TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA - Deneme Sınavı - 23

Tahıllar ülkemizde en fazla ekim alanı ve üretimi olan tarla bitkileri olup, tahıllar içerisinde serin iklim tahıllarından
buğdayın en fazla üretimi ve ekimi yapılmaktadır.

Nemli tarım sistemi, bir bölgede düzenli olarak 1250 mm’den fazla yıllık toplam yağışın düşmesi durumunda uygulanan tarım sistemidir.

Bitkilerin büyüme dönemlerinde ihtiyacı olan su miktarının bilinmesi amacıyla bitki gelişimini dört farklı dönemde incelemek mümkündür. Bu dönemler;

Fide dönemi

Yeşil aksam dönemi

Çiçeklenme ve olgunlaşma dönemi

Tam olum ve hasat dönemi

Toprak neminin ölçülmesinde birçok yöntem kullanılmakla birlikte bunlardan bazıları doğrudan, bazıları ise dolaylı ölçüm yöntemleridir. Gravimetrik yöntem; doğrudan toprak nemini ölçme yöntemi olup en çok kullanılan yöntemdir.

Sulama uygulanan tarım alanlarında drenajı zorunlu hale getiren durumlar ve belirtiler şunlardır;
a. Sulanan alanda çukur bölgelerde su birikimi ve bu sularda sivrisinek gibi birçok küçük canlının görülmesi

b. Sulama yapılan alanlarda yüzeylerde tuz birikimi, suyu seven bitki populasyonunun artması
c. Toprağa suyun infiltrasyonunda önemli ölçüde azalma
d. Toprak işlemede gecikme ve zorlanma
e. Yetişen bitkilerde kök çürüklüğüne bağlı olarak bitki gelişiminde ve buna bağlı olarak verimde ve kalitede düşme

Kapalı drenaj sulama sistemleri beş grup altında incelenir. Bunlar;
a. Doğal drenaj sistemi
b. Önleyici drenaj sistemi
c. Paralel drenaj sistemi
d. Kuyu drenaj sistemi
e. Mol drenaj sistemi

Toprakta bitki kökleri için en uygun gelişme bölgesi organik maddece zengin olan 0-50 cm derinliğindeki bölgedir. Bu bölge derinliğinin az olduğu topraklara yüzlek toprak denir.

Göllendirerek tava ve uzun tava sisteminde suyu tavada tutmak amacıyla tarla kenarlarına topraktan yapılan yükseltiye
sedde denir.

Karık usulü sulama sisteminin kurulması ve uygulaması esnasında kullanılan bir takım aletler mevcut olup; bu aletler; kanal açma aleti veya pulluğu, sedde yapma aleti, karık açma aleti, sifonlardır.

Tahıllar bir yıllık bitkiler olup saçak köklü, gövdeleri yuvarlak ve boğumlardan meydana gelmiş, yaprakları dar uzun ve damarlıdır.

İç Anadolu Bölgesinde iklim koşullarına en uygun olarak buğday ve arpa geniş olarak yetiştirilebilmektedir.

Yıllık düşen yağış miktarının 500 mm'den düşük veya yeterli yağış alıp da yağışın çoğunluğu bitki yetişme periyodu dışında düşen bölgelerde sulama olmadan yürütülen tarım sistemi kuru tarım sistemidir.

Damla Sulama Sistemi; suyun bitkinin kök bölgesine verilerek su zaiyatının azaltıldığı ve aşırı nemden kaynaklanan hastalıkların önemli ölçüde engellendiği, başlangıç yatırımlarının biraz maliyetli olmasına rağmen etkin bir sulama meydana getirmesi ve büyük oranda su tasarrufu sağlaması ile uzun vadede karlı bir sistem olan sulama sistemidir.

Sulama suyunda bulunan 2 veya 3 değerlikli katyonlar toprağın su geçirgenliğine olumlu etki yaparak, bitkinin gelişimine katkıda bulunurlar.

Damla sulama sistemi su kaynakları hızla azalan dünyada suyun israf edilmeden en ekonomik ve etkin bir şekilde verildiği bir sulama sistemi olup daha az bir suyla bitkinin ihtiyacı olan su karşılanır.

Göllendirerek tava sistemi; tesviyeli, eğimi az, düz olan, taban suyu yüksek olmayan ve su tutma kapasitesi yüksek ayrıca çok kumlu veya killi bir yapıda olmayan bir toprağa rahatlıkla uygulanabilecek bir sistemdir.

Çiçeklenme ve Olgunlaşma Dönemi, bitkinin hızlı kuru madde üretiminden dolayı maksimum su tüketimi yaptığı dönemdir.

Nötron yöntemi, toprağın nemini ölçmede en hassas ve en güvenilir yöntemdir.

Kapalı drenaj sulama sistemleri 5 grupta incelenebilir. bunlar:

a. Doğal drenaj sistemi

b. Önleyici drenaj sistemi

c. Paralel drenaj sistemi

d. Kuyu drenaj sistemi

e. Mol drenaj sistemi

Dünyada birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de tarım alanlarının küçülmesi, plansız kentleşme amacıyla miras yoluyla tarımsal alanların işgal edil­mesi, erozyon, toprakların yanlış ve aşırı sulamayla tuzlulaşması, aşırı kimyasal kullanımı vb. gibi se­bepler dolayısıyla tarım alanları hızla azalmaktadır.