TARLA BİTKİLERİ I - Deneme Sınavı - 17

Hegzaploid grup asıl ekmeklik buğday grubudur.

Derin killi-tınlı, tınlı-killi olan ve yeterli humusu fosfor ve kireci olan kumlu-tınlı topraklar en iyi buğday topraklarıdır

En uygun ekim zamanı çim yatağındaki hava sıcaklığının 5-8 °C’ye düştüğü zamandır. Bu devre Orta Anadolu’da 10-15 Ekim, Marmara Bölgesinde 15 Kasım - 30 Aralık tarihleri arasına rastlar.

Serpme Ekim: En ilkel ekim yöntemidir.

Serpme ekimin sakıncaları aşağıda olduğu gibi sıralanabilir; • Birim alana atılan tohum miktarı artar. • Her tohumun yaşama alanı farklı olur. • Tohumlar aynı derinlikte ekilmez, bazıları derin de bazıları ise yüzeyde kalırlar. • Tohumların çimlenmeleri farklı zamanda olur. • Düzensiz çıkışa bağlı olarak olgunlaşma zamanları farklıdır. • Verim düşük olur

Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde değişik hasat yöntemleri kullanılır. Bunlar; • El ile yolarak, • Orak, • Tırpan, • Orak makinaları, • Biçerdöver ile hasat.

Buğday

İç Anadolu

Orta Anadolu; Anadolu Beyazı, Kızıltan-91, Altıntaş-95, Ahmetağa, Aytın 98,
Bayraktar 2000, Kırgız 95, Kunduru-1149, Çakmak-79, Bezostaja-1, Gerek-79,
Atay-85, Gün-91, Dağdaş 94, Konya 2002, Sultan 95, Türkmen Şanlı, Reis, Destan,
Zencirci 2002, İmren, Mirzabey 2002.

-35

Ticaret gübrelerinin

Tohumların aynı derinliğe ekimleri yapılır.

Süne

Yulaf

Buğday çok eski zamanlardan beri ziraati yapılan ve medeniyetin gelişmesinde önemli yeri olan bir kültür bitkisidir. Arkeolojik kazılardan çıkan karbonlaşmış buğday tohumlarından anlaşıldığına göre, M.Ö. 7000 yıllarında kültüre alınmıştır.

Dünya buğday verimi 99 kg/da iken 2009 yılında 340,5 kg/da’a yükselmiştir. Son 40 yıl içerisindeki üretimdeki artış; verimi yüksek çeşitlerin üretilmesi, yetiştirme tekniğindeki gelişmelerin yaygınlaştırılması, mekanizasyon ve girdi kullanımındaki artışlar sonucu verimde meydana gelen artışlardan ileri gelmektedir. Serpme Ekim, en ilkel ekim yöntemidir. Tohumlar elle veya makine ile serpilerek atılırlar.

Dünyada 2016 yılı itibariyle en yüksek buğday verimine sahip ülkeler AB ülkeleri olduğu görülmektedir. Fransa’da 530, Almanya’da 764, Çin’de 540 kg/da’dır. 2016 yılı itibariyle Kazakistan’da verimlilik dekar başına 121, İran’da 195, Türkiye’de ise 270 kg/da olarak öngörülmüştür. Rusya’da verimlilik 268, ABD’de de 354 kg/da olarak tahmin edilmektedir (FAO, 2017).

Serpme Ekim: En ilkel ekim yöntemidir. Tohumlar elle veya makine ile serpilerek atılırlar. Tohum üzeri değişik şekilde kapatılır. Bu kapatma sırasında bazı tohumlar derinde kalır, bazıları ise açıkta kalır, bu nedenle çıkışlar yeknesak olmaz, bu durumda istenilen şekilde kışa giremeyen bitkiler kıştan zarar görürler. Ancak ekimde geç kalınmışsa, toprak çok nemli ise ya da araziler makinelerin çalışmayacağı kadar dik ise bu sistem uygulanır.

Toprağın verimini artıran faktörler çok çeşitlidir. Bunlardan gübreleme, sulama, toprak işleme yöntemleri, ekim yöntemlerinin uygulanması ve bölge koşullarına uygun tohumluk kullanma ön planda yer alanlardır. Buğday da ekilecek çeşidin iyi tohumluğunu kullanmakla verimde % 15-20 artış sağlanabilir.

Biçerdöver dışındaki hasat yöntemlerinde hasat ve harman kaybı daha fazla ol- makta, hasat ve harman daha uzun zaman almakta iş gücü daha fazla olmaktadır. Buğdayda ve diğer tahıl cinslerinde verim kaybını önlemek bakımından hasadın zamanlı yapılması önem taşır. Bu bakımdan hasat ve harmanı ehliyetli biçer- döver operatörü yapmalıdır. Ayrıca, en uygun hasat ve harman, birlikte iş gücü, zaman ve harman kayıplarını en alt düzeye indiren biçerdöverle yapılan hasat- harmandır.