TARLA BİTKİLERİ II - Deneme Sınavı - 22

Yoncanın Ot Hasadı: Biçim zamanının belirlenmesi çok önemlidir. Biçme, bitkinin yedek besin maddesinin en fazla olduğu zaman yapılmalıdır. Bu nedenle yonca çiçeklenme başlangıcında yani % 10 çiçeklendiğinde biçilebilir. Çünkü bu devrede dekara ham protein verimi en yüksek düzeydedir. Fazla geç kalınırsa ham protein verimi azalacağı gibi yoncanın diplerinden, ikinci biçimi verecek olan sürgünler gelişmeye başlar ve bunların biçilme tehlikesi de ortaya çıkar. Genellikle biçme yüksekliği 8-10 cm’dir. Bir yıl içerisinde her çiçeklenme devresinde biçilir. Kış mevsimi yaklaşırken biçim o şekilde ayarlanmalıdır ki son biçimden sonra bitkide gelişme olmamalıdır. Biçilen bitkiler, tarla üzerinde veya çıtalar üzerinde kurutulabilir. Türkiye’de son yıllarda kurutma fabrikaları kurulmuştur. En iyi yonca kurutma yöntemi de bu fabrikalarda uygulanan yapay kurutmadır.

Korunga Batı Asya, Güney Avrupa ve Kuzey Afrika’nın yerli bitkisidir. Türkiye’de başta Doğu Anadolu bölgesi olmak üzere birçok yerde kültürü yapılan bir bitkidir. Doğu Anadolu bölgesinde bu bitkiye “göringen” veya “koringa” gibi isimler verilirse de esasında “korunga” olarak adlandırılır. Korunga kısa ömürlü çok yıllık bir baklagil yem bitkisidir. Türkiye’de özellikle 3. yıldan sonra kök boğazına yerleşen bazı zararlılar (Bembecia scopigera, Sphenoptera carceli gibi) nedeniyle fazla ömürlü olamamaktadır. Korunga çok yönlü faydası olan bir bitkidir

Korunga iyi bir mera bitkisidir. Türkiye’de birçok yüksek rakımlı doğal meralarda korungayı görmek mümkündür. Besleme değeri ve kıraç koşullara dayanımı nedeniyle yapay mera tesislerinde baklagil kaynağı olarak çoğunlukla korunga tercih edilir. Korunga otu şişme yapmamaktadır. Bu özelliği ile yapay ve doğal meralarda hayvanlara doğrudan otlatılabilmektedir. Özellikle koyunlar korunga otunu otlamayı diğer yem bitkilerine tercih etmektedirler. Smoliak and Hanna (1975) yaptıkları bir çalışmada; yonca, korunga ve nohut geveninin koyunlar için lezzetliliğinde bir fark görülmediğini ancak, koyunların ilk önce korungayı otladıklarını bildirmişlerdir. Parker and Moss (1981) yaptıkları lezzetlilik testinde 6 aylık düvelerin korunga otunu yonca otuna tercih ettiklerini bildirmektedirler. Kuzularda zarar yapan mide nematodlarına karşı korunga yeminin iyileştirici özelliği bulunmaktadır. Yapılan bir araştırmada korunga otu ve silajı ile beslenen kuzularda kontrol yem grubuna göre sırasıyla %64 ve %48 oranında daha fazla nematod kontrolü sağlanmıştır (Heckendorn et al. 2007). Eğimli alanlarda erozyon kontrolü için ideal bitkilerdendir (Yüksek ve Yüksek, 2007). Özellikle yatık gelişen korunga ekilmesiyle kıraç alanlarda su ve rüzgâr erozyonunu kontrol etmek mümkündür. Korunga iyi bir bal özü kaynağıdır. Bal arıları yan yana ekili yonca ve korunga parsellerinden genellikle korunga parselini tercih etmektedirler.

Otlak Ayrığı (Agropyron cristatum):
Ana vatanı Rusya’nın Sibirya bölgesinden, Türkiye’nin de içerisinde bulunduğu, Ön Asya ve Doğu Avrupa ülkelerine kadar olan bölgedir. Bu ülkelerde doğal olarak yetişmektedir. Tarımı Kanada, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya başta olmak üzere geniş bir alanda yapılmaktadır. Çok yıllık, uzun ömürlü, kısa boylu, kışa ve kurağa dayanıklı serin mevsim yem bitkisidir. Çevreye uyum kabiliyeti çok yüksektir. İç Anadolu’nun kıraç koşullarına iyi dayanır. Bu bölgede hem ot için, hem de tohum için iyi sonuç alınır. Meraların önemli bir bitkisidir. Yonca ve korunga ile iyi karışım meydana getirebilir. Toprak muhafazası amacı ile yetiştirilebilecek bitkilerden birisidir.

Doğru cevap A' dır.

Otlak ayrığının yeşil ot verimi dekara 600-800 kg’dır. Çiçeklenme dönemi başlangıcında biçildiğinde lezzetli ve besin değeri yüksek ot verir. Fakat otlak ayrığının esas yararlanılması otlatma amacı ile olduğu için, baklagillerle beraber ekildiğinden verimi değişebilir.

Doğru cevap B' dir.

Mavi ayrık bitkisi de kışa ve kurağa dayanıklıdır. Yıllık yağış toplamı 300-400 mm arasında bulunan bölgelerde başarılı bir şekilde tarımı yapılabilir. Kurak koşullarda otlak ayrığından daha uzun süre yeşilliğini korur.

Doğru cevap C' dir.

Yumak türleri şunlardır:

Doğru cevap D' dir.

Kıraçta yeşil ot verimi dekara 1000-1200 kg kadardır. Bu verim taban suyunun yüksek olduğu bölgelerde önemli olarak artar. Ot hasadı bitkinin dal ve yapraklarının körpe olduğu zaman yapılmalıdır. Bitkinin olgunlaşması beklenirse ot kalitesi çok çabuk düşer. Yüksek otlak ayrığının tohum verimi de yüksektir. Tohum verimi genellikle dekara 50-60 kg’dır.

Doğru cevap E' dir.

Kıçıksız brom çok yıllık, serin mevsim yem bitkisidir. Dünyada en fazla kültü- rü yapılan buğdaygil yem bitkisi türlerinden birisidir. Otu lezzetli ve kalitelidir. Kılçıksız brom rizomlu bir yem bitkisi olduğu için mera bitkisi olarak da kullanılır.

Doğru cevap A' dır.

Kamışsı Yumağın Hasadı: Ot için yetiştirildiğinde erken biçmek gerekir. Başaklanma başlangıcında biçmek en uygun zamandır. Kuru ot verimi dekara 600-800 kg olmasına rağmen, kıraç koşullarda bu miktar 300-400 kg arasındadır.

Doğru cevap B' dir.

Çayır kelpkuyruğunun ana vatanı Avrupa ve Asya’nın nemli bölgeleridir. Türkiye’de de Doğu Anadolu ekolojisinin önemli bir bitkisidir. Çok yıllık ve soğuğa dayanımı iyi olan çayır kelpkuyruğu bol yapraklı, verimli bir türdür. Baklagillerle birlikte çok iyi karışımlar oluşturur.

Doğru cevap C' dir.

Küçük tohumlu bir bitki olduğu için ekim yatağının çok iyi hazırlanması gerekir. Soğuk bölgelerde ekimi ilkbaharda yapılır. Ekimde kullanılacak tohumluk miktarı dekara 200-500 g arasındadır. Sıraya ekim başarılı sonuç vermektedir. Sıralar arası bölgenin yağış durumuna göre ayarlanmalıdır. Sıra arası normal olarak 30-40 cm olmalıdır.

Doğru cevap D' dir.

İtalyan çimi Ön Asya ve Akdeniz bölgesinin yerli bir bitkisidir. İlk defa İtalya’da kültüre alınmıştır. 800 m’den fazla yüksekliklerde bu bitkiye rastlanmaz.

Doğru cevap E' dir.

Otlak ayrığı, yonca ve korunga ile iyi karışım meydana getirebilir.

Otlak Ayrığı (Agropyron cristatum)
Ana vatanı Rusya’nın Sibirya bölgesinden, Türkiye’nin de içerisinde bulunduğu, Ön Asya ve Doğu Avrupa ülkelerine kadar olan bölgedir. Bu ülkelerde doğal olarak yetişmektedir. Tarımı Kanada, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya başta olmak üzere geniş bir alanda yapılmaktadır. Çok yıllık, uzun ömürlü, kısa boylu, kışa ve kurağa dayanıklı serin mevsim yem bitkisidir.

Köksap (Rizom): Toprak altında bulunan ve yukarı doğru filizler, aşağı doğru kökler veren yatay gövdedir.

Otlak ayrığının yeşil ot verimi dekara 600-800 kg’dır.

Mavi ayrık, mera bitkisi olarak ve erozyon kontrolü amacı ile yaygın olarak kullanılmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Buğdaygiller familyasına bağlı bitkiler saçak köklüdürler. Gelişmiş saçak kökleri sayesinde toprak erozyonunu önlerler ve toprağa bol miktarda organik madde sağlarlar. İçerdikleri zengin karbonhidratlar bakımından hayvan beslenmesinde büyük değere sahiptirler. Doğru yanıt E'dir.

Mavi ayrık bitkisi de kışa ve kurağa dayanıklıdır. Yıllık yağış toplamı 300-400 mm arasında bulunan bölgelerde başarılı bir şekilde tarımı yapılabilir. Kurak koşullarda otlak ayrığından daha uzun süre yeşilliğini korur. Rizomlu bir bitki olduğu için toprak üzerinde sık bir bitki örtüsü oluşturur. Mavi ayrık otlak ayrığına göre biraz daha verimli, zengince topraklara ekilmelidir. Geçirgenliği iyi olan zengin
topraklardan yüksek verim alınmaktadır. Daha çok taban topraklara ekilmeli, kıraç yamaçlarda ise otlak ayrığı tercih edilmelidir.