TARLA BİTKİLERİ II - Deneme Sınavı - 13

Pancarın Beta cinsine dahil olan ve dört grupta incelenen 13-17 türü bulunmaktadır. Beta cinsi merkezi çiçekliler takımına ve Ispanakgiller familyasına mensuptur.

Pancar iki yıllık bir bitkidir. Pancar birinci yıl şeker endüstrisi için, ikinci yıl ise tohum elde etmek için yetiştirilmektedir.

Pancar çiçekleri döllendikten sonra meyveler (tohum) teşekkül eder. Pancar tohum topaklarına glomerul denir. Çok rüşeymli pancarlardan poligerm, tek rüşeymli pancarlardan monogerm tohum elde edilir.

Pancar kökgövdesinde baş en dış yaprakların oturduğu yere kadar olan kısımdan ibarettir. Pancar başına epikotil denir.

Perigon, çanak ve taç yaprakların birleşik halidir.

Yapılan toprak ve bitki analizleri sonucu gerek görülürse demir, magnezyum, çinko, bor, mangan, molibden gibi elementler de verilmelidir. Örneğin, bor noksanlığı pancarın başında kırmızı çürüklükler meydana gelmesine sebep olur.

Dünyadaki en önemli şeker kaynağı, Türkiye’de ekonomik olarak üretilemeyen, sadece Çukurova, Mersin ve Antalya’da çerezlik olarak yetiştirilen şeker kamışıdır. Doğru cevap C'dir.

Patatesin dışındaki nişasta içeren bitkiler buğday, çeltik ve mısırdır. Doğru cevap E'dir.

Niğde 20 bin ha ile en fazla patates dikimi yapan ildir. Daha sonra 6.2 bin ha ile Nevşehir, 9.4 bin ha ile İzmir bu ili takip etmektedir. Doğru cevap D'dir.

Gıda sanayiinde çeşitli (patates unu, püresi, cips, pomfrit, hazır çorba vb. gibi) şekillerde işlenerek yine yemeklik ve çerezlik olarak kullanılır. Pomfrit, yağda kızartılmış parmak patatese verilen isimdir. Doğru cevap B'dir.

Patates Amerikan menşeyli ender bitkilerden biridir. Patlıcan, domates, tütün ve biber gibi Solanaceae familyasında bulunan bitkilerin akrabasıdır. Onlarla aynı aileye mensuptur. Doğru cevap D'dir.

Yerelmasının İngilizce adı Kudüs Enginarı’dır. İsminin Kudüs enginarı olması önceleri bitkinin Asya ve Avrupa menşeyli olduğu düşüncesini uyandırmış, hatta 18 ve 19. yüzyılda ABD’deki ıslah çalışmaları için Avrupa’dan yerelması materyali toplanmış ve götürülmüştür. Doğru cevap A'dır.

Askorbik asit C vitaminidir. Doğru cevap B'dir.

En büyük pancar şekeri üreticisi olan ülke Rusyadır (bknz. Çizelge 3.3). Doğru cevap D'dir.

Pancar ortalama 3-4 defa, hatta bazen çok kurak geçen yerlerde 6 defa sulanır. Sulama aralıkları 20-25 gün olmalıdır. Fazla su pancarın kitle halinde çürümesine ve özellikle mantar hastalıklarının artmasına sebeb olabilir. Sulamada karık usulü, yağmurlama ve damla sulama yöntemleri tavsiye edilebilir. Doğru cevap D'dir.

Solanin: patatesin kabuğunda bulunan, onu acılaştıran zehirli madde, alkaloid.

Patates kökeni Türkiye olmayan bitkilerden biridir. Yeni Dünya bitkisi olan
Patates, Avrupa’ya ilk defa süs bitkisi olarak kökeni olan Güney Amerika’nın And
Dağları’ndan gelmiştir

Özellikle Nevşehir ve Niğde Türkiye’deki toplam patates dikili alanların yaklaşık % 30’ unu, üretimin ise
% 44’ünü teşkil etmektedir. Niğde 20 bin ha ile en fazla patates dikimi yapan ildir.
Daha sonra 6.2 bin ha ile Nevşehir, 9.4 bin ha ile İzmir bu ili takip etmektedir.
Birim alana verimi en yüksek il 4340 kg/da ile Nevşehir, 3607 kg/da ile Niğde’dir

Yer elması ayçiçeğinin akrabası olup onun gibi gösterişli bir bitkidir. Yerelmasının Ingilizce adı Kudüs Enginarı’dır. Isminin Kudüs enginarı olması önceleri bitkinin Asya ve Avrupa menşeyli olduğu düşüncesini uyandırmıştır.

Fazla yerelması üreten ülkeler ABD, Kanada, Fransa, Almanya, Ingiltere ve Rusya’dır. Türkiye’de ise yerelması ekilen, üretilen ve tüketilen il Ankara’dır.

Şeker pancarı 30. güney enlemi ile 60. kuzey enlemleri arasında yetiştirilebilmektedir.

Türkiye’de 1925 yılında Şeker Fabrikası kurmak için bir şirket kuran Uşak eşrafından Mollazade Nuri efendi 1926 yılında Uşak’ta ilk şeker fabrikasını kurmayı başarmış ve fabrika 1927 yılında faaliyete geçmiştir

2009 kampanyası üretim değerlerine göre, Türkiye pancar şekeri üreten Avrupa Ülkeleri içinde 7. sırada, dünya ülkeleri arasında ise ABD dahil 8. sıradadır.