TARIMSAL METEOROLOJİ - Deneme Sınavı - 2

Atmosfere volkanik faaliyetler sonucu atılan partiküller, çok uzun sürede orada kalarak güneş ışınlarının yeryüzüne ulaşmasını engeller. Güneş ışığı olmayınca yerküredeki biyolojik hayat azalarak durma eğilimine girer. Çünkü bitkiler fotosentez yapamaz ve böylece oksijen ve besin üretemez. Mevcut besin ve oksijen tükenene kadar yaşam devam eder ve sonrasında son bulur. Bu nedenle, insan nüfusu bir kaç bin kişiye kadar azalmış ve nesil yok olma tehlikesi anlamında ciddi bir dönemden geçmiştir.

Her 100 m'de 0,5 °C azalıyorsa, 2400 m'de 12 °C azalacaktır. Dolayısıyla 12 + 9 = 21 °C doğru cevap olacaktır.

Örnek olayda verilen durumla örtüşen olay a şıkkında verilmektedir. Otomobil camlarına gelen kısa dalga boylu ışınlar, camdan kırılıp geçerken uzun dalga boylu ışınlara dönüşerek ısı enerjisinin otomobil içerisinde hapsolmasına ve sıcaklığın artmasına neden olmaktadır.

Adı geçen olayların tamamı, havada konsantrasyonu artan karbondioksitin neden olduğu küresel ısınma olayı sonucunda meydana gelen ve gelecek olaylardır.

Soruda verilen cümle, küresel ısınma ile ilişkilendirildiğinde en uygun cevabın a şıkkında yer alan "Küçük ısı değişimlerinin çok ciddi sonuçları olabilir." cümlesi olduğu söylenebilir. Çünkü dünya sıcaklığının 0.1 °C bile artmasının ciddi riskleri varken, uzmanlar bu oranın çok daha yüksek miktarlarda gerçekleştiğini ve gerçekleşeceğini belirtmektedir.

Meteorolojinin ortaya çıkışı on altıncı yüzyılın sonlarında termometre ve barometrenin bulunması ve on sekizinci yüzyılın sonlarında higrometrenin icat edilesi ve bu aletlerin atmosferik olayların tahmininde ve açıklanmasında kullanılmasıyla başlar.

Son bilimsel çalışmalar ve uzay hakkındaki bilgilerin artması ile 1960 yıllında ilk hava uydusu olan TİROS-I uydusu uzaya fırlatılmıştır. Böylece uzay çağı meteorolojisi çağı başlamıştır.

Meteoroloji bilimi kullanılan cihazların gelişmesi ile hız kazanmıştır. Özellikle 1800’lü yıllarda bir çok cihazın icadı katkı sağladığını görmekteyiz. 1843 yılında telgrafın icat delmesi elde edilen rutin hava gözlemlerinin iletilmesi konusunda önemli katkı sağlamıştır.

Ülkemizdeki kayıtlı en eski rasatlar İstanbul’da Saint-Benois ve Bebek’te bulunan yabancı okullarda 1839-1847 yılları arasında yapılan rasatlardır.

Cumhuriyettin kurulması ile Türkiye’de meteorolojik çalışmaları yürütmek üzere Budapeşte Rasathanesi Şube Müdürü Prof. Prof. Antal Réthly’i görevlendirilmiştir. 12 Kasım 1925 tarihinde Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı olarak Rasadat-ı Cevviye (Meteoroloji Enstitüsü) ismi ile Ankara Etlik ilk meteoroloji istasyonunu faaliyete geçirmiştir.

Verilen görevlerden I, II, III ve IV Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nün görevleri arasındadır. V ise görevi değildir. Yasa çıkarma yetkisi TBMM’dedir.

Verilenlerin içinde Ekolojik Meteoroloji bir Meteorolojinin dalları arasında yer almamaktadır. Ekoloji disiplinler arası bir bilim dalı olup meteorolojik verilerden faydalanmaktadır.

Hava olaylarının canlılar üzerindeki etikleri inceleyen meteoroloji dalına biyometeoroloji denir.

Tarımda meteorolojik verilere: • Don olaylarının etkisini azaltmada • Hayvan hastalık ve parazitlerinin yayılmasını önlemede, • Erozyon kontrolünde, • Sulama ve drenaj sistemlerinin tasarımında gereksinim duyulur. Yeni yerleşim birimlerin açılması tarımsal meteorolojinin alanına girmemektedir.

Genellikle atmosferik olayların büyük bir kısmı atmosferin yeryüzenden itibaren ilk 10 km’sinde oluşmaktadır.

Atmosfer basıncını; sıcaklık, yükseklik, mevsim ve yerçekimi gibi faktörler etkilemektedir.

Yer yüzeyini etkileyen ve atmosferde oluşan bütün hava olaylar› troposfer tabakasında meydana gelmekte, Ancak, bazen stratosferin alt kısımlarında da meydana gelebilmektedir. ‘Genellikle’ kelimesi ile sorunun cevabı sadece “Troposfer”dir.

Ekzosfer tabakası atmosferin 960 ile 1000 km’lik yükseklikte ve atmosferin en dış tabakasını oluşturmaktadır.

Karbondioksi atmosferde sürekli bulunan ancak oranı zaman ve mekana göre değişim gösteren ve atmosferde sürekli bulunan bir gazdır.

Helyum (He) atmosferde sürekli bulunan ancak oranı zaman ve mekana göre değişim göstermeyen sürekli bulunan gazlardır.