlerinde bulunması gereken belgeler;
• Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi,
• Taşıt Uygunluk Belgesi,
• Taşıma Evrakı,
• Tehlikeli Madde Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC5),
• Yazılı Talimat,
• Çok Modlu Tehlikeli Mal Taşıma Formu,
• Güzergâh Tespit Belgesi,
şeklindedir.

Müdürlüğün uygun görmesi halinde 5 yıl süreyle Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi düzenlenir.

Patlayıcı maddeler EX-II ve EX-III tipi araçlarla taşınabilirken; parlama derecesi 60 °C ve altı olan yanıcı maddeler, FL tipi araçlarda; oksijen peroksitler OX tipi taşıma araçlarında taşınırken; bunların dışında kalan maddeler AT tipi araçlarda taşınabilmektedir.