TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA - Deneme Sınavı - 27

Vakuol: Bitki hücrelerinde suyun depolandığı organeldir.

İçme ve kullanma

Buharlaşma ve terleme ile yükselen su bulutlarda yoğunlaşarak tekrar yağış haline geçer. Herhangi bir havzaya (alana) düşen yağışın, sızma (infiltrasyon) ve buharlaşmadan sonra geri kalan suyun bu alanı terk eden kısmına yüzey akış adı verilmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Su potansiyeli en düşük havzalar 0.49 milyar m³ ile Akarçay Havzası ve yıllık akışı 0.50 milyar m³ olan Burdur Gölü havzasıdır.

Ülkemizde yerüstü su kaynakları ile sulanabilir tarım arazilerinin %75-80’i sulanmaktadır. Geri kalan
kısmı (%20-25) ise  yeraltı su kaynaklarından yararlanılarak sulanmaktadır.

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün görevleri şunlardır:

İklim koşullarına ve yüzey şekillerine bağlı olarak havzanın genişliği değişir. Akarsu havzaları açık ve kapalı havza olmak üzere ikiye ayrılır. Suları denize ulaşan havzalara açık havza, suları denize ulaşmayan havzalara ise kapalı havza adı verilir. Yer şekilleri, sıcaklık ve nem kapalı havzaların oluşmasında etkili faktörlerdir. Ülkemiz topoğrafik yapısına göre 25 hidrolojik su havzasına ayrılmıştır.

• Su kaynaklarının korunması, iyileştirilmesi ve kullanılmasına ilişkin politikaları belirlemek • Su yönetiminin ulusal ve uluslararası düzeyde koordinasyonunu sağlamak • Sucul çevrenin ekolojik ve kimyasal kalitesinin korunmasını sağlamak, bunun için havza bazında nehir havza yönetim planları hazırlamak, hazırlatmak • Bütüncül nehir havzaları yönetimi ile ilgili mevzuat çalışmalarını yürütmek • Kurak dönemlerde yönetim stratejilerini belirlemek • Yerüstü ve yeraltı sularının kalite ve miktarının korunmasına yönelik çalışmalar yapmak, izlemek ya da izletmek • Taşkın yönetim planlarını hazırlamak • İklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi ile ilgili çalışmalar yapmak • Ulusal su bilgi sistemini oluşturmak, izleme ağını kurmak ve izleme programları hazırlamak • Su kirliliği ve nitrat kirliliği açısından hassas alanları belirlemek ve izlemek • Sektörel bazda su kaynaklarının tahsislerine ait gerekli koordinasyonu yapmak, • Taşkınlarla ilgili strateji ve politikaları belirlemek

Su potansiyeli temel olarak 4 faktörün kontrolü altındadır ve bu 4 faktörün toplamı ile hesaplanır. Bunlar basınç potansiyeli, osmoz potansiyeli, matriks potansiyeli ve yerçekimi potansiyeli.

Toprak suları içerisinde sadece absorbe edilebilen
kapillar (kılcal) su bitkiler tarafından alınabilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Bitkilerde su ve suda çözünmüş maddeleri bitkinin
üst kısımlarına taşımakla görevli olan ve ölü hücrelerden oluşmuş ksilem (odun boruları) dokusu ile fotosentez sonucu üretilen ürünlerin taşınmasından sorumlu canlı floem (soymuk boruları) dokusunun oluşturduğu bütüne iletim demeti adı verilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Su molekülünde iki H atomu, O atomuna arada 1050’lik bir açı oluşturacak şekilde bağlanmıştır ve polar özelliktedir. Başka bir ifadeyle, molekülün
O ucu negatif yüklü iken H ucu pozitif yüklüdür.Bu kimyasal özellik, su moleküllerinin birbirine bağlanarak çekmesini sağlamaktadır. Bu olaya kohezyon
adı verilmektedir. Kohezyon kuvveti, suya oldukça fazla bir gerilim direnci kazandırmakta ve yüzey gerilimi sağlamaktadır.

Apoplastik yol, suyun diğer yollardan temelden farklı bir şekilde, herhangi bir zardan geçmeden, bitki hücre çeperleri ve hücrelerarası hava boşlukları sistemi boyunca taşınması olayına verilen addır. Doğru cevap B'dir.

Gövde ve yapraklarında yer alan özel dokularda su tutma, biriktirme yeteneğinde olan bitkilere sukulent bitkiler adı verilir. Kaktüsler, sukulent bitkilere örnek olarak verilebilir. Doğru cevap C'dir.

Bir hücrenin osmoz ile su alabilmesi için hipotonik (hücreye kıyasla daha az yoğun) bir ortamda bulunması gerekir. Hücre daha yoğun (hipertonik) bir ortama konursa su kaybederek büzülür, buna plazmoliz denir. Plazmolize olmuş bir hücre hipotonik bir ortama konursa bir süre sonra eski haline geri dönecektir ki buna deplazmoliz adı verilmektedir.

Kapillar suyu iki başlık altında değerlendirmek gerekir: Absorbe edilebilen ve absorbe edilemeyen kapillar su. Doğru cevap B'dir.

Morfoloji, canlıların dış görünüşüne ait özelliklerle ilgilenen bilim dalıdır. Doğru cevap C'dir.

Difüzyon ya da yayılma, esasen molekül, iyon ya da gaz halindeki maddelerin yüksek konsantrasyonda bulundukları ortamdan daha küçük konsantrasyonda bulundukları ortama doğru (konsantrasyon gradienti yönünde), homojen (her yere eşit miktarda) bir dağılım sağlanıncaya kadar ve enerjiye ihtiyaç duyulmadan gerçekleşen hareketlerine verilen isimdir.

Yapı ve organizasyon bakımından gövdeden farklı özellikler gösteren kökte gaz alışverişini sağlayan stomalar bulunmaz.

Dünya atmosferi, ortalama sıcaklığın değişimine göre, yeryüzünden yukarıya doğru Troposfer, Stratosfer, Mezosfer ve Termosfer olarak ayrılmaktadır.