TARIM EKONOMİSİ VE TARIMSAL POLİTİKALAR - Deneme Sınavı - 3

2018 yılı itibarıyla dünya traktör ihracatında ilk sırada yer alan ülke Almanya dır.

Tarımsal üretim, toprak; su ve biyolojik kaynaklar ile birlikte diğer girdiler kullanılarak yapılan bitkisel, hayvansal ve su ürünleri üretimini ifade eder.

Verimlilik, üretim faktörleri miktarı (girdi) ile üretim miktarı (çıktı) arasındaki fiziksel ilişkidir.

Tarımsal üretimde üretim tekniği seçimini belirleyen en önemli unsur; emek, sermaye ve toprağın bolluğu ve buna bağlı olarak ortaya çıkan nispi faktör fiyatlarıdır.

Bu dönemde uygulanan makineleşmeyi teşvik politikası üç esasa dayılıdır. Bunlardan birincisi tarım makinelerinde kullanılan akaryakıtların ve kimyevi girdilerin başta gümrük vergisi olmak üzere vergilerden muaf tutulmasıdır. İkinci teşvik tedbiri, makine kullanan büyük çiftçilerin askerlikten muaf tutulmasıdır. Üçüncü teşvik politikası ise hükümet malı traktörlerin büyük çiftçilere kiralanmasıdır.

1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti hükümetlerinin tarımsal kalkınmaya yönelik olarak uyguladığı politikalar önemli rol oynamıştır. Tarımda makineleşmenin gelişmesi sonucu olarak hasat kaybı azalmış, üretim ve verimlilik artmıştır. Buna ilaveten ekilen toprakların genişlemesi, iklim koşullarının iyi gitmesi, Kore Savaşı nedeniyle tarım ürünleri fiyatlarının yükselmesi, Demokrat Parti’nin tarım ürünlerine verdiği sübvansiyonlar ve tarımsal kredilerin artması kırsal kesimde görülmemiş bir refah artışına neden olmuştur.

1985-1989 yılları arasındaki dönemi kapsayan V. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda ise tarım politikalarının belirlenmesindeki temel hedeflerden biri olarak “Tarımsal Yayın ve Uygulamalı Araştırma Projesi” çerçevesinde teknolojik gelişme ve modernizasyon gayretlerinin sürdürülmesine, yayım hizmetlerinin köy düzeyinde organize edilerek araştırma bulgularının çiftçiye aktarılması, dış teknolojiye açık tohumculuk endüstrisinin kurulması, nadas alanlarının daraltılması ve ikinci ürün programlarının uygulanmasına önem verilmesi; gübre ve üstün vasıflı tohum kullanımı, hastalık ve zararlılarla mücadele edilerek, yeni ekim teknikleri yaygınlaştırılarak tarımsal verimin arttırılması öngörülmüştür.

Coğrafik bölgeler açısından tarımsal üretimde traktör kullanımında İç Anadolu Bölgesi %21,23 oranıyla ilk sırayı alırken, bu bölgeyi Ege %20,77 ve Marmara %17,60 Bölgeleri takip etmektedir. Bölgeler arasında, traktör kullanımının en düşük olduğu bölgeler ise sırasıyla Doğu Anadolu %6,05 ve Güneydoğu Anadolu %5,26 Bölgeleridir.

Türk tarımının en önemli yapısal sorunları arasında yer alan ölçek büyüklüğünün sağlanmasına yönelik olarak önemli bir adım atıldı. Tarım arazilerinin toplulaştırılmasını öngören Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve Türk Medeni Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek 2014 yılında yürürlüğe girdi.

Montaj şeklinde ilk traktör üretimi 1955 yılında Türk Traktör Fabrikası’nda gerçekleştirilmiştir.

Tarımda makineleşmenin yaygınlaşması, iş gücünden tasarruf sağladığı gibi çalışma koşullarını iyileştirmek suretiyle çalışanların iş verimini de artırmaktadır. Geleneksel üretimde günlerce hatta haftalarca süren tarımsal faaliyetler makinelerin üretime dahil edilmesiyle birkaç gün içinde ve daha nitelikli biçimde tamamlanabilmektedir.

Faktörler arası ikame, üretim faktörlerinin birbirlerinin yerine kullanılmasını ifade etmektedir.

II. Dünya Savaşı’ndan sonra tarımda teknolojik yenilikler ve makineleşmenin hızlanmasında Marshall Yardım Planı’nın 1948 yılında devreye sokulmasının önemli bir rolü vardır. 1948 ile 1960 arası makineleşmede önemli adımlar atılmıştır.

Tarımsal makineleşme Anadolu’ya yaygınlaştırılamamış ancak bazı illerde geliştirilebilmiştir. Örneğin, bu dönemde Adana’da tarımsal alanların % 10’u traktörlerle sürülmekte iken birçok bölgede traktör kullanımı söz konusu olmamıştır. Traktör ithalatının doruk noktasına çıktığı 1925 yılında Ziraat Bankası yalnızca Tarsuslu çiftçilere 50 Fordson traktör dağıtmıştır.

1963 yılından itibaren uygulamaya konulan Kalkınma Planları’nın ekonomi üzerindeki etkinliği, 24 Ocak 1980 kararları sonrasında azalmıştır. 1989 yılından sonra uygulanan VI., VII, VIII. ve IX. Beş Yıllık Kalkınma Planları’nda ise ağırlıklı olarak AB ile ortak tarım politikaları çerçevesinde yapılması gereken düzenlemeler, tarımsal yapının etkinleştirilmesine ve piyasa koşullarına adaptasyonuna yönelik tedbirler yer almıştır.

Traktör grubunun 2.500 kişiye istihdam sağladığı sektörde toplam istihdam 15.000 kişi civarındadır

Tablo 4.6 ya göre Türk Traktör'dür.

Türkiye’deki 2008 yılı traktör imalatının % 80’i Türk Traktör tarafından gerçekleştirilmiştir.

Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında cılız bazı girişimler olmasına rağmen tarım sektöründeki makineleşmenin hızlanması 1948 yılı ve sonrasında ortaya çıkmıştır.

Geleneksel yöntemlerde çeltik üretiminin yapıldığı Chingelpet eyaletinde hektar başına 3403 kg ürün elde edilirken traktör kiralayan çiftliklerde bu rakam 3815 kg’a ve traktör sahibi çiftliklerde ise 4076 kg’a yükselmektedir.