TARLA BİTKİLERİ II

Dünyada tütün dikim alanı 3.5 milyon ha’dır. Ekim alanı yönünden Çin % 30.6’lık pay ile ilk sırada gelmekte ve bu ülkeyi Hindistan % 13.3, Brezilya % 11.0, Endonezya % 5.3, Zimbabve % 4.3 ve ABD % 2.7 ile takip etmektedir.

Türkiye'nin dünyada tütün üretimdeki payı % 4.0 iken, şark tipi kalite tütün üretimindeki payı % 50’ nin üzerindedir. Kalite tütün üretiminde Bulgaristan % 28, Yunanistan % 14 ve Yugoslavya % 6 paya sahiptir.

Türkiye’de tütün ve mamulleri sanayi uzun yıllar devlet (tekel) tarafından yönetilmiş, fakat bugün tamamı özelleştirilmiştir.

Tütünde kaliteye birinci derecede etki eden nikotindir. Nikotin oranı düşük olan tütünler kaliteli, yüksek olanlar kalitesizdir.

Tütün köklerinde sentezlenen ve yapraklarında biriktirilen yüksek dozları zehirleyici ve öldürücü, kapalı formülü C10 H14 N2 olan bir kimyasala nikotin adı verilir.

Şerbetçi otu kozalağının etkili maddesi olan alfa asite lupilin adı verilir.

Yukarıdaki üç madde de ilaçlık bitki sınıfına girmektedir.

Tütün, İspanyollar ve Portekizliler tarafından 16. yüzyılda Avrupa'ya getirilmiştir.

Tütün fidelikleri işletmeye yakın olmalıdır.

Tütün hasada gelince, yaprak uçları hafif aşağı sarkar.

Fermantasyon ile yaprağa şu özellikler kazandırılmış olur; • Tütünde gerçek kalite ortaya çıkar, • Karbonhidratların çoğunluğu şekerlere dönüşür, • N’ lu maddeler parçalanır ve yapraktaki N’ lu bileşiklerde azalma olur, • Yalnız amonyakta artış olur, • Organik asitler parçalanarak yapraktaki oranları azalır, • Tütünün alkali olan reaksiyonu hafif aside doğru kayar, • Nikotin oranı büyük ölçüde azalır, • Renk fazla değişmemekle birlikte, sarılaşır, • Tanenler, polyfenoller, reçineler ve eterik yağlar artar, • Tütün yaprağı içilebilecek aromayı kazanır.

Dünyada tütün alanında ilk sırada olan ülke Çin'dir.

Türkiye’de geleneksel olarak Türk haşhaşı yazlık ve kışlık olarak ekilir.Ekim yörelere göre değişir, kışlıklarda Ekim ayı başı, yazlıklarda ise Mart ayı sonudur.

Şerbetçiotu bir çeşni bitkisidir. Biraya aroma vermek için kullanılır. Ayrıca muhtelif mayaların yapımında da faydalanılır. Şekerleme ve hamur işleri sanayinin önemli hammaddesidir. Çok yıllık ve sarılıcı bir bitkidir. Çok yıllık olan kısmı toprak altındaki kök ve rizomlarıdır. Toprak üstüne her yıl sürgünler verir.

Türkiye'de tütün ekiminde Manisa ilk sıradadır.

N.tabacum L. türüne dahil kültür tütünlerinde bir bitkide ortalama 25-30 yaprak bulunur.

Nispeten meyili az olan tabana yakın kır arazilere kırtaban adı verilir.

Tıbbi ve aromatik bitkilerin genel olarak kullanılan kısmlarına Drog adı verilir.

Meyve ve tohumun yapışık haline karyotip adı verilmektedir.

Ham afyonun ilâçlık değeri az olmakla beraber acı ve ağrıları dindirmek, kanamalara engel olmak için tarih boyunca kullanıldığı bilinmektedir. Afyon alkaloidleri arasında morfin, kodein, tebain, narcein, narkotin, papaverin vb. olmak üzere 30- 35 kadar etkili madde bulunmaktadır. Bunlardan morfin, gerekli olmadığı halde devamlı alındığında alışkanlık yapmakta ve insan bünyesine zararlar vermektedir. Diğer alkaloidler alışkanlık yapmamakta ve sadece ilâç olarak hekimlikte kullanılmaktadır.