TARIMSAL METEOROLOJİ

Yeryüzünün etrafını çevreleyen ve çeşitli gazlar, su buharı ve toz zerreciklerinin karışımından oluşan, ortalama olarak 1.000 km kalınlığa sahip olan tabakaya atmosfer adı verilir. Cevap: E şıkkıdır.

Yeryüzünden atmosfere çıkıldıkça yerçekimi azalır, buna karşın merkezkaç kuvveti artar. Cevap: A şıkkıdır.

Atmosfer, yeryüzünü çevreleyen ve yerçekimi nedeniyle ağırlıkları bulunan gazların mekanik bir karışımıdır. Bu karışımın ağırlığı atmosfer altındaki maddeler üzerinde bir basınç yaratır. Bu basınca hava basıncı denir.Cevap: B şıkkıdır.

Atmosferin deniz seviyesinde 1 cm2 yüzeye yaptığı basınç 76 cmHg sütununa eşittir. Cevap: C şıkkıdır.

Yükseklik ile basınç arasında ters orantı vardır. Cevap: C şıkkıdır.

Yer yüzeyinden itibaren yaklaşık 15 km’ye kadar uzanan, sıcaklığın hızlı ve düzgün bir şekilde azaldığı tabakaya troposfer denilmektedir. Cevap: B şıkkıdır.

Atmosferde sürekli bulunan ancak oranları zamana ve mekana göre değişen gazlar bulunmaktadır. Bunlar karbondioksit (CO2), su buharı (H2O), ozon (O3)   olup hava olayları ve iklim üzerine etkilidirler. Cevap: D şıkkıdır.

Hava içerisinde bakterilerin yaşamasını sağlar. Cevap: E şıkkıdır.

Sıcak mevsimlerde soğuk mevsimlere göre daha fazladır. Cevap: A şıkkıdır.

Küresel iklim değişikliği ve küresel çevre etkileşimi ile atmosferde, Ultraviole (UV B) radyasyonu yükselmekte, stratosferik ozon azalmakta ve atmosferdeki sera gazı miktarları yükselmektedir. Cevap: C şıkkıdır.

Azot gazı, oksijenle birleşerek onun yakma özelliğini hafifletir. Bu şekilde solunuma yardımcı olur.

Stratosfer tabakasının üzerinde, yaklaşık olarak 50 ile 80’inci km’ler arasında sıcaklığın tekrar azaldığı mezosfer tabakası bulunmaktadır.

Hava ısındıkça genleşir ve hafifler buna karşın soğudukça sıkışır ve ağırlaşır. Bu nedenle havanın soğuk olduğu yerlerde basınç yüksek, sıcak olduğu yerlerde ise düşük olmaktadır.

Atmosferde sürekli bulunan ancak oranları zamana ve mekana göre değişen gazlar bulunmaktadır. Bunlar karbondioksit (CO2), su buharı (H2O), ozon (O3) olup hava olayları ve iklim üzerine etkilidirler.

Atmosferdeki su buharının % 99’u troposfer tabakasında bulunmakta, miktarı ise enlemlere göre değişiklik göstermektedir.

Atmosferde sürekli bulunan ancak oranları zamana ve mekana göre değişen gazlar bulunmaktadır. Bunlar karbondioksit (CO2), su buharı (H2O), ozon (O3) olup hava olayları ve iklim üzerine etkilidirler.

Genellikle hava içerisindeki molekül halindeki oksijenin ultraviyole ışınlarının etkisiyle 03 halinde çevrilmesidir. Sulu ve gaz durumunda mavi renk gösteren ozon, atmosferin de bu rengi göstermesinde rol oynar. Kuvvetli bir oksidasyon özelli¤i olan ozon, amonya¤› azot asidine çevirir. Havada birçok azot tozlar›n›n oluflumuna neden olur. Bunlar yağmur sularıyla birlikte toprak yüzeyine kadar inerler. Ozonun atmosferdeki oranı özellikle ilkbaharda yükselir. Bu gazın canlılar yönünden önemi büyüktür. Güneşten gelen ışınlar arasında önemli bir yer tutan ultraviyole ışınların canlı organizmalar üzerinde öldürücü etkisi vardır. Güneş ışınlarında mikropların ölmesi bu nedenledir. Atmosferde bulunan ozon ultraviyole ışınlarını emme özelliğine sahiptir. Bu nedenle güneşten gelen ultraviyole ışınlar atmosfere bol miktarda girmelerine karşın toprak yüzeyine daha az miktarda inerler. Atmosferdeki diğer moleküllerle reaksiyona giren ozonun, bitki ve hayvanların canlı dokularına çeşitli zararları bulunmaktadır. Atmosferdeki ozonun yaklaşık %90’ı yeryüzünden itibaren 10-40 km arası yükseklikte ve stratosfer tabakasında bulunur.

Yerçekimi: Yerçekimi ile basınç arasında doğru orantı vardır. Yerçekimi arttıkça basınç da artış gösterir. Cisimlerin ağırlığı yerçekimine bağlıdır. Yerçekimi dünyanın şeklinden ötürü ekvatorda az, kutuplarda fazladır. Buna bağlı olarak hava basıncı ekvatorda, kutuplara göre daha azdır.

Atmosfer, dünyamızı çevreleyen, güneşten gelen enerjinin hızlı bir şekilde uzaya geri dönmesini önleyen ve canlılar için yaşamsal önem taşıyan gaz kütlesidir.

Yer yüzeyinden itibaren yaklaşık 15 km’ye kadar uzanan, sıcaklığın hızlı ve düzgün bir şekilde azaldığı tabakaya troposfer denilmektedir (şekil 2.2). Bu tabakada sıcaklık, yerden itibaren yükseldikçe her kilometrede yaklaşık 6 °C azalarak üst sınırda -50 °C ile -60 °C’ye kadar ulaşmaktadır. Aynı şekilde hava basıncı da yükseldikçe azalır. Deniz yüzeyinde 1.013 mb olan hava basıncı, troposferin üst sınırında 225 mb’a kadar düşmektedir.