TARIM EKONOMİSİ VE TARIMSAL POLİTİKALAR

Tarımda makineleşmenin artması emeğin önemini azaltmaktadır.

Türkiye de tarım sektöründeki makineleşmenin hızlanması 1958 yılında başlamıştır.

Üretim faktörleri miktarı ile üretim miktarı arasındaki fiziksel ilişkiye verimlilik adı verilir.

Tarımsal üretimde üretim tekniği seçimini belirleyen en önemli unsur nispi faktör fiyatlarıdır.

Üretim faktörlerinin birbirlerinin yerine kullanılmasına faktörler arası ikame adı verilir.

Anadolu da sanayileşmeye ilişkin ilk girişim 1863 yılında başlamıştır.

Zirai kombinalar 1937 yılında kurulmuştur.

Tarımsal kredi faizlerinin düşük olması  Türkiye de tarım alet ve makinelerinin kullanımındaki artış hızının giderek yavaşlamasının nedenlerinden biri değildir.

Devlet planlama Teşkilatı 1960 yılında kurulmuştur.

2018 yılı itibarıyla dünya traktör ihracatında ilk sırada yer alan ülke Almanya dır.

Tarımsal üretim, toprak; su ve biyolojik kaynaklar ile birlikte diğer girdiler kullanılarak yapılan bitkisel, hayvansal ve su ürünleri üretimini ifade eder.

Verimlilik, üretim faktörleri miktarı (girdi) ile üretim miktarı (çıktı) arasındaki fiziksel ilişkidir.

Tarımsal üretimde üretim tekniği seçimini belirleyen en önemli unsur; emek, sermaye ve toprağın bolluğu ve buna bağlı olarak ortaya çıkan nispi faktör fiyatlarıdır.

Tarım sektörünün diğer sektörlere göre daha düşük katma değer üretmesine ve tarım ürünleri fiyatlarının daha az artmasına bağlı olarak bu sektörün millî gelirden aldığı pay zaman içerisinde gerilemektedir. Bunların dışında tarım ürünlerinin gelir ve fiyat esnekliklerinin düşük olması ve tarımsal üretimin iklim koşullarından etkilenmesinden dolayı bu sektörde çalışanların millî gelirden aldıkları pay diğer sektörlerde çalışanların aldıkları paya göre gerilemektedir.

Bu dönemde uygulanan makineleşmeyi teşvik politikası üç esasa dayılıdır. Bunlardan birincisi tarım makinelerinde kullanılan akaryakıtların ve kimyevi girdilerin başta gümrük vergisi olmak üzere vergilerden muaf tutulmasıdır. İkinci teşvik tedbiri, makine kullanan büyük çiftçilerin askerlikten muaf tutulmasıdır. Üçüncü teşvik politikası ise hükümet malı traktörlerin büyük çiftçilere kiralanmasıdır.

1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti hükümetlerinin tarımsal kalkınmaya yönelik olarak uyguladığı politikalar önemli rol oynamıştır. Tarımda makineleşmenin gelişmesi sonucu olarak hasat kaybı azalmış, üretim ve verimlilik artmıştır. Buna ilaveten ekilen toprakların genişlemesi, iklim koşullarının iyi gitmesi, Kore Savaşı nedeniyle tarım ürünleri fiyatlarının yükselmesi, Demokrat Parti’nin tarım ürünlerine verdiği sübvansiyonlar ve tarımsal kredilerin artması kırsal kesimde görülmemiş bir refah artışına neden olmuştur.

1985-1989 yılları arasındaki dönemi kapsayan V. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda ise tarım politikalarının belirlenmesindeki temel hedeflerden biri olarak “Tarımsal Yayın ve Uygulamalı Araştırma Projesi” çerçevesinde teknolojik gelişme ve modernizasyon gayretlerinin sürdürülmesine, yayım hizmetlerinin köy düzeyinde organize edilerek araştırma bulgularının çiftçiye aktarılması, dış teknolojiye açık tohumculuk endüstrisinin kurulması, nadas alanlarının daraltılması ve ikinci ürün programlarının uygulanmasına önem verilmesi; gübre ve üstün vasıflı tohum kullanımı, hastalık ve zararlılarla mücadele edilerek, yeni ekim teknikleri yaygınlaştırılarak tarımsal verimin arttırılması öngörülmüştür.

Coğrafik bölgeler açısından tarımsal üretimde traktör kullanımında İç Anadolu Bölgesi %21,23 oranıyla ilk sırayı alırken, bu bölgeyi Ege %20,77 ve Marmara %17,60 Bölgeleri takip etmektedir. Bölgeler arasında, traktör kullanımının en düşük olduğu bölgeler ise sırasıyla Doğu Anadolu %6,05 ve Güneydoğu Anadolu %5,26 Bölgeleridir.

Türk tarımının en önemli yapısal sorunları arasında yer alan ölçek büyüklüğünün sağlanmasına yönelik olarak önemli bir adım atıldı. Tarım arazilerinin toplulaştırılmasını öngören Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve Türk Medeni Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek 2014 yılında yürürlüğe girdi.

Montaj şeklinde ilk traktör üretimi 1955 yılında Türk Traktör Fabrikası’nda gerçekleştirilmiştir.