TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ

Tedarik Zinciri Yönetimi, tüm lojistik faaliyetler ile organizasyonun bütününü ve organizasyonun diğer organizasyonlarla ilişkilerini kapsayan örgütsel performansı arttırmaya ve sürdürülebilir müşteri memnuniyeti yaratmaya yönelik faaliyet ve ilişkilerin yönetimidir (Erturgut, 2016).

Lojistik, malzemelerin tedarikçilerden üreticilere, bitmiş ürünlerin de üreticilerden müşterilere doğru akışını sağlayarak müşteri ihtiyaçlarının karşılanması bu sayede de kâr elde edilmesini amaçlamaktadır. Akademisyenler ve uygulayıcılar tarafından tedarik zinciri ve lojistik terimleri sıklıkla birbirlerinin yerine kullanılmaktadır. Literatürde iki kavram arasındaki farklılığın ortaya konmasındaki yaklaşımlardan biri tarihsel gelişime odaklanmaktadır. Lojistik, tedarik zincirinin amaçlarına ulaşmasında önemli etkiye sahip bir parçasıdır.

Rodrigue (2020) ise tedarik zincirinin tarihsel gelişimini; lojistik faaliyetlerin ayrı ayrı ele alındığı bölünmüşlük dönemi (1960’lı yıllar), lojistik faaliyetlerin malzeme yönetimi ve fiziksel dağıtım kavramları altında toplandığı birleşme dönemi (1970 ve 1980’li yıllar), küreselleşmenin etkisiyle lojistik yönetimi altında bütün faaliyetlerin bütünleşik bir biçimde ele alındığı entegrasyon dönemi (1990’lı yıllar), bilgi ve iletişim teknolojilerindeki ilerleme ile lojistikten tedarik zinciri yönetimine geçişin yaşandığı değer üretme dönemi ve depolama, malzeme taşıma, paketleme, dağıtım gibi faaliyetlerde dijitalleşmenin yaşandığı otomasyon dönemi olmak üzere beş aşamada incelemiştir.

Shah (2016) işletmelerin tedarik zinciri yönetimini kritik başarı faktörü hâline getiren eğilimlerinden biri şudur:

• Daha kısa ürün yaşam döngüleri. Artan rekabetle birlikte, tüm sektörlerdeki ürün yaşam döngüleri kısalmaktadır. Örneğin, Apple 6 ay gibi kısa bir yaşam döngüsüyle çalışmaktadır.

Tedarik zinciri yönetimi iş ortaklarıyla oluşturulan zincirler günümüzde en önemli rekabet stratejilerinden birisi olmuştur. Bu zincirin bilgi, tedarik, üretim, dağıtım ve envanter olmak üzere beş bileşeni söz konusudur.

Erteleme (Postponement): İşletmelerin talep oluşana kadar bir ürünün nihai konfigürasyonunu geciktirmede kullandıkları bir stratejidir. Bu yaklaşım aynı zamanda tedarik zincirinde bitmiş ürün envanterinin azaltılmasını desteklemektedir. Erteleme, tepki tabanlı üretim esnekliğini vurgulayan bir yaklaşımdır.

Tedarik zinciri yönetiminin ana faaliyetlerinden biri satın alma’dır. Tüm işletmeler tedarikçilerden hammadde satın alır ve satın aldığı ürünü katma değer yaratmak için işler. Bilişim teknolojilerinin etkisiyle özellikle 2000’li yıllardan bu yana satın alma faaliyetleri kağıtsız bir şekilde tedarikçi ilişkileri ve geliştirme konularına önem verilerek ilerlemiştir. 

Müşterilerin ihtiyaç duyduğu yerde ve zamanda gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan bir diğer TZY faaliyeti sipariş işleme’dir. Tedarik zincirinde hayati rol oynayan sipariş işleme süreciyle üretici ve müşteri arasındaki bağlantı sağlanmış olur.

Depolama, Dağıtım ve Sevkiyat

Depolama, dağıtım faaliyetlerinde ürünler müşterilere gitmeden önce depo veya dağıtım merkezlerinde bekletilir. Bu faaliyet özellikle talebe göre üretim yapan işletmeler için kullanışlıdır. Sevkiyat aşaması, dağıtım lojistiği kapsamında verilen bir hizmettir ve fiziksel olarak teslim alınmaya veya dağıtıma müsait ürünleri içerir.

Lojistik, malzemelerin tedarikçilerden üretici- lere, bitmiş ürünlerin de üreticilerden müşterilere doğru akışını sağlayarak müşteri ihtiyaçlarının kar- şılanması bu sayede de kâr elde edilmesini amaçla- maktadır.

bilgi ve iletişim teknolojilerindeki ilerleme ile lojistikten tedarik zinciri yönetimine geçişin yaşandığı değer üretme dönemidir.

iğer bileşenlerde olduğu gibi dağıtımda da özellikle operasyonel alanda teknolojinin yarattığı temel etkileri şu şekilde sıralamak mümkündür (Khan ve Yu, 2019):

Araç Sistemi; Düşük emisyon ve kirlilik oranı, sökülebilir parçalar ve üniteler

Depo Otomasyon Sistemi; Sınırlı belge ve kağıt kullanımı

Çapraz Sevkiyat (Cross-docking); Ürün- lerin depolarda fiziksel depolama işlemine tabi tutulmadan elleçleme işlemlerine tabi tutulması, büyük sevkiyatların küçük sev- kiyatlara dönüştürülmesi veya tam tersi gibi işlemlerle taşıma maliyetini düşürmeyi amaçlayan stoksuz depolar.

• Erteleme
• İnteraktif Rotalama

Sople (2012) TZY’nin faaliyetlerini şu şekilde özetlemektedir:

Tedarikçi ve müşterilerin işletme süreçleriyle entegrasyonu,
Planlama, uygulama ve koordinasyon süreçlerinde kanal üyeleri arasında bilgi akışı sağlama, Rekabet avantajı elde etmek için üyeler arası risklerin paylaşımı,
Zincir üyeleri arasında iş birliği sağlanarak dağıtım sürecinin etkin bir şekilde yönetimi, Sinerji yaratma için süreçlerin entegrasyonu,
Zincir ortaklarıyla uzun vadeli ilişkiler kurulması ve sürdürülmesi.

Dolayısıyla  tedarikçi ve müşterilerin işletme süreçlerinden ayrılması değil entegrasyonu yapılmaktadır , cevap A dır

Bilgi, tedarik zinciri boyunca tesisler, en- vanter, nakliye, maliyetler, fiyatlar ve müş- terilerle ilgili veri ve analizlerden oluşur.

Temelde envanter bileşeni şu işlemleri içermek- tedir:
•Tahmin
• Sipariş miktarı belirleme

• Hizmet seviyesi optimizasyonu • Tedarik planlaması
• Envanter dağıtımı