TARLA BİTKİLERİ I

Mısır bitkisi kazık değil saçaklı bir kök yapısına sahiptir. Bu kök yapısına göre mısır bitkisi sırasıyla çim kökü, embriyonal kökler, adventif kökler ve destek kökleri geliştirmektedir. Destek kökler son olarak mısır bitkisinin toprak yüzeyinin hemen üstündeki 2. veya 3. boğumundan çıkarak bitkinin yatmasını önler. Doğru cevap D seçeneğidir.

Embriyoda mısır tanesinde bulunan nişatanın % 8,2'si, proteinin % 18,82i, yağın % 34,5'i, şekerin % 10,8'i ve külün % 10,1'i buşunmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Mısır için sıra arası ve sıra üzeri mesafeler dekarda 6000-7000 bitki olacak şekilde ayarlanmalıdır. Erkenci çeşitlerde dekarda 8000-10000 bitki olacak sıklık uygulanabilir. Doğru cevap C seçeneğidir. 

Sorgum mısır, buğday, çeltik ve arpadan sonra dünyada en fazla üretilen tahıl cinsidir. Başta tane ürünü, silajlık, yeşil yem-hasıl ve kuru yem, süpürgelik ve şıralık olmak üzere birçok çeşidi vardr. Dünyada sorgum ekilişi azalma göstermekle birlikte hala önemini korumaktadır. Ekim alanı bakımından tahıllar içinde 4., üretim bakımından 5. sırada yer alır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Darılar içinde vejetasyon süresi en kısa olanı kumdarı olup, ömrünü 50-80 günde tamamlar. İç Anadolu koşullarında ekim zamanı 1-15 Haziran arasındadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Mısırın anavatanı Amerika kıtasıdır ve bu kıtanın keşfinden sonra dünyaya yayılan önemli bitkilerden biridir. Avrupalılar, Amerika’ya gelmeden önce yerli halk (Indian ve Kızılderililer) yüzyıllarca mısır yetiştirmiş ve büyük bir başarı ile atdişi, sert, şeker, cin mısır ve unlu mısır çeşit gruplarını geliştirmişlerdir.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Mısır, dünya toplam tahıl ekim alanı içinde % 26.3 ve toplam tahıl üretimi içinde % 37.3 pay alan önemli bir cinstir. Mısır, tahıllar içerisinde en yüksek verime sahiptir.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Arkeolojik çalışmalar sonucu Meksika ve Orta Amerika orjinli olduğu kanıtlanan mısır, şimdilerde tüm tropik ve suptropik alanlarda yazlık bitki olarak yetiştirilmektedir. Amerika’nın keşfinden sonra Avrupa’ya getirilmiş, buradan dünyaya yayılmıştır. Kuzey Afrika - Mısır ve Suriye yolu ile 1600 yıllarında Mısır’dan ülkemize getirilmiştir.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Kök: Mısır diğer tahıllar gibi saçak kök sistemine sahiptir. Mısırda; çim kökü (kılavuz kök), embriyonal kökler, adventif kökler (sürekli kökler-harici kökler) ve destek kökler olmak üzere dört tip kök vardır.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Mısır tanesi 4 kısımdan meydana gelir. Bunlar kabuk, endosperm, embriyo ve sapçıktır. Tüm tanenin % 5’ini kabuk, % 82 ‘sini endosperm, % 12 ‘sini embriyo ve %1 ‘ini sapçık oluşturur. 

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Mısır yazlık bir bitki olduğu için büyüme ve gelişmesini yılın güneşli ve sıcak günlerinde yapar. Çimlenme minimumu 9-10 °C olup, optimum çimlenme sıcaklığı 18°C’ nin üzeridir.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Ocak usulü ekimde; ocaklar arasında 40 - 60 cm aralık kalacak ve her ocağa 3 tohum gelecek şekilde ekim yapılır.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Darı kelimesi Gramineae=Poaceae familyasında biri (Sorghum) Andropogeneae, ikisi (Panicum ve Setaria) Paniceae oymağında bulunan üç bitki cinsine verilen ortak isimdir. Ülkemizde bazı yörelerde mısır bitkisi için de darı kelimesi kullanılmaktadır. Dünya üzerinde ve ülkemizde üç cinsten biri, ikisi veya üçü birden farklı amaçlarda yetiştirilir. 

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Cindarı da kumdarı gibi, en eski kültür bitkilerinden biridir. Ana yurdu Çin, Güney ve Doğu Asya’dır. Çin’deki doğal ırkları göz ardı edilirse, dünyada kültüre alınan en eski bitkilerdendir. 

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Ülkemizde darıların ekim alanı oldukça azalmıştır. Muğla, Diyarbakır, Kütahya ve Kahramanmaraş illerinde toplam 2307 bin ha ekim alanı ve 5327 ton üretim vardır. Ekiliş alanlarının çoğu, başta buğday olmak üzere öteki tahıllara geçmiştir.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Mısırın anavatanı Amerika kıtasıdır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 2016 yılı verilerine göre dünyada mısırın en fazla ekiliş ve üretimi Amerika kıtasındadır. Doğru cevap A'dır.

Dünyada üretilen mısırın % 61'i hayvan beslenmesinde yem maddesi olarak değerlendirilirken ülkemizde bu oran % 76'dır. Yüksek karbonhidrat, düşük lif ve yağ içeriği ile lezzetli oluşu; birim alandan oldukça çok yeşil sap elde edilmesi bitkinin yem değerini artırmaktadır. Tane elde etme amacıyla yetiştirilen mısır tanelerinin bir bölümü de, kırma yem olarak hayvan beslemede kullanılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Mısırda; çim kökü (kılavuz kök), embriyonal kökler, adventif kökler (sürekli kökler-harici kökler) ve destek kökler olmak üzere dört tip kök vardır. Doğru cevap C'dir.