TARIMSAL METEOROLOJİ - Deneme Sınavı - 10

İlkbahar ve sonbaharda havanın açık olduğu, toprak yüzeyinin 0°C’nin üzerinde ve havaya göre daha soğuk bulunduğu gecelerde oluşur.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Dolu tanelerinin hızları saatte 110 km’ye erişebilir.Doğru cevap ''E'' şıkkıdır.

Jivr; Atmosferdeki doymuş hava kütlesi içindeki su buharının yeryüzünde toprak ve bitki gibi cisimler üzerinde donması ile oluşur ve bu cisimlerin üzerini parlak buz tabakası kaplar.Doğru cevap ''B'' şıkkıdır.

Meteorolojik yağış ölçüm birimi, 1 m2’ye düşen su miktarı (kilogram) olarak ifade edilir.Doğru cevap ''A'' şıkkıdır.

Nimbus (Nimbus-yağmur getiren): Nimbus bulutları tek biçimli, tüm gökyüzünü tam olarak kapatan bulutlardır. Doğru cevap C’dir.

Sirrostratus bulutları yüksek bulutlardır. Sirrusların tüyümsü yapısı bozularak homojen bir tabakalaşma oluşmuştur. Sirrostratuslar gökyüzünü tamamen veya kısmen kaplar ve genellikle hâle olayını meydana getirirler. Bunlar şef­faf, saça benzer, beyazımsı lif­ler halinde düzgün görünümlü bulutlardır. Sirrostratuslar küçük buz kristallerinden oluşurlar. Bu bulutlar fazla kalın olmadıklarından şef­faf görünürler. Güneş ve Ay ışığını geçirirler. 24 saat içinde yağmur / kar tahmin etmek için kullanılırlar. Doğru cevap E’dir.

Stratokümülüs: Alçak düzeyli, kümeli bir tabaka gösteren bulutlardır. Gri veya koyu benekli beyaz renkte olabilirler. Havanın yatay ve dikey hareketinin birlikte etkisi sonunda oluşurlar. Kalınlıkları bazen birkaç yüz metreyi bulur. Doğru cevap A’dıır.

Altokümülüs: Su damlacıklarından oluşmuş belirli bir yapı kazanmış geniş kümeli bulutlardır. Kümeler arasında mavi gökyüzü görülür. Düzgün şekildeki parçacıkların gökyüzünün ancak yarısını kaplayacak kadar genişliğe sahip olduğu görülür. Altokümülüs bulutları, genellikle gölgeli, beyaz renge sahiptir. Doğru cevap A’dır.

Yeryüzünün ortalama bulutluluğu % 50-60 arasındadır ve orta enlemlerin bulutluluğu ekvator ve büyük enlemlere göre daha azdır. Doğru cevap C‘dir.

Orografik Yağışlar Rüzgâr yönünü kesen bir dağ dizisi gibi engeller nedeni ile nemli bir havanın yükselmesi sonucu oluşan yağışlardır. Hava kütlesi sıcaklığı çiğlenme noktası sıcaklığı altına düşünce orografik olarak adlandırılan yağışlar meydana gelir. Hava kütlesi içinde fazla miktarda nem bulunduğu için düşen yağış miktarı fazladır. Orografik yağışlar mevsimlere bağlı olmayıp şiddeti de soğuma hızına göre farklılık gösterir. Bu tip yağışlarda dağlar ve tepeler yakınlarındaki çukur alanlara göre daha fazla oranda yağış alırlar. Doğru cevap  B’dir.

Dolu, Jivr, Kar ve Kırağı katı şekilli yağışlardır. Çiğ ise sıvı şekilli yağış şeklidir. Doğru cevap B’dir.

Kırağı, açık ve bulutsuz gecelerde yeryüzünün radyasyonla ısı kaybederek yeryüzünün ve yeryüzüne yakın hava kütlesinin soğuması sonunda su buharının yoğunlaşıp buz kristalleri olarak toprak ve bitki yüzeylerinde birikmesiyle oluşur. Kırağı, toz şeklinde bir görünüme sahiptir. Oluşumu bakımından çiğ şeklindeki yağışa benzer şekilde ortaya çıkar. Fakat burada sıcaklık donma noktasının altındadır. Toprak yüzeyinde yeterli katı su buharı çekirdeği bulunduğundan, bu durumlarda havadaki su buharı toprak yüzeyinde ya da bitkiler üzerinde katı olarak birikir. Doğru cevap D’dr.

Yağışlar, şiddetine, süresine, tane büyüklüğüne ve frekansına göre sınıf­landırılmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Yükseklik yağış üzerinde yağışı artırıcı yönde etki eder. Bu etkinin derecesi şu eşitlikle bulunur. Yh = Yo + 54 h Yh = Yağış yüksekliği bilinmeyen istasyondaki yağış miktarı (mm). Yo = Dağ eteğindeki istasyonun yağış yüksekliği (mm). h = İki istasyon arasındaki yükseklik farkı (hm). Doğru cevap B’dir.

Belirli bir sıcaklıkta 1 m3 havanın içerdiği nemin , o sıcaklıkta taşıyabileceği en yüksek nem miktarına oranıdır ve (%) olarak tanımlanır.

Yerçekimi: Yerçekimi ile basınç arasında doğru orantı vardır. Yerçekimi arttıkça basınç da artış gösterir. Cisimlerin ağırlığı yerçekimine bağlıdır. Yerçekimi dünyanın şeklinden ötürü ekvatorda az, kutuplarda fazladır. Buna bağlı olarak hava basıncı ekvatorda, kutuplara göre daha azdır.

Karalarda enerjinin büyük bir bölümü yüzeye yakın bölümde emilir. Böylece, yüzey sıcaklığı hızla artar ve buna bağlı olarak da yüzeyden havaya giden radyon miktarı da artar.

Buharlaşma Hızına Etki Eden Faktörler: Havanın Nem içeriği veya Doyma Açığı Hava Sıcaklığı Hava Hareketi Hava Basıncı Yer veya su yüzeyinin sıcaklığı Su kaynağının miktarı ve yoğunluğu Toprak ve bitki örtüsü özellikleri

Stratus: Homojen ve gri tabakalı bulutlardır. Alt sınırları belirgin olup çisenti şeklinde yağışlara neden olurlar. Güneş bu bulutlardan görüldüğü zaman, bulutun sınırları kolayca teşhis edilebilir. Bu bulutlar bazen düzensiz sıralar halinde de meydana gelebilir. Stratus’lerin karakteristik yağışlı çisenti olup, rüzgârın sakin veya hafif olduğu dönemlerde görüşlü kısıtlayacak şekilde yere yakın seviyelerde görülebilmektedirler.

Yağış miktarı milimetre cinsinden de ifade edilir. Buna göre 1 kg/m2 = 1 mm’dir.