TEHLİKELİ MADDE LOJİSTİĞİ VE İŞ GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 13

Ülkemizde, Uluslararası Demir Yolu Taşımalarına İlişkin Sözleşmenin (COTIF) C ana eki olan Tehlikeli Eşyanın Demiryolu İle Uluslararası Taşınmasına İlişkin Yönetmeliğe (RID) paralel olarak 16 Temmuz 2015 tarihinde Tehlikeli Maddelerin Demir Yolu İle Taşınması Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır. Cevap D şıkkıdır.

Yönetmelik kapsamında RID’da yer alan Sınıf 1 (patlayıcılar) taşımacılığı faaliyetinde bulunacak işletmeler İçişleri Bakanlığından; Sınıf 7 (radyoaktif madde) taşımacılığı faaliyetinde bulunacak işletmeler ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Türkiye Atom Enerjisi Kurumundan izin almak zorundadırlar. İzinler, izin alma tarihinden itibaren en fazla bir yıl geçerli olacak şekilde düzenlenir. Cevap A şıkkıdır.

Tehlikeli yük taşıyan gemi ve deniz aracı, liman idari sahasına girmeden en az yirmi dört saat önce; liman sahasına girmesine kadar ki seyir süresi yirmi dört saatten az olan gemi ve deniz araçları ise kıyı tesisinden kalkışından hemen sonra, yüklerine ilişkin detaylı bilgilerin yer aldığı Bildirim Belgesini ilgilileri vasıtasıyla yazılı olarak liman başkanlığına sunar. Cevap B şıkkıdır.

Ambalajlanmış tehlikeli maddelerin taşınmasında rol alan yük ilgilileri ve kıyı tesisleri, Deniz yoluyla Taşınan Tehlikeli Yüklere İlişkin Uluslararası Kodu (IMDG) içinde belirtilen hususları içeren bir güvenlik planı oluşturur ve uygular. Cevap E şıkkıdır.

TMGD eğitimi verecek gerçek veya tüzel kişiler, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğünden yetki belgesi (TMGDEYB) almalıdır. Eğitim verebilecek kurum/kuruluşların nitelikleri Tebliğ’de tanımlanmış olup uygun olması durumunda verilecek yetki belgesinin geçerlilik süresi 5 yıldır. Cevap E şıkkıdır.

Tehlikeli madde taşımacılık faaliyetlerinde bulunması gereken belgeler; Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi, Taşıt Uygunluk Belgesi, Taşıma Evrakı,vTehlikeli Madde Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC5), Yazılı Talimat, Çok Modlu Tehlikeli Mal Taşıma Formu,  Güzergâh Tespit Belgesi, şeklindedir. Cevap E şıkkıdır.

Tehlikeli madde taşımacılık faaliyetlerinde bulunması gereken belgeler;

Ülkemizde Kara Yolu Taşıma Yönetmeliği’ne (08.01.2018 tarih ve 30295 sayılı) göre, tehlikeli madde taşıyan özel ve tüzel kişilerin C1, C2, K1, K2, L1, L2, M1, M2, N1, N2, R1, R2 yetki belgelerinden herhangi birisine sahip olmaları zorunlu olsa da kendi faaliyetlerinde kendi araçlarıyla taşıma yapanlar söz konusu belgelerden muaftır.

Tehlikeli madde taşımacılık faaliyetlerinde bulunması gereken belgeler;

Taşıt Uygunluk Belgesi (ADR Uygunluk Belgesi); araç ile ilgili bilgileri (araç sahibi bilgileri, araç kodu, fren özellik­leri vb.), tank/tanker bilgilerini (üretici bilgileri, üretim yılı vb.), tehlikeli maddelerle ilgili bilgileri (tehlikeli madde sınıfları, maddelerin birbiriyle uyumu vb.) içermeli ve düzenle­yen tarafından tarih verilerek kaşelenip imzalanmalıdır.

SRC5 Eğitim Konuları ve Yetkileri:

ADR Temel Eğitimi - 19 saat - Dökme veya ambalajlı tehlikeli madde taşıma

ADR Tank Eğitimi - 13 saat - Tank içinde taşıma

ADR Sınıf 1 Eğitimi - 8 saat - Patlayıcı maddeleri taşıma

ADR Sınıf 7 Eğitimi - 8 saat - Radyoaktif maddeleri taşıma

Çok Modlu Tehlikeli Mal Taşıma Formu, tehlikeli maddelerin birden fazla modda taşınmasına ilişkin kombine bir tehlikeli mal beyanı ve konteyner ambalaj sertifi­kası olarak kullanılabilecek niteliktedir. Çok modlu taşıma işlemleri, tehlikeli maddelerin taşınmasında karayolu, deniz yolu, hava yolu veya demir yolu ulaşımlarından en az ikisinin kullanıldığı entegre sistemlerdir.

Kara Yolu Taşıma Senedi (CMR Belgesi), gönderen ve alıcı arasındaki sorumlulukları düzenleyen bir belgedir. Bu belge, tehlikeli maddelerin taşıyıcı tarafından teslim alındığını, alıcıya teslim sırasında maddelerin ve ambalajların iyi durumda olduğunu, taşıma belgesi ile teslimat sırasındaki bilgilerin (ambalaj sayısı, marka vb.) tutarlı olduğunu gösteren en önemli belgedir.

Tehlikeli maddelerin havayolu ile taşınmasına ilişkin Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından Teknik Talimatlar (ICAO-TI) yayımlanmıştır. Ülkemizde de Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından yayımlanan Tehlikeli Maddelerin Havayolu İle Emniyetli Taşınması Talimatı (SHT-18) dokümanı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından Türkçeye çevrilmiş ve havayoluyla tehlikeli maddelerin taşınması tariflenmiştir.

Tehlikeli Maddelerin Demir Yolu İle Taşınması Hakkında Yönetmeliğe göre tehlikeli madde taşıyan trenlerde aşağıdaki belgelerin bulundurulması zorunludur:

Tehlikeli maddelerin deniz yolu ile taşınmasında De­nizde Can Emniyeti Uluslararası Sözleşmesi (Interna­tional Convention for the Safety of Life at Sea, SOLAS, 1974) kapsamında Tehlikeli Maddelerin Denizyoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik geçerlidir.

ISM;Uluslararası Güvenlik Yönetimi Kodu (International Safety Management)’dur ve deniz yolu taşımacılığında çalışan gemiler için kullanılır.

IMDG Kodu’nun amacı, tehlikeli yüklerin serbest, kısıtsız hareketliliklerini kolaylaştırırken, bu yüklerin emniyetli bir şekilde taşınmalarını sağlamak ve çevre kirliliğini önlemektir. IMDG, aşağıda belirtilen konuları içermektedir:
• Tanımlama ve eğitim
• Sınıflandırma
• Tehlikeli maddeler listesi
• Ambalajlama ve tank hükümleri
• Gönderim prosedürleri
• Ambalaj ve tank hükümleri ve testleri
• Nakliye operasyonlarına ilişkin hükümler

CIM; eşyanın Demiryoluyla Uluslararası Taşıma Sözleşmesine İlişkin Tek Tip Kuralları için kullanılan kısaltmadır.

IMDG kodları aşağıdaki hususları içermektedir (IMO, 2016):

• Gemi ve kargolara yönelik tehlikeli madde kaynaklı zararların engellenmesi

• Deniz çevre güvenliği ve buna yönelik zararların önlenmesi

• Tehlikeli maddelerin güvenli taşınmaları için gereken önlemlerin alınması

• Bu tür ürünlerin taşınıp taşınmayacaklarının belirlenmesi