TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 12

Artık risk, organizasyonun riskin gerçekleşme olasılığını ve/veya etkisini azaltmak için riske yanıt vermesi aşamasında aldığı önlemlerden sonra kalan riski ifade etmektedir.

Doğru cevap C'dir.

HAZOP (tehlike ve işletilebilirlik)i FMEA (hata türleri ve etkileri), PESTLE (politik, ekonomik, sosyal, teknolojik ve çevresel) ve SWOT (güçlüve zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler) analizleri riskin belirlenmesinden kullanılan yöntemlerdir.

TZRY ise tedarik zincirindeki bozulmaların önüne geçerek zincirin kârlılığı ve sürdürülebilirliğini sağlamak üzere bilgi paylaşımı ve işbirlikçi organizasyonel ilişkileri kapsamaktadır.

Doğru cevap E'dir.

Tedarik zincirinde akışı bozan ve zincirin yönetilmesini zorlaştıran riskleri, dış kaynaklı ve iç kaynaklı riskler olmak üzere iki temel kategoride sınıflandırmak en yaygın yaklaşımdır. İç kaynaklı risklere organizasyonun üzerinde kontrol gücüne sahip olduğu kapasite yetersizliği, aşırı stok, geciken teslimatlar, yanlış tahmin, kazalar, çalışan hataları, bilgi gecikmeleri gibi örnekler verilebilir. 

Tedarikçinin iflası; kapasite maliyeti, finansal kapasite, kapasite esnekliği ve yapısal kapasite gibi etkenlerle birlikte iç kaynaklı risklerden kapasite riskleri arasında yer almaktadır.

Doğru cevap A'dır.

Fiziksel riskler; malzeme, yarı mamul ve ürünlerin tedarik zinciri boyunca hareketi ve stoklanması ile ilişkili risklerdir. Geciken teslimatlar, taşımanın aksaması, ürünlerin hasar alması, yok satma, stokların modasının geçmesi, kazalar bu kapsamda ele alınmaktadır.

Finansal riskler; tedarik zinciri boyunca para akışı ile ilgili risklerdir. Yatırımın geri dönüş oranının düşük olması, artan maliyetler, tahsil edilemeyen alacaklar, nakit sıkıntısı gibi riskler bu tür risklere örnek olarak verilebilir.

Bilgi riskleri; bilgi sistemleri ve bilginin tedarik zinciri boyunca akışı ile ilgili riskler bu kategoride değerlendirilmektedir. Veri kaybı, sistem arızaları, veri güvenliği problemleri, hatalı bilgi aktarımı gibi riskleri içermektedir.

Organizasyonel riskler; tedarik zinciri üyeleri arasındaki ilişkilerden kaynaklı risklerden oluşmaktadır. Etkin olmayan iletişim, kaybedilen müşteriler, tedarik problemleri, sözleşmeler ile ilgili anlaşmazlıklar, yasal uyuşmazlıklar gibi riskler organizasyonel risklere örnek olarak verilebilir.

Başka bir sınıflandırmada karşımıza çıkan müşteri riskleri,  değişken talep miktarı, ödeme sorunları, sipariş işleme problemleri, müşteri talebine göre kişiselleştirme (customization) gereksinimleridir.

Doğru cevap B'dir.

Risk matrislerini oluşturarak risk analizi yapma sürecinin aşamaları şunlardır:

I. Risk kriterlerini belirle

II. Riskli olayları tanımla

III. Olasılıkları değerlendir ve etkiyi tahmin et

IV. Risk matrisini oluştur

V. Riskleri önceliklendir ve azalt

Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Risklerin kategorize edilmesinde bir başka yaklaşım risk skorlarının kullanımıdır. Risk skoru, riskli bir
olayın meydana gelme olasılığı ile meydana gelmesi durumunda ortaya çıkacak sonucun şiddetinin (etki) çarpılmasıyla elde edilmektedir.

Doğru cevap B'dir.

Bilgi yönetimi alanında risk azaltma yöntemleri şunlardır: 

Siparişe göre üretim, ürün yönetimiyle ilgili bir risk azaltma yöntemidir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Risk azaltma stratejisi olarak fazla sayıda tedarikçiyle çalışıldığında bozulma riski büyük ölçüde düşer, tedarik riski düşer, kapasite riski artar, envanter riski düşer. Gecikme riskinin artması söz konusu değildir.

Doğru cevap E'dir.

Tedarik zinciri çevikliği, zincirin tepkiselliği ile bir kavramdır. Tedarik zincirinin kısa dönemli, meydana gelmesi tahmin edilemeyen değişikliklere hızlı bir şekilde, kabul edilebilir maliyetle karşılık verme becerisini ifade etmektedir.

Doğru cevap A'dır.

Tedarik zincirinde organizasyon içinde yaşanabilecek bozulmalara karşı, iç kaynak kullanımı yoluyla üretilen ürünler için gerektiğinde dış kaynak kullanılması zincirin sağlamlığını artırmaktadır. Bu stratejiler yap/satın al kararları olarak bilinmektedir.

Doğru cevap C'dir.

Gizli Talep: Tüketiciler tarafından özlem duyulan fakat çoğu kez ortaya konulmayan isteklerin
oluşturduğu talep türüdür

Envanter, satın alınan tüm mal ve malzemeleri, kısmen tamamlanmış bileşenleri, malzemeleri ve üretilen bitmiş ürünleri içerir.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Malzeme akış süreci; üretim sürecine girmeyi bekleyen hammadde stokları, dönüşümün ara aşamasındaki yarı mamul stokları ve üretim süreci tarafından tamamen dönüştürülmüş bitmiş ürün stoklarını içerir.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Fazla stoklar; ilave depolama, işletme sermayesi, sigorta, vergiler ve eskime sonucu maliyeti artırır ve kârlılığı azaltır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

İşletmeler ve tedarik zincirleri için stok tutmanın avantajları şunlardır:

- Tedarik zincirinde farklı faaliyetler arasında tampon görevi görür.
- Beklenenden fazla veya beklenmedik zamanlarda oluşan talebe anında cevap verme imkânı sunar.

- Gecikmiş veya çok küçük teslimatla izin verir.
- Ürünlerin fiyatlarının düşük olunduğu veya artmasının beklendiği durumlarda satın alınmasına
olanak tanır.
- Sezonluk işlemlere izin verir.
- Taşıma maliyetlerinin azalmasına ve komple yükleme yapılmasına izin verir.
- Acil veya belirsiz durumlara karşı koruma sağlar.
- Enflasyonun yüksek olduğu zamanlarda kârlı olabilir.

Kısmen işlenmiş, henüz satışa hazır olmayan ürünler, süreç içindeki envanterdir.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Maliyetleri düşürmenin yollarından biri de yüksek envanter maliyetlerinin azaltılmasıyla mümkündür. Etkin bir envanter yönetimi politikası izlenerek stok maliyetleri düşürülebilir ve bunun sonucunda maliyet avantajı elde edilebilir. Doğru cevap B'dir.

Envanter kavramı hammaddeleri, bileşenlerini, devam eden işleri ve bitmiş ürünleri içermektedir. Doğru cevap D'dir.

Transit envanter: Çok kritiktir ve bir şirketin performansı üzerinde önemli potansiyel
etki yaratır. Taşıma sırasındaki envanter anlamına gelir ve bu envanterin yüksek olması, yüksek riski de beraberinde getirir, çünkü kaynağından gönderilmiş ve hala hedefine ulaşmamıştır.

Doğru cevap B şıkkıdır.

Kullanım amacına göre oluşan stok türleri ile ilgili sınıflandırma aşağıdaki gibidir:

Döngü veya yenileme stoğu

Güvenlik stoğu

Transit stok

Mevsimsel stok

Promosyon stoğu

Spekülatif stok

Ölü veya modası geçmiş stok