TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA - Deneme Sınavı - 15

Işığın varlığına göre sucul ortamlar, litoral bölge ve derin bölge olarak iki bölgeye ayrılır. Üst litoral bölgede kökler su içinde gövdeleri su dışında kalan Scirpus (saz), Typha (kamış), Juncus (hasır sazları), Oryza (pirinç), Phragmites gibi su bitkileri kıyıdan derinliğe doğru bir sıra halinde gelişirler. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yabancı otlarla mücadelede kullanılan kimyasal maddeler, yabancı ot öldürücü ilaç ya da herbisit olarak adlandırılmaktadır. Yani herbisit kullanımı kimyasal bir mücadele yöntemidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Aponogetton, Anubias, Elodea spp., Vallisneria spp., Cryptocoryne spp., Echinodorus, Sgittaria, Bacopa, Ludwigia, Cobomba, Ceratophyllum, Limnophila, Myriophyllum, Lemna minor, Lobelia, Hygrophila, Ceratopteris, Nuphar japonica, Nymphaea lotus vb. bitkiler akvaryumlarda sıklıkla kullanılan çiçekli bitkilerdir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Ana bitkinin yapraklarından yapılan üretim örneğin; Azolla, Riccia ve Vesicularia gibi çiçeksiz bitkilerin çoğaltılmasında kullanılmaktadır. Bu yöntemle Lemna bitkisi de çoğaltılmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Phragmites katkı ve destek materyali olarak, Lemnaceae yem ve gübre olarak, Elodea canadensis, Salvinia natans, Myosotis palutris ve Sparganium emersum peyzaj mimarisinde kullanılan bitkilerdir. Eicchornia crassipes ve Lemnaceae türleri ise filtrasyon için kullanılırlar. Doğru cevap A şıkkıdır.

Türkiye’nin toprak ve iklim özellikleri çeltik ekimine elverişlidir. İl bazında incelendiğinde hem üretim alanı hem de üretim miktarı bakımından Edirne ilk sırayı almaktadır. Çeltik üretim alanlarına göre Türkiye’nin ilk 5 şehri; Edirne,Samsun, Balıkesir, Çanakkale ve Çorumdur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Çeltik bitkisinin hasat zamanı çeltik salkımlarının % 80’nin saman sarısına döndüğünde ve salkımların dip tarafındaki tanelerin sarı renge döndükleri zaman hasat zamanını göstermektedir. Hasat zamanını en doğru belirleme yöntemi tanelerin nem miktarını ölçülmesi ile belirlenir. Bu oran % 22-24 arasında olduğunda hasat yapılır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Son yıllarda dünyada olduğu gibi Türkiye’de de topraksız tarım kullanımında yükseliş görülmektedir. 1995 yılında 10 hektar olan üretim alanı hızla artarak 2014 yılında 700 ha üretim alanına sahip olmuştur. Ülkemizde topraksız tarım ilk olarak 1995 yılında Akdeniz bölgesinde Antalya’da başlamıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Perlit ülkemizde bolca bulunan volkanik kayaların bir dizi işleme tabi tutulması sonucunda elde edilir. Tarımda tercih edilen perlitin tanecik çapı 0-6 mm arasındadır. Perlitin topraksız tarımda tercih edilmesinin en önemli nedenleri; kimyasal olarak inert bir materyal olması, pH’ının nötr olması, hafif ve steril olması, bitki kökleri için havalanma kapasitesinin yüksek olması, su ve besin maddelerin bitkilerin kolayca alabileceği şekilde tutması gibi özelliklere sahip olmasıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Çevre geniş anlamda jeoloji, hidroloji, mineroloji gibi kaynakların yanında doğal olan ve olmayan bitki örtüsünü ve insanların doğrudan etkisinde bulunan yüzeysel toprağı kapsam içerisine alır. Uluslararası dilde çevre kavramı, belirli bir anda canlı ve özellikle insan faaliyeti üzerine doğrudan ve dolaylı etki eden sosyal faktörlerle biyolojik, fiziksel ve kimyasal koşulların tümünü nitelemektedir. Doğru cevap A'dır.

Kirlilik sorunları  etki şekillerine göre ikiye ayrılabilir.
• Rahatsız edici ve doğrudan zararlı çevre sorunları; hava, su ve toprak kirliliği gibi
• Rahatsız edici ancak doğrudan zararlı olmayan çevre sorunları; düzensiz yapılaşma,
otoyollar. Doğru cevap B'dir.

İnsan kökenli hava kirleticiler motorlu taşımacılık, elektrik üretimi amacıyla kullanılan güç (termik) santralleri, endüstriyel üretim, endüstriyel ve evsel kaynaklı ısınma, atık yakılması sonucu ortaya çıkan emisyonların tümünü içerir. Doğru cevap C'dir.

Yasal düzenlemelerle kontrol edilen hava kirleticiler  yaygın kirleticiler dediğimiz kükürt dioksit, azot oksitler, partikül madde ve az miktarda olsalar bile atmosferde yarattıkları etkiye bağlı olarak ifade edile kurşun (Pb), karbon monoksit, ozon (O3) gibi hava kirleticileridir. Azot monoksit ise atmosfere erişim yollarına göre sınıflandırmada birincil kirletici grubunda yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Şu an ozon bozunmasında en çok tanınan ve
kullanımı önce kontrollü olarak azaltılan ve nihayet yasaklanan bileşikler kloroflorokarbonlardır.Geçmişte iklimlendirme cihazlarında soğutucu bileşik, polimer köpüklerde şişirme ajanı, aerosollerde veya elektronik endüstrisinde temizleme ajanı veya çözücü olarak kullanılan bu kimyasallar, ozon
tabakasını tahrip etme konusunda en büyük suçlu olarak ilan edilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Gaz absorbsiyonu, basit olarak atık gazların bir sıvı çözücü ile yıkanması olarak tanımlanabilir. Fiziksel bir süreç olan ıslak yıkama tekniğinde partiküller, buharlar ve gazlar ya bir gaz akımının sıvı çözelti içerisinden geçirilmesiyle ya da gaz akımına
bir sıvı püskürtülmesi ile kontrol edilirler. Absorban olarak en yaygın kullanılan sıvı genellikle sudur. Doğru cevap A'dır.

Noktasal olmayan kirleticiler ise belirli ve tek
bir kaynağı olmayan, yayılmış durumdaki kirlilik kaynaklarına verilen addır. Atmosferdeki kirli havada bulunan gazların yağışla su kaynaklarına ulaşması, tarımsal üretimde kullanılan gübre ve pestisitlerin yüzeysel su akışıyla taşınmaları ve yeraltına sızmaları noktasal olmayan kaynaklara örnek olarak verilebilir. Doğru cevap B'dir.

pH: Bir çözeltinin hidrojen iyon (H+)
konsantrasyonunun ölçüsü olup suyun
asitliğini gösterir. Suyun pH’sı, sudaki H+
konsantrasyonunun negatif logaritmasının
alınmasıyla bulunur. Doğru cevap C'dir.

Toprak kirleticileri genel olarak organik ve inorganik kirleticiler olarak iki gruba ayrılabilmektedir. Organik kirleticiler pestisitler ve petrol atıklarıdır.
Pestisitler:
1. İnsektisitler (Böcek öldürücüler),
zararlı hayvansal canlılara karşı
2. Fungisitler (Mantar öldürücüler),
zararlı mantarlara karşı
3. Herbisitler (Yabancı ot öldürücüler),
zararlı bitkisel canlılara karşı
4. Rodentisitler (Kemirici hayvan
öldürücüler)
5. Nematositler (Nematod öldürücüler) den oluşmaktadır.  İnorganik Kirleticiler ise
Ağır Metaller, Azot ve fosfor içeren maddeler ve Radyoaktivite içeren maddelerdir. Doğru cevap D'dir.

İnsan sağlığı ve ekosistem verimliliğini
tehdit eden toprak kirleticilerini belirli
bitkiler, mikroorganizmalar veya çözücüler kullanılarak azaltma veya uzaklaştırma işlemine toprak ıslahı adı verilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Kirleticiler fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak sınıflandırılabilir. Şıklarda verilen kirleticilerden ısıl kirlilik fiziksel, diğerleri kimyasal kirleticilere örnek teşkil etmektedir. Doğru cevap C’dir.